کلیه ها مهم ترین ارگان در تنظیم میزان آب و مواد معدنی در خون و حفظ ثبات داخلی بدن به حساب می آیند. میزان آب، نمک و مواد نیتروژن دار (اوره و اسید اوریک) خون توسط کلیه ها با مکانیسمی دقیق کنترل و تنظیم می شود. بیماری های کلیوی می تواند از فیلتر کردن ضایعات به درستی جلوگیری کند و آن را رها کند تا در بدن باقی بماند و موجب علائم خطرناک شود. عکس رنگی کلیه یا رادیوگرافی (IVP IntraVenous Pyelography) روشی برای تصویربرداری از کلیه ها، میزنای (حالب ها) و مثانه است که برای انجام آن از مواد حاجب حاوی ید استفاده می شود.

در این روش ماده حاجب حاوی ید، به یک سیاهرگ (ورید) تزریق می شود و به کمک دستگاه رادیولوژی و اشعه ایکس، در فاصله های زمانی مشخص یک سری تصاویر گرفته می شود. تعدادی از تصاویر قبل از تزریق ماده حاجب و تعدادی بعد از آن گرفته می شود. ماده حاجب از طریق جریان خون از کلیه ها عبور کرده و جمع آوری شده و باعث روشن تر دیده شدن مجاری ادراری در تصاویر رادیوگرافی می شود. تصاویر ایجاد شده به وسیله اشعه ایکس، به متخصص رادیولوژیست کمک می کند تا وضعیت و عملکرد کلیه ها، حالب و مثانه را از لحاظ آناتومیکی (اندازه، شکل و موقعیت دستگاه دفع ادرار) و یا وجود انسداد کلیه یا موقعیت سنگ ها را به خوبی بررسی نماید. انجام فرآیند تصویربرداری از بیمار در منزل باعث می شود که فرد علاوه بر این که در هزینه ها صرفه جویی نماید، با سرعت بیشتری به نتیجه برسد و تصاویر در مدت زمان بسیار کوتاهی در اختیار او قرار گیرد.

کاربرد عکس رنگی کلیه

رادیولوژی به روش (IVP) به رادیولوژیست کمک می کند تا اختلالات و ناهنجاری های سیستم ادراری را با بررسی چگونگی، سرعت و نحوه دفع و انتقال مایعات در بدن بیمار تشخیص دهد. در صورت رؤیت خون در ادرار یا درد در پهلوها (کلیه ها) معمولاً عکس رنگی کلیه برای بیمار تجویز می شود. مشکلات شایع مجاری ادراری که به کمک عکس رنگی کلیه تشخیص داده می شوند عبارتند از:

1. شناسایی اندازه، شکل و عملکرد غیرطبیعی کلیه ها
2. مشاهده سرعت و کفایت سیستم ادراری بیمار در قابلیت دفع
3. سنگ کلیه
4. بزرگی پروستات
5. تومورها یا توده های کلیه، حالب ها و مثانه
6. تاثیرات جراحی بر دستگاه دفع ادرار
7. مشکلات مادرزادی سیستم ادراری

عکس رنگی کلیه چگونه انجام میشود؟

این تصویربرداری معمولاً به صورت سرپایی انجام می شود. بیمار روی تخت قرار می گیرد و تصاویر رادیولوژیک از او گرفته می شود. (شما باید در طول تصویربرداری نفس خود را نگه داشته تا از ایجاد تصاویر کدر و مات جلوگیری شود) سپس مواد کنتراست داخل ورید دست بیمار تزریق می شود. بعد از تزریق ماده کنتراست یک سری تصاویر به منظور تعیین سایز واقعی کلیه ها گرفته خواهد شد و همچنین تصاویری از سیستم ادراری هنگامی که در حال تخلیه شدن است گرفته می شود. این آزمون معمولاً به مدت یک ساعت طول می کشد. داروی استفاده شده در این عکسبرداری، ماده رنگی ید دار است که بسته به وزن بیمار و غلظت داروی مورد استفاده یک تا دو سی سی به ازای هر کیلوگرم از وزن بیمار مورد استفاده قرار می گیرد.

اقدامات قبل از انجام عکس رنگی کلیه

پزشک یا کارشناس رادیولوژی دستورات و جزئیات لازم را برای کسب آمادگی انجام این آزمون به شما خواهد داد. مراکز مختلف ممکن است دستورالعمل های متفاوتی را برای آمادگی بهتر بیمار به کار ببرند؛ ولی اغلب این دستورالعمل ها شامل رعایت رژیم غذایی سبک (اغلب ناشتا بودن) چندین ساعت قبل از انجام آزمون و مصرف داروهای مسهل (laxative) می باشد. این کار سبب پاک شدن روده ها از مواد زائد شده و افزایش کیفیت تصاویر را در بر خواهد داشت. چنانچه بیمار سابقه مصرف دارو و یا هرگونه حساسیت به مواد دارویی، خوراکی و غیره را داشته باشد میبایست حتماً پزشک و کارشناس مربوطه را مطلع کند.

عوارض عکس رنگی کلیه

این عوارض به صورت احساس گرم شدگی، گرگرفتگی و گاهی اوقات نیز به صورت تب، حالت تهوع، استفراغ و تورم راه های تنفسی می باشد. عکس العمل ها و عوارض شدید و جدی به صورت خیلی نادر دیده شده است و اغلب نیز در پنج دقیقه اول تزریق دارو بروز می گردد. در صورت مشاهده علائم و واکنش های شدید سریعاً پزشک را مطلع نمایید.

هزینه عکس رنگی از کلیه

هزینه عکس رنگی کلیه بر اساس تعرفه های وزارت بهداشت، نوع روش و مرکز انجام، تعیین و محاسبه می گردد.

نسخه اصلی مطلب علت انجام رادیوگرافی رنگی از کلیه،عکس رنگی کلیه چگونه انجام میشود؟ را در سایت آقای امید ترکاشوند بخوانید.

---