با افزایش سن، به اندازه ی کافی کلاژن و الاستین ساخته نمی شود. این دو ماده بر روی زیبایی و جوانی پوست بسیار مؤثر و از مواد تشکیل دهنده ی بافت آن هستند. علاوه بر این مواردی مانند عدم رسیدگی کافی به پوست در دوران جوانی، استرس، مصرف مواد مخدر و نور آفتاب باعث تخریب پوست می شوند. یکی دیگر از شرایطی که ممکن است صورت را پیر نشان دهد کاهش حجم صورت است که به خاطر تحلیل بافت چربی ایجاد می شود. اغلب کاهش حجم صورت در نواحی زیر چشم، گونه، نیمه تحتانی صورت و اطراف لب و بینی رخ می دهد.در بیشتر تکنیک های جوانسازی، پوست تحریک به کلاژن سازی شده و فرآیند خود ترمیمی را آغاز می کند. رفع چین و چروک ، افزایش خاصیت کشسانی پوست، جبران حجم از دست رفته، بهبود رنگ و درمان لک و لیفت پوست نیز از جمله سازوکارهای تکینک های مختلف جوانسازی پوست است.

علل پیر شدن پوست

صورت همانند دیگر ارگان ها و اندام های بدن مشمول پیری است؛ اما به دلیل اینکه بیش از نقاط دیگر بدن در معرض دید است، علائم پیری در آن بارزتر و قابل توجه تر است. به مرور زمان عوامل متعددی با عث تغییراتی در صورت و به خصوص پوست آن می شود که اهم آن عبارتند از:

• قرارگرفتن در معرض نور خورشید: نورخورشید مهمترین عامل تغییرات پوستی است. در سنین جوانی موادی در پوست وجود دارند که به صدمات ناشی از نور خورشید مقاومت نشان می دهند؛ ولی به مرور زمان این مقاومت از بین رفته و عوارض نورخورشید بر پوست ظاهر می گردد.
• آلودگی شیمیایی و بیولوژیکی: آلودگیهای زیست محیطی در هوا، خاک، آب و وسایل دیگر نقش مهمی در پیر شدن صورت دارند.
• تغییرات هورمونی و کاهش تولید کلاژن (ماده ای که نقش اساسی در طراوت و استحکام پوست دارد).
• نازک شدن پوست به دلیل افزایش رادیکال های آزاد اکسیژن
• تغییرات استخوانی صورت
• عدم توجه به مراقبت از پوست از قبیل استعمال دخانیات و مصرف برخی مواد غذایی مضر
• بیماری های پوستی مثل آکنه ، آبله و غیره
• مسائل ژنتیک

علائم پیری پوست

• چین و چروک

به خطوط روی پوست، چین وچروک می گویند. با افزایش سن، پوست شما کلاژن و الاستین کمتری تولید می کند. این امر باعث نازک شدن و کاهش مقاومت پوست در برابر آسیب ها می شود. عوامل محیطی، کم آبی و سموم، منجر به ایجاد چین و چروک می شوند.

• شل شدن پوست و لاغری صورت

شل شدگی و لاغری صورت از قسمت های جدا نشدنی بالا رفتن سن است. با افزایش سن، ساختار زیرین پوست نیز بیشتر دچار مشکل می شود. همچنین پوست، استحکام کششی خود را از دست می دهد. در کنار پیر شدن، فاکتورهایی مانند آسیب خورشید، سیگار کشیدن و تغییرات وزنی می توانند روی شل شدگی پوست تأثیر بگذارند.

• از بین رفتن بافت چربی

بیشترین علت از بین رفتن بافت چربی صورت، عامل وراثت و روند پیری است. گرچه مصرف برخی داروها، استرس و مشکلات احساسی و عاطفی، سبک زندگی، رژیم غذایی ناسالم و چاق و لاغر شدن مکرر نیز در تشدید لاغر شدن صورت مؤثر هستند و سبب تسریع این روند می گردند. کاهش حجم صورت با از بین رفتن رگ های خونی، کلاژن و لایه های چربی صورت سبب تو رفتگی صورت می شود. علت از بین رفتن بافت چربی صورت می تواند از عواملی مانند سیگار کشیدن، بیماری های شدید و… نیز ناشی شود. همچنین تغییرات هورمونی بدن نیز می تواند باعث لاغری صورت شود.

