بدن انسان را به ژنراتور الکتریکی تشبیه کرده اند. به طور خاص، اعصاب و ماهیچه ها سیگنال های الکتریکی ایجاد می کنند که پیام هایی را به مغز شما ارسال می کند. آسیب به اعصاب و ماهیچه ها می تواند حرکت این سیگنال های الکتریکی را کند یا متوقف کند. اگر درد، ضعف یا بی حسی در پشت، گردن یا اندام خود دارید، اندازه گیری فعالیت الکتریکی در اعصاب و ماهیچه ها می تواند به پزشک کمک کند تا تشخیص صحیح را انجام دهد. سرعت و قدرت حرکت ایمپالس های الکتریکی در داخل و بین اعصاب و ماهیچه ها طی آزمایش نوار عصب و عضله (الکترودیاگنوستیک) اندازه گیری می شود. عصب یا ماهیچه آسیب دیده سیگنال الکتریکی ضعیف تر و کندتری را منتقل می کند.

NCV چیست؟

NCV مخفف بررسی سرعت هدایت عصبی Nerve Conduction Velocity می باشد. عملا بررسی سرعت هدایت Nerve Conduction Study (NCS شامل :

1. تعیین سرعت هدایت عصبی
2. تعیین تاخیر زمانی Latency از وقتی که عصب را تحریک می کنیم تا زمانی که موج حاصله ثبت می شود و بررسی ارتفاع موج است.

EMG چیست؟

الکترومیوگرافی شامل ثبت فعالیت الکتریکی عضله است که معمولا با الکترود سوزنی انجام می گیرد. الکترودهای سطحی نیز در مواردی که بخواهیم فعالیت کلی عضله را ثبت کنیم بکار می روند.مثلا در بیو فیدبک یا در بررسی قدرت عضلات اما در بررسی بیماریهای عصب و عضله انجام الکترومیوگرافی ضروری است.

آیا همیشه EMG و NCV با هم انجام می شوند؟

در اکثر موارد این دو باید با هم انجام شوند. بطور استثنائی مثلا اگر پزشک تنها بخواهد وجود یا عدم وجود سندرم تونل کارپ را بداند و رد سایر بیماریها مثل درگیری ریشه گردنی را در نظر نگیرد و یا ممنوعیتی برای استفاده از سوزن وجود داشته باشد با درخواست پزشک معالج این کار انجام می شود.

روش ثبت موج حسی و حرکتی

برای گرفتن موج حسی ،عصب را در یک محل تحریک کرده و پاس خ را از روی پوست ثبت می کنیم. برای گرفتن موج حرکتی، پاسخ از روی عضله ثبت می گردد.
برای اندازه گیری سرعت هدایت عصبی، عصب را در دو نقطه تحریک می کنیم و فاصله بین دو نقطه تقسیم بر زمان طی شده در این حالت سرعت هدایت عصبی است.

نوار عصب

سرعت هدايت عصبي (Nerve Conduction Study, NCV)
در اين تست سرعت هدايت امواج در طول يك عصب بررسي مي شود .براي اين كار ابتدا عصب توسط تحريك الكتريكي ،تحريك مي شود.

اين كار معمولا توسط قرار دادن دو الكترود از جنس نمدكه با سرم مرطوب شده اند و تحريك الكتريكي خفيف انجام مي شود. اين كار باعث تحريك عصب شده و موج عصبي حاصله توسط دو الكترود ديگر ثبت مي شود. سرعت هدايت عصبي بر اساس فاصله بين الكترود هاي تحريك كننده و ثبت كننده و همچنين زماني كه طول كشيده موج حاصله درعصب اين مسير را طي كند محاسبه مي شود. به جز موارد خاص ، همراه با تعين سرعت عصبي ،الكترو ميوگرافي نيز انجام مي شود .

آمادگي های لازم براي نوار عصب

• دماي بدن نبايد پايين باشد
• از مصرف كرم وپماد خودداري شود
• لباس راحت و گشاد بپوشید
• حداقل 2 یا 3 ساعت قبل از آزمایش از مصرف کافئین و نوشیدنی های شیرین خودداری کنید
• قبل از آزمایش سیگار نکشید

بيماراني كه تست هدايت عصبي به تشخيص انها كمك مي كند

کاربرد آزمایشات الکترودیاگنوستیک در ارزیابی شرایط زیر می باشد :

• نروپاتي ديابتي
• سندروم گيلن باره
• نروپاتي در اثر نارساي مزمن كليه
• سندرم كارپال تونل (گير افتادن عصب در مچ دست)
• آسيب شبكه عصبي گردن يا كمر
• شاركوت ماري توث
• بي حسي وگز گز اندامها در اثر نروپاتي
• فلج بلز (فلج عصب صورتي )
• اختلال يا آسيب در عصب اولنا ، مدين،راديال،پروتنال. تيبيال

احتياط های ضروری برای تهیه نوار عصب

در صورت داشتن پيس ميكر قلبي به پزشك اطلاع داده شود.

نوار عضله

الكترو ميو گرافي ( EMG, Electromyography )

الكترو ميو گرافي براي ارزيابي سلامت يك عضله يا عصب ان عضله انجام مي شود. براي انجام اين تست يك الكترود سوزني در عضله وارد مي شود وفعاليت الكتريكي عضله از اين طريق ثبت مي شود . نوع موج ايجاد شده بر صفحه مانيتور و صداي موج جهت تشخيص بكار مي رود.بعد از قرار داشدن الكترود از بيمار خواسته مي شود كه عضله خود را ابتدا به مقدار كم وسپس با درجات بيشتري منقبض كند.

براي انجام تست فرد نبايد گرسنه باشد و لباس راحتي پوشيده باشد.

اين تست در افرادي كه دچار آسيب عصبي يا ضعف عضلاني شده باشند انجام مي شود. مي توان به بيماريهاي زير اشاره نمود:

• ضعف عضلاني

• پلي ميوزيت

• ميو پاتي/ ديستروفي عضلاني/ بيماري دوشن

• سندرم تونل كارپ

• آسيب عصب مديان،اولنا ،راديال و....

• آسيب شبكه عصبي

• كمر درد ، اختلال عملكرد عصب سياتيك و دیسک

• درد گردن

• نروپاتي محيطي

آيا امكان انجام الكتروميوگرافي بدون سوزن وجود دارد؟

انجام الكتروميوگرافي با سوزن emg جزئ جدانشدني اين تست مي باشد و فقط در موارد اختلالات انعقادي خون ،ادم و ورم ناشي از برداشت سينه ،وجود عفونت در محل قرار دادن سوزن انجام نمي شود.

عدم استفاده از سوزن در نوار عضله منجر به پاسخ ناقص و با دقت پايين خواهد شد و نشانه پيشرفته بودن دستگاه نيست.
در صورت وجود اختلال خونريزي دهنده يا ،بيماري قلبي پزشك اطلاع داده مي شود.

نسخه اصلی مطلب نوار عصب و عضله چیست؟ را در سایت دکتر بیژن فروغ بخوانید.

---