شیمی درمانی، درمان با داروهای ضد سرطان است كه ممكن است از طریق خوراكی یا وریدی ( تزریق درون رگ)تجویزمی شود. داروها به وسیله جریان خون به سلولهای كانسری در هر جای بدن می رسند . هر گاه درمان به عنوان درمان كمكی بعد از جراحی با حفظ پستان یا ماستكتومی به كار رود، میتواند به طور قابل توجهی عود بیماری را كم كند .
همچنین كموتراپی را در بیمارانی كه از ابتدای تشخیص بیماری پیشرفته داشته یا بعد از درمان اولیه بیماری عودكرده و پیشرفته میشود نیز بكاربرده میشود. كموتراپی نیوادجوانت ( قبل از درمان اصلی) یعنی شیمی درمانی كه قبل از جراحی داده میشود . شیمی درمانی نیوادجوانت اغلب توده اصلی را كوچك كرده و توده ای كه قبلا امكان جراحی كامل آن با جراحی نبوده را به توده قابل جراحی تبدیل می کند. سود دیگر جراحی نیو ادجوانت این است كه پزشك پاسخ توده را به شیمی درمانی قبل از خارج كردن توده از بدن دیده و این به انتخاب شیمی درمانی بهتر بعد از جراحی كمك میكند . یعنی اگر توده كوچك نشد ، رژیم كموتراپی دیگر جایگزین میشود .
شیمی درمانی ، به صورت سیكل یا دوره ای تجویزمیشود ، كه هر دوره از درمان با یك دوره استراحت یا ترمیم بافتی همراه است . براساس رژیم درمانی انتخابی ، كل دوره درمان چهار تا شش ماه طول میكشد .
مصرف چتد داروی همزمان عموما موثرتر از درمان تك دارویی می باشد .
: CMF سیكلو فسفامید ، متوتركسات ، فلویورویوراسیل
CAF :سیكلو فسفامید،آدریامایسین(داكسوروبیسن )، وفلویورویوراسیل
AC : آدریامایسن (داكسوروبیسن )، و سیكوفسفامید
CE-T آدریامایسن (یا فارموروبیسین ) و سیكوفسفامید و به دبنال آن تاكسول (ویا تاكسوتر) داده شود
CFF:سیكلوفسفامید ، اپیروبیسن ( فارموروبیسن) و فلویورویوراسیل
CF : سیكلوفسفامید و فارموروبیسین
تاكسوتر + فارومروبیسین ( یا آدریامایسین )
تاکسول +فارموروبیسن
ناولبین + ژمزار
زلودا
غیره
داروهای شیمی درمانی دیگر برای درمان خانمهای با كانسر پستان شامل وینورلبین (ناولبین ) وژمسیتابین (ژمزار ) و كاپسیتابین (زلودا ) می باشند. عوارض جانبی این داروها به نوع دارو ، مدت مصرف و مقدار مصرف بستگی دارد . عوارض جانبی گذرا شامل تهوع واستفراغ ، كاهش اشتها ،ریزش مو، زخم دهان ، و اختلال در عادت ما هیانه است.
از انجایی كه دارو های شیمی درمانی قادر به آسیب به سلولهای مولد وخونساز هستند ، ممكن است موجب آسیب سلولهای بنیادی در مغز استخوان گشته وتولید سلولهای خونی كم شود. این مسئله ممكن است سبب افزایش شانس عفونت ( به دلیل كاهش گلبولهای سفید خون ) ، امكان خونریزی سریعتر و بیشتر با ضربه یا بریدگی یا حتی خودبخود ( به دلیل كاهش پلاكتهای خون محیطی )،و ضعف و بی حالی ( به دلیل كاهش گلبو لهای قرمز خون ) گردد.
درمان های خیلی موثر برای درمان عوارض گذرای شیمی درمانی وجود دارد . برای مثال داروهای موثر در پیشگیری ودرمان تهوع واستفراغ ناشی از كموتراپی كشف شده است. همچنین یك گروه جدید از داروها موسوم به فاكتور های رشد قدرت ترمیم مغز استخوان را بیشتر کرده و عوارض به دلیل كموتراپی را كم میكنند .
یایسگی زودرس ( قطع عادت ماهانه زودتر از موعد) و ناباروری ( عدم قدرت باردار شدن) جزوعوارض بالقوه موقت ویادایمی شیمی درمانی است . در زنهای با سن بالاتر كه شیمی درمانی میشوند احتمال یایسگی و ناباروری بیشتر است .
ادریامایسن (داكسوروبیسین ) ممكن است عوارض قلبی دایمی به جا گذارد ، اما پزشكان با كنترول دقیق دوز دارو و استفاده از اكوكاردیوگرام و دیگر تستهای قلبی از این عارضه تا حدی اجتناب میكنند .
به طورخیلی نادربعضی از داروهای شیمی درمانی سبب سرطان خون نوع میلوییدی كه یك بیماری خیلی خطرناك و كشنده است میشود كه معمولا سالها بعد از درمان كانسر پستان تظاهر میابد .
فایده شیمی درمانی در جلوگیری از سرطان پستان بسیار زیاد بوده به طوری كه این سود ، بسیار بیشتر از ضررهای احتمالی ناشی از درمان است .