• کاهش کلاژن و الاستین

پوست از سه لایه با نام های اپی درم، درم و بافت زیر پوستی تشکیل شده است. اپی درم لایه سطحی پوست بوده و سرشار از کراتین سفت و مقاوم به آب است. در این لایه تمام سلول های پوستی مرده تجمع یافته و ملانین یافت می شود. ملانین به رنگدانه های پوست گفته می شود. دومین لایه درم نام دارد که عروق خونی، چربی ها، اعصاب و فیبر های کلاژن و الاستین را در خود جای داده است. فیبر های کلاژن و الاستین خاصیت ارتجاعی به پوست می بخشند. با افزایش سن، بدن کلاژن کمتری تولید می کند. این کمبود کلاژن منجر به علائم رایج پیری می شود. چین و چروک، شل شدن پوست که در واقع پوست خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهد از علائم کم شدن تولید کلاژن در بدن است.

• تغییر لایه های پوستی

پوست ما از سه لایه تشکیل شده است. لایه ی سطحی اپی درم یا روپوست نام دارد. این لایه از چند لایه ی سلول تشکیل شده و به مرور زمان خشک، زمخت و نسبت به اشعه ی مضر آفتاب (فرابنفش) حساس تر می شود. ایجاد لکه ها و خال ها از جمله تغییراتی است که در این لایه مشاهده می شود. لایه میانی یا درم از سلول های سازنده پوست، غدد چربی و عرق و بافت پیوندی (شامل رشته های کلاژن، رشته های الاستین و هیالورونیک اسید ) تشکیل شده است. لایه ی میانی علاوه بر در شکل دادن به پوست و حفظ قوام آن نقش، وظیفه ی حفظ آب پوست را نیز برعهده دارد. به همین دلیل با تحلیل رفتن این لایه، پوست خشک و کم طراوت می شود. لایه ی زیرین، زیرپوست یا هیپودرم نام دارد که حاوی بافت پیوند و بالشتک ها یا پدهای چربی است. با افزایش سن، تعداد سلول ها، ضخامت هیپودرم و حجم بالشتک های چربی کم می شود. این وقایع منجر به کاهش حجم پوست و ظاهر شدن چین و چروک ها می گردد.

• تحلیل رفتن ماهیچه های صورت

ماهیچه های صورت نیز با گذشت زمان ضعیف تر می شوند. با از دست دادن تن و انقباض عضلانی (Muscle Tone) و نازک شدن پوست صورت ظاهری شل و افتاده پیدا می کند و خط فک ما کانتور خود را از دست می دهد و برجستگی ها کمتر مشخص می شود.

• تغییر شکل استخوان های صورت با افزایش سن

استخوان های صورت شاکله اصلی برای جایگیری ماهیچه ها، پد های چربی و پوست می باشد. این ساختار استخوانی چیزی است که شکل و کانتور منحصر به فرد افراد را مشخص می کند. ساختار استخوانی فرد جوان، دارای گونه های پر و برجسته است و استخوان های زاویه فک، چانه و گونه به خوبی برجستگی خود را نشان می دهند. با افزایش سن، تحلیل استخوان صورت را تجربه می کنیم. این نوع تحلیل استخوان، کانتور و ابعاد صورت ما را تغییر می دهد و باعث بزرگتر شدن حفره حدقه چشم و کاهش زاویه استخوان های گونه و چانه کمتر دیده شدن خط فک می شود.

زمان انجام جوانسازی پوست

بهترین زمان برای دریافت درمان های جوانسازی پوست به شرایط شما بستگی دارد. این که چه زمانی علائم پیری برایتان آزاردهنده یا نگران کننده می شود و چقدر از پوست خود محافظت کرده اید، از جمله عوامل مؤثر بر زمان جوانسازی هستند. برخی از متقاضیان جوانسازی پوست از اوایل ۳۰ سالگی دچار علائم اولیه پیر پوستی مانند چین و چروک های ظریف می شوند. افتادگی و لکه های پوستی هم ممکن است در این سنین مشاهده شود. درمان های لیزری، لایه برداری و هایفوتراپی از جمله روش های کم تهاجمی و مؤثری هستند که می توانند باعث بهبود ساختار پوستی و جلوگیری از پیری شوند. دهه ی چهارم زندگی زمانی است باید بیشتر مراقب پوست خود باشید. بدن خانم ها با نزدیک شدن به سنین یائسگی دچار تغییرات هورمونی می شود که تأثیر فراوانی روی پوست صورت دارند. نمایان شدن چین و چروک های اطراف چشم و دهان، خشکی و لکه های پوستی از جمله مواردی هستند که در سنین بالای ۴۰ سالگی رخ می دهند.

روشهای مقابله با پیر شدن پوست

لیزر اندولیفت

اندولیفت یکی از روش های جدید جوانسازی پوست است. در این روش کم تهاجمی، فیبر بسیار نازکی وارد پوست می شود و درون لایه های عمقی پوست قرار می گیرد. فیبری با استفاده از اشعه ی لیزر مادون قرمز (فرو سرخ) کلاژن سازی پوست را تحریک کرده و باعث ذوب شدن تجمعات اضافی چربی می شود. به این ترتیب شاهد کاهش افتادگی و سفتی پوست خواهیم بود.

تزریق ژل

تزریق ژل یک عمل زیبایی است که برای کاهش چین و چروک صورت و سایر علائم پیری استفاده می شود. تزریق ژل به صورت حجم می بخشد و درخشندگی و طراوت آن را بازیابی می کند. تزریق ژل به پوست می تواند برای مقابله با اولین علائم پیری و جوانسازی پوست بسیار مفید باشد.

میکرونیدلینگ

میکرونیدلینگ روشی بسیار مؤثر و بی خطر می باشد که به وسیله سوزن های ریز پزشکی به پوست صورت ضربه های ریزی وارد می کنند که باعث تولید سلول های فیبروپلاست پوستی و تحریک کلاژن می شود. با انجام میکرونیدلینگ مشکلات پوستی تا حدی برطرف شده و همچنین باعث جوانسازی پوست می شود.

هایفوتراپی

ساز و کار مورد استفاده در این روش، بر اساس اولتراسوند ساده یا همان امواج صوتی ا ست. با این تکنولوژی، پزشک انرژی امواج صوتی را در عمق دلخواهی در لایه های زیرین پوست متمرکز می کند، بدون اینکه آسیبی به سطح پوست برساند. این روش در یک جلسه و بدون تحمل درد و زمان و هزینه زیاد، از بهترین شیوه های حال حاضر در دنیا برای لیفت صورت است. اثر هایفوتراپی در از بین بردن پلک های افتاده و آویزان، از بین بردن چین وچروک های صورت، چروک های ریز و چین خوردگی های باریک اطراف چشم مؤثر است. این روش شلی پوست گردن و گونه ها را تا حدودی برطرف می کند و به رفع غبغب، محکم شدن پوست صورت و کاهش عمق خط خنده و رفع افتادگی گوشه های لب کمک می کند.

تزریق چربی

تزریق چربی یکی از روش های کمتر تهاجمی برای جوانسازی پوست است. در این روش مقدار مشخصی چربی از بخش های دیگر بدن مانند شکم و پهلوها، ران ها یا باسن برداشته شده و به محل موردنظر تزریق می شود. به همین دلیل برای انجام این عمل نیاز به استفاده از بی حسی موضعی یا عمومی وجود دارد. توجه کنید که چربی برداشته شده از دیگر نواحی بدن باید پیش از تزریق به طور کامل تصفیه و پاک شده و سپس به بدن تزریق شود؛ چراکه این چربی با ناخالصی هایی همراه است که می تواند به بافت پوست آسیب برساند. عمل برداشت و تزریق مجدد چربی شبیه به پیوند است و درصورتی که چربی از بدن شخص دیگری وارد شود، ممکن است بدن نسبت به آن واکنش منفی نشان دهد. این روش را می توان برای برگرداندن حجم ازدست رفته بخش های مختلف بدن مانند گودی زیر چشم یا چروک های ریز و همچنین رفع افتادگی استفاده کرد.

اکسیژن تراپی

اکسیژن یکی از اصلی ترین مواد مغذی موردنیاز پوست است که تأثیر زیادی در جوانی و شادابی آن دارد. در روش اکسیژن تراپی، اکسیژن و بعضی مواد مغذی از طریق دستگاه مخصوص وارد پوست می شوند تا روند تولید کلاژن و بهبود ساختار پوست را سرعت ببخشند. در این روش سرم حاوی هیالورونیک اسید و آنتی اکسیدان های مفید برای پوست به لایه های زیرین آن تزریق می شوند. این مواد خواص درمانی دارند و با بهبود فعالیت سلول های پوستی خاصیت ارتجاعی پوست را افزایش داده و آن را سفت و مقاوم می کنند.

کربوکسی تراپی

در این روش از تزریق کربن دی اکسید برای جوانسازی پوست استفاده می شود. تزریق این گاز به نواحی مختلف پوست باعث افزایش گردش خون در آن ناحیه شده و سلول های آن را تقویت می کند. در واقع فعالیت گلبول های قرمز با تجمع کربن دی اکسید افزایش پیدا می کند و در اثر این موضوع، خونرسانی به سلول ها تقویت می شود. این روش را می توان برای از بین بردن چین و چروک های چهره، تیرگی و پف اطراف چشم و شل شدگی پوست استفاده کرد. تزریق کربن دی اکسید به نواحی پشت دست و دکلته نیز باعث جوانسازی این مناطق و روشن شدن رنگ پوست آنها خواهد شد. کربوکسی تراپی یکی از روش های کم تهاجمی و بدون عارضه برای جوانسازی پوست است.

آر اف فرکشنال

آر اف فرکشنال از روش های جدید ضد پیری و جوانسازی پوست است که ایمنی و اثرگذاری بالایی دارد. مکانیسم آر اف فرکشنال ، مشابه هایفوتراپی با حرارت و افزایش دمای پوست و تحریک تولید کلاژن است. در این روش با استفاده از سوزن و نیدل های بسیار نازک که روکش طلا دارند به آرامی پوست را سوراخ می شود و انرژی امواج رادیویی (RF) به بافت های زیرین رسانده می شود. این فرایند منجر به افزایش دما و در نهایت بهبود ساختار پوست می شود.

میکرودرم ابریژن

میکرودرم ابریژن از روش های رایج لایه برداری پوست به کمک دستگاه است. در این روش، کریستال های کوچک را روی سطح پوست مالش می دهند و منجر به لایه برداری از سطح پوست می شود. میکردرم ابریژن برای هر نوع پوستی ایمن بوده و عوارضی به همراه ندارد. این روش برای ترمیم زخم ها، لکه های پوستی، بافت غیرطبیعی پوست، جای جوش، ملانوما یا سرطان پوست و آثار پیری مؤثر است.

درم ابریژن

در روش درم ابریژن، از ابزاری استفاده می شود که در قسمت انتهایی آن یک بخش چرخنده وجود دارد که با چرخش این قسمت روی سطح پوست، لایه سطحی پوست برداشته می شود. درم ابریژن برای درمان آفتاب سوختگی، آسیب ها و جراحات عمیق تر پوستی، چین و چروک ها و از بین بردن اثر خالکوبی کاربرد دارد. این روش نسبت به میکرودرم ابریژن، استفاده کمتری دارد. برخلاف میکرودرم ابریژن که برای هر نوع پوستی قابل انجام بود، فقط برای افراد خاصی قابل انجام است. عوارضی نظیر بزرگ تر شدن حفرات روی پوست، ایجاد حالتی شبیه جای جوش، عفونت ها و ایجاد زخم را به همراه دارد.

مزوتراپی

در مزوتراپی از ترکیبات فعالی استفاده می شود که مشابه برخی از روش های دیگر توسط سوزن های بسیار ریز تزریق می شوند. ترکیبات مختلف در مزوتراپی با اهداف مختلف استفاده می شود. برای جوانسازی پوست و ترمیم آسیب های پوستی ترکیبی از فاکتورهای رشد، پپتیدها، آمینواسیدها، ویتامین ها، نوکلئیک اسیدها و هیالورونیک اسید مورد استفاده قرار می گیرد. این ترکیبات تولید کلاژن را تحریک می کنند که منجر به افزایش مقاومت پوست می شود. اسید هیالورونیک موجود در این ترکیب نیز با جذب بیشتر آب، ظاهر پوست را جوان تر و بهتر می کند. مزوتراپی دارای فواید ضد پیری، جوانسازی پوست و از بین بردن لکه های پوستی کاربرد دارد.

ترماژ

ترماژ یکی از متدهای جدید زیبایی و جوانسازی پوست محسوب می شود و روشی غیرتهاجمی و بدون جراحی است که باعث سفت شدن پوست و از بین رفتن خطوط می شود. در این روش بر اثر ایجاد حرارت کلاژن سازی تحریک شده و پوست ترمیم می شود. از مهم ترین دلایل افتادگی پوست و ایجاد چین و چروک می توان به کم شدن کلاژن در لایه های پوست اشاره کرد. آر اف ترماژ در واقع نام دیگر این روش درمانی است. از آنجایی که در این روش از فرکانس رادیویی (RF) استفاده می شود، به این روش آر اف ترماژ هم می گویند. انرژی آر اف باعث تحریک لایه های پوست شده و کلاژن سازی را تحریک می کند. می توان از این درمان در قسمت های مختلف صورت و بدن استفاده کرد. RF ترماژ باعث لیفت صورت و کانتورینگ می شود. گونه های افتاده، رفع غبغب ، افتادگی پلک ، شکم یا بازو با این روش به خوبی برطرف می شوند. این درمان همچنین رنگ صورت را شاداب تر و درخشان تر می کند.

پلکسر یا پلاسما جت

پلکسر (پلاسما جت) یک روش درمانی زیبایی بدون نیاز به جراحی بوده که به خصوص برای رفع افتادگی و لیفت پلک فوقانی چشم استفاده شده و جایگزین مناسبی برای عمل « بلفاروپلاستی » است. در این روش درمانی می توان برای رفع خطوط ظریف و عمیق اطراف چشم، خطوط پنجه کلاغی، غدد کوچک زیرپوستی استفاده کرد. پلکسر یا پلاسما جت در واقع نوعی از فناوری «پلاسما درمانی» یا « پلاسما تراپی » بوده که باعث تحریک سریع پوست به ساخت کلاژن، انقباض فوری و سفت شدن پوست می شوند. دستگاه مربوط به این روش، پالس های انرژی را به لایه های عمیق پوست ارسال کرده که تولید کلاژن را به صورت طبیعی فعال می کند.

نخ لیفت

یکی از جدیدترین و بهترین تکنیک ها و روش های جوانسازی صورت، استفاده از نخ های کوچک زیر پوستی است. لیفت صورت با نخ یک روش راحت و با سطح تهاجم کم است که به منظور از بین بردن علائم ناشی از افزایش سن طراحی شده است و برای مثال می تواند برای از بین بردن افتادگی ناچیز در پوست صورت مفید باشد. لیفت صورت با نخ را می توان فقط در طول 10 الی 15 دقیقه بر روی بیمار بدون نیاز به بیحسی انجام داد. این نخ های زیر پوستی، در طی زمان و حدود 4 تا 6 ماه از بین رفته و تجزیه می شوند؛ اما در زمانی که وجود دارند، باعث تحریک ساخت سلول های فیبروبلاست و تکثیر آنها می شود. این سلول ها که مسئول ایجاد، شکل دهی و نظم دادن به بافت ها هستند، باعث جوانسازی پوست اطراف خود خواهند شد. در طول این درمان، جراح پلاستیک، نخ های ریز را به ناحیه صورت از طریق شکاف های ریز ایجاد شده در نواحی هدف وارد می کند. این نخ ها به بافت پوست متصل شده و با کشیدن آنها، لیفت در ناحیه پوست صورت ایجاد می شود. این درمان همچنین می تواند باعث صاف شدن پوست صورت شود. تقریباً بلافاصله پس از این درمان، نواحی درمان شده با کمی برآمدگی مواجه می شوند و به این ترتیب افتادگی پوست از بین رفته و فرد ظاهر جوان و شاداب خود را به دست خواهد آورد. هنگامی که این نخ ها گره زده شد، نخ در ناحیه داخل پوست پنهان می شود و جای زخم و جراحت باقی مانده بر روی پوست پس از این درمان برای سایرین قابل مشاهده نخواهد بود.

لیزر دی اکسید کربن

جوانسازی پوست با لیزر CO2 جای جوش را محو می کند، پوست آسیب دیده زیر نور خورشید را مجدداً جوان می کند و بافت و رنگ پوست را بهبود می بخشد. به این منظور با توجه به عمق درمان، این روش ممکن است تحت بیحسی موضعی یا بیهوشی عمومی بر روی بیمار انجام شود. لیزر لایه بیرونی به نازکی کاغذ، پوست و لایه درم را با دقت بالا و سرعت زیاد برمی دارد. پوست در نتیجه بخار شدن آب موجود در بافت منقبض و محکم می شود.

پیشگیری از پیر شدن پوست

• خواب کافی

خواب بیش از ۸ ساعت یا کمتر از ۶ ساعت به پوست آسیب می رساند. بدن به ۷ تا ۸ ساعت خواب برای ترمیم خود نیاز دارد؛ اما نباید دیرتر از ۱۱ شب به خواب بروید. بهترین زمان بازسازی پوست در خواب بین ۱۰ شب تا ۲ صبح است. از خوابیدن روی صورت نیز بپرهیزید و به پشت بخوابید.

• عادت های مخرب را ترک کنید

نتایج بررسی های متعدد نشان می دهد که استعمال دخانیات و مصرف مشروبات الکلی یکی از علت های اصلی پیری زودرس است. کم آبی بدن، چین و چروک زودرس، از دست دادن کلاژن و انعطاف پذیری و قرمزی پوست از پیامدهای این دو عادت مخرب است. پس این عادت ها را کنار بگذارید.

• مراقب گردن، شانه و دست های خود باشید

شاید صورت شما از سن شما جوان تر به نظر بیاید؛ اما گردن، شانه ها و دست ها می تواند سن واقعی فرد را نشان دهد، بنابراین به طور روزانه پوست این قسمت ها را قبل از خواب با کرم مرطوب کننده ماساژ دