ضرورت تغییر الگوی مصرف روغن ها

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

1/3 موارد مرگ و مير در دنيا علل قلبي عروقي دارند و اين مشكل روز به روز گسترده تر ميشود. در كشور ما بر طبق بررسيهاي انجام شده 38 % مرگها به دليل بيماريهاي قلبي عروقي رخ ميدهد كه شايعترين عامل مرگ و مير در كشور است و در واقع 9/206 دريكصد هزارنفر مرگ و 8/27% عمر از دست رفته در ايران به علت بيماريهاي قلبي هستند.

بيش از 7/43 درصد ايرانيان افزايش كلسترول خون دارند و اين در حالي است كه در دنيا 59% بيماريهاي عروق قلبي منتسب به سطح كلسترول تام بالا است( بالاتر از 2/3 ميلي مول در ليتر)، لذا براي پيشگيري از بيماريهاي قلبي عروقي بايد راهبردهاي مؤثر و قابل قبول بكارگرفته شود تا بتوان عوامل خطر اصلي اين بيماريها را كنترل نمود. بايد ياد آور شد كه با تغيير در شيوه زندگي مي توان حداقل 80% بيماريهاي قلبي عروقي را كاهش داد.

يكي از مواردي كه باعث افزايش كلسترول خون و بروز بيماريهاي قلبي عروقي ميشود،الگوي غلط مصرف روغنها و چربيها و مصرف زياد روغنهاي جامد است.

روغن هاي جامد نباتي حاوي اسيدهاي چرب ترانس هستند كه شانس مرگ ومير را به شدت افزايش مي دهند.

مطالعات متابوليك نشان داده است كه مصرف چربيهاي ترانس تأثير معكوس روي سطح چربيهاي خون داشته بطوري كه باعث افزايش كلسترول بد خون و كاهش كلسترول مفيد ميشود و بدين ترتيب ريسك ابتلا به بيماريهاي قلبي عروقي را افزايش ميدهند.

با كاهش ۲ درصد اسيدهاي چرب ترانس، ۲۵ درصد خطر بيماريها قلبي عروقي كاهش مي يابدو بنابراين اصلاح روغنهاي مصرفي راهبردي است در جهت كاهش بيماريهاي قلبي عروقي.

به رغم مصوبه شوراي عالي سلامت مبني بر ضرورت كاهش مصرف روغن هاي جامد و تلاش در جهت تغيير سبد غذايي مردم و حذف روغن هايي كه مصرف آنها در اكثر نقاط جهان منسوخ شده است ، سرانه مصرف سالانه روغن جامد هر ايراني ۱۵ كيلوگرم و روغن مايع نيز ۳۶ گرم است.

80 درصد روغن مصرفي ايران جامد است و اين ۲۵ برابر استانداردهاي جهاني است.بخشي از روغن مصرفي مردم هم كه از سهميه دولتي تأمين مي شود هميشه از نوع جامد است و مغازه دارها تنها در قبال دريافت مبلغي پول حاضر به تعويض آن با نوع مايع آن هستند.

از آنجايي كه ۲۵ تا ۳۰ درصد انرژي دريافتي روزانه جمعيت ايران از محل چربي ها تأمين مي شود توصيه ميشود كه تا حد امكان از روغن مايع كه فاقد اسيدهاي چرب اشباع شده و ايزومر ترانس بوده استفاده شود و روغن هاي جامدي كه ميزان اسيد چرب اشباع آنها حداكثر ۲۵ درصد و اسيد چرب ترانس آنها كمتر از ۱۰ درصد باشد براي مصارف خوراكي مناسب تر و از زيان كمتري برخوردارند.

در زمان حاضر ۱۰ درصد از ميزان مصرف روغن هاي جامد كه معمولا اسيد چرب و ترانس بالايي دارند در كشور كاهش يافته و از ۸۰ درصد در سال گذشته به حدود ۷۰ درصد رسيده است كه يك اقدام جهشي بزرگ در ارتقاي سطح سلامت مردم و كاهش بيماري هاي قلبي محسوب مي شود.با ادامه اين روند تا پايان امسال اين رقم به حدود ۵۰ درصدميرسد و در يك برنامه مدت دارميتوان ميزان مصرف روغن هاي جامد را در كشور به كمتر از ۲۰ درصد كل روغن هاي مصرفي كاهش داد.

آموزش جامعه ، از جمله مواردي است كه در تغيير نگرش مردم نسبت به الگوي مصرف روغنها نقش بسيار زيادي دارد .با انجام آموزش صحيح و برنامه ريزي شده ميتوان از مقدار مصرف روغن هاي جامد كاست و مصرف روغنهاي مايع را جايگزين آن نمود،لذا لازم است پرسنل بهداشتي و درماني كه با مردم در تماس هستند همواره از هر فرصتي براي آگاهي آنها در جهت اصلاح سبك زندگي استفاده نمايند.