تاثیر محل زندگی و رژیم غذایی در ایجاد سنگ ادراری

دکتر مجید حقیقت [ متخصص کلیه و مجاری ادراری ]آدرس وب سایت : www.drhaghighat.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شمس آبادی ، مقابل بیمارستان عیسی بن مریم ، ساختمان 71 تلفن مطب : 3220549 - 031

در این مطلب با تاثیرمنطقه جغرافیایی و رژیم غذایی در ایجاد سنگ های دستگاه ادراری آشنای می شویم.

آیا منطقه جغرافیایی محل زندگی در بروز سنگ ادراری تأثیری دارد؟

منطقه جغرافیایی هم از طریق عادات غذایی و هم نژادی و ارث میتواند در تولید سنگ ادراری مؤثر باشد. ولی مهمتر از آن مسئله ای آب و هوایی است که شیوع سنگ در مناطق جغرافیایی گرم و خشک بیشتر است و دلیل آن همان مسئله ی تغلیظ ادرار واستعداد بیشتر رسوب املاح در ادرار میباشد.

نوع آب مصرفی در هر منطقه چه تأثیری در ایجاد سنگ ادراری دارد؟

مهمترین عامل ،حجم آب مصرفی و در نتیجه غلظت ادرار میباشد و نوع آب تأثیر کمتری دارد. براساس نوع و میزان املاح، آب را به دو نوع نرم و سخت تقسیم میکنند که تأثیر اصلی که ممکن است نوع آب دراستعداد سنگسازی داشته باشد اثر نوع آب بر ایجاد تمایل در مصرف آب است. بدین صورت که آب سخت (آب سنگین) معمولاً پس از نوشیدن یک لیوان آن، فرد احساس سنگینی کرده و تمایل فرد به مصرف بیشتر آب کم میگردد ولی پس از مصرف آب نرم (آب سبک) فرد احساس سنگینی کمتری داشته و تمایل بیشتری به مصرف آب دارد.

بدین صورت نوع آب از طریق تأثیر در تمایل فرد به مصرف آب بیشتر، مؤثر است نه صرفاً جنس خود آب و میزان املاح موجود در آن. جهت درک بهتر مطلب میتوان نوع آب اصفهان را با تهران مقایسه کرد که آب اصفهان سخت و آب تهران نرم میباشد و مصرف آب تهران سنگینی بسیار کمتری نسبت به مصرف آب اصفهان در فرد ایجاد میکند.

رژیم غذایی چه تأثیری در ایجاد سنگ ادراری دارد؟

رژیم غذایی در صور مختلف بر پروسه سنگسازی تأثیر میگذارد. در دوره شیرخوارگی اگر مصرف غذای حاوی غلات زیاد، و فاقد شیر و پروتئین حیوانی باشد منجر به ایجاد سنگ مثانه در کودک میگردد که در مناطقبا فقر تغذیه ای شایعتر دیده میشود.

در بقیه موارد خود نوع غذا به تنهایی در فردی که استعداد سنگسازی ندارد تأثیر چندانی در ایجاد سنگندارد . ولی در بیماران با زمینهی سنگسازی نوع رژیم غذایی مؤثر است که بسته به نوع سنگ متفاوت است. لذا بهتر است ابتدا انواع سنگ ادراری توضیح داده شود.

آیا پرهیز از مصرف لبنیات در رژیم غذایی پیشگیری از سنگ سازی توصیه میگردد؟

البته در مواردی که در بررسی ها و آزمایشات ، مشخص گردد که بیماری زمینه ای افزایش جذب کلسیم از روده وجود داشته باشد. در چنین فردی میزان کلسیم دریافتی از مواد غذایی عامل اصلی سنگسازی خواهد بود و چنین بیماری لازم است میزان کلسیم موجود در رژیم غذایی در حد خاصی کنترل گردد. در غیر این صورت میزان مصرف متوسط لبنیات به بیماران دارای زمینهی سنگسازی توصیه میگردد.که تا 3 لیوان مصرف لبنیات را مجار میدانند.

همچنین مصرف زیاد نمک باعث دفع بیشتر اکسالات و کلسیم از ادرار و بالا رفتن غلظت املاح در ادرار و استعداد بیشتر سنگسازی میگردد. لذا پرهیز از مصرف نمک نیز در بیماران با استعداد سنگسازی توصیه میگردد.