1. آنهایی که منشا شخصی دارند ( از خود فرد بیمار یا اتولوگ ) مثل چربی ( در حقیقت سلول چربی ) یامشتقات پوست که میتوانند: از منشا حیوانات یا انسان تهیه و در آزمایشگاه پرورش یابد ( synthetic ساختنی)
2 . یا کلا در آزمایشگاه ساخته شوند ( processing )(manufacturing
پر کننده های اتولوگ مثل چربی بطور کلی ایمنی بسیار بالایی دارند . نتایج درمان با آنها بسیار طبیعی و در صورت رعایت نکات علمی و تخصصی حین تزریق میزان رضایتمندی بیماران در حد خوب تا عالی قابل پیش بینی خواهد بود .
باید توجه داشت آنچه در استفاده از این پر کننده ها (چربی) از ران یا شکم به صورت انتقال می یابد چربی نیست بلکه سلول چربی است و در حقیقت تزریق چربی یک عمل جراحی پیوند اعضا محسوب می گردد، به این معنی که سلول چربی از ران یا شکم جدا شده و برای گونه ، پیشانی ، چانه یا لب پیوند می شود .
عمل پیوند زمانی موفق خواهد بود که در یک محدوده زمانی کوتاه (چند ساعت) بین سلول پیوندی و بافت گیرنده ارتباط عروقی برقرار شده و از طریق جریان خون اکسیژن و مواد غذایی به سلول چربی برسد تا زنده بماند واگرنه سلول در اثر کاهش اکسیژن خواهد مرد و محتوای چربی آن ظرف 3هفته تا 3 ماه بتدریج توسط گلبولهای سفید خورده شده و به جریان خون برمی گردد.بنابراین موفقیت تزریق چربی وابسته به موفقیت پیوند سلول چربی است.
و اگر سلول چربی پیوند شده با جریان خون ارتباط برقرار کند برای همیشه در موضع خواهد ماند و با بقیه نسوج چربی بدن چاق و لاغر می شود یعنی توانایی رشد هم دارد . اما متاسفانه در ایده آل ترین شرایط هیچگاه میزان پیوند موفق از 50-60 % سلول های تزریق شده فراتر نمی رودکه علل مختلفی دارد از جمله روش ساکشن و فرآوری سلول های چربی، روش تزریق و مشکلات ترمیمی و بیماری های مختلف ، بنابر این بیمار تزریق چربی باید این آگاهی را داشته باشد که آنچه بعد از انجام تزریق می بیند و اغلب خوشایند وی است :
مجموعه ای از سلول های چربی زنده، سلول های چربی مرده یا در حال مردن و ورم و التهاب تزریق است و با طی دوره بهبودی (2 هفته تا 3 ماه ) از حجم ایجاد شده فقط 30-40 % باقی خواهد ماند ( به همین دلیل در تزریق چربی اغلب موارد over correction انجام می شود یعنی بیش از حجم نیاز تزریق می گردد ) اما آنچه بعد از 3-6 ماه باقی ماند برای طول عمر فرد در موضع باقی می ماند .
بدین ترتیب ممکن است بعد از 6 ماه تا یک سال لازم باشد عمل تزریق چربی مجدد انجام پذیرد اما میزان حجم بدست آمده از تزریق دوم در اکثر موارد از عمل اول بیشتر است چون سلول های چربی پیوند شده در بار دوم به سلول های پیوندی عمل اضافه می شود . علیرغم تمام مسائل ذکر شده تزریق چربی امروزه بهترین و طبیعی ترین و ایمن ترین روش حجم دادن به نواحی مختلف صورت محسوب می گردد.
بعد ازDermo fat چربی پرکننده شایع دیگری که از بدن ابتیاع شده و به صورت منتقل می گردد پیوند است که لایه های عمقی پوست و زیر پوست ( چربی ) را شامل می شود، کاربرد عمده این پیوند در افرادی است که به دلیل دیگری تحت عمل جراحی هستند و جراح با انجام برش مقداری پوست اضافی ( معمولا از شکم یا سینه ) فرد را در اختیار دارد و با برداشتن لایه ای سطحی و ایجاد تونل در نواحی مختلف صورت اقدام به پیوند میکند. Dermo fat
از این روش برای حجم دادن به لب یا پر کردن خط خنده استفاده می کنند و میزان موفقیت در آن بسیار بالاتر از تزریق چربی است .خود به دو دسته مهم تقسیم می شوند :
1. آنهایی که با گذشت زمان در موضع باقی می مانند و سیستم دفاعی بدن قدرت جذب،هضم یا خارج کردن آنها را ندارد .ا
،پرکننده های دائمی مثل Radiasse Aquamid conform Artecoll eptfe Bioplastique
اما گروه دوم یا حجم دهنده های Synthetic : این مواد نسبت به گروه دوم ( پرکننده های قابل جذب ) به صرفه تر هستند چون نیاز به تکرار ندارند ولی مزایای آنها در همین جا به اتمام می رسد . متاسفانه بسیاری از پرکننده های دائمی پس از کسب مجوز مصرف در آمریکا و اروپا با بروز عوارض مختلف از جمله عفونت،ترشح،قرمزی،خارش،تشکیل گرانولوم،مهاجرت و... مجوز خود را از دست داده اند وتعداد مواد مجاز دائمی علیرغم به بازار آمدن فرآورده های جدید ثابت مانده است .
نکته دیگر در استفاده از پرکننده های دائمی که مصرف آنها را بالقوه خطرناک می نماید عدم برگشت پذیر بودن پروسه تزریق است به این معنا که جهت خارج کردن این مواد امکانات بسیار محدودی وجود دارد ( از جمله جراحی باز ) که اغلب هم موفقیت آمیز نیست بنابراین اگر نتیجه تزریق خوشایند بیمار نباشد یا محل تزریق صحیح انتخاب نشود یا مقدار آن بیش از اندازه باشد گاه فرد را برای تمام عمر نادم و پشیمان می سازد.
ما به بیماران توصیه می کنیم هیچگاه از مواد پرکننده دائمی برای بار اول استفاده نکنند.بهتر است ابتدا به عنوان تست از پرکننده های قابل جذب استفاده شود و اگر بعد از یک یا دو بار تزریق مواد قابل جذب بیمار تصمیم گرفت از پرکننده های دائم استفاده کند باید تمام عوارض و مشکلات آن برای وی شرح داده شود و حداقل حجم قابل قبول تزریق گردد . با وجود تمام اینها افرادی که از پرکننده های دائم استفاده می کنند همیشه باید منتظر بروز عوارض آن باشند!
به لحاظ تاریخی دو فراورده مشهور در کشور ما در این رده قرار دارند : سیلیکون مایع و ژل پاژ
سیلیکون مایع از حدود 30-40 سال قبل بطور غیر قانونی و بدون داستن مجوز در نقاط مختلف صورت و بدن تزریق می شد و گرچه در برخی موارد نتایج خوبی داشت ولی در صورت بروز عارضه نتایج فاجعه باری را نیز بارها آفریده است خوشبختانه امروزه مصرف آن به کلی منسوخ شده است .ژل پاژ نیز حدود 10-15 سال قبل مصرف می شد و مصرف آن به سرعت همه گیر گشت و متاسفانه با بروز مشکلات و عوارض جبران ناپذیر ناشی از خود ژل یا مصرف غلط آن امروزه بسیار محدود گشته است .
اکثر این حجم دهنده ها گرچه در آزمایشگاه تولید می شوند پایه ارگانیک دارند و به همین دلیل سیستم دفاعی بدن و آنزیم ها در طول زمان ( 3 ماه تا 2 سال ) این مواد را جذب و هضم می کنند .به لحاظ تاریخی اولین ماده در این گروه همان کلاژن بود که به دلیل طول عمر کوتاه و نیاز به تست جلدی یک ماه قبل از تزریق و هزینه های سنگین امروزه مصرف آن بسیار محدود شده است .
آنچه در این گروه امروزه بیشتر از همه مواد دیگر مصرف می شود مشتقات اسید هیالورونیک است . اسید هیالورونیک یک پلی ساکارید و از مواد اصلی تشکیل دهنده نسج نرم در تمام دوره درمان است و از دو منشا حیوانی و غیر حیوانی تهیه می گردد. امروزه اکثر ترکیبات اسید هیالورونیک تزریقی غیر حیوانی هستند و با چسباندن زنجیره های اسید هیالورونیک به صورت پهلو به پهلوهضم و جذب آنها توسط بدن به تاخیر افتاده است Cross-linked
Juvederm . Restylane . Teosyale هستند که در سه فرم
1. رقیق برای چین های ظریف
2. متوسط برای خطوط عمیق تر
3. غلیظ برای لب و خطوط خیلی عمیق عرضه می شوند
و طول عمری بین 6 ماه تا یک سال دارند و موثرترین محل مصرف آنها برای حجم دادن به لب و پرکردن خطوط اطراف آن است با اکثر این فراورده ها عفونت، حاسیت و مشکلات پزشک بسیار نادر است و اگر بیمار فرم بدست آمده را خوشایند خود نداند پروسه تزریق برگشت پذیر است (هیالورونیداز-گذشت زمان ) نکته اصلی در مصرف آنها نیاز به تکرار تزریق و هزینه های آن می باشد ولی به نظر نگارنده در حال حاضر بهترین روش درمانی جهت حجم دادن به لب ها و خطوط نیمه عمیق قسمت تحتانی صورت استفاده از همین گروه یعنی پرکننده های قابل جذب می باشد .
به طور خلاصه می توان نتیجه گرفت که گرجه هنوز یک پرکننده ایده آل و بی عیب تولید نشده است، در میان انبوه مواد تزریقی میتوان پرکننده یا حجم دهنده قابل قبول را با آگاهی کافی و بررسی مختصر یافت اما نباید فراموش شود که تکنیک تزریق به اندازه جنس ماده تزریقی در بدست آمدن یک نتیجه مطلوب یا بر عکس کاملا مصنوعی و نا خوشایند موثر است و تزریق حتما باید توسط یک متخصص با تجربه انجام پذیرد که مدارج علمی لازم را پشت سر گذاشته و دانش و تجربه کافی در این زمینه را دارد انجام پذیرد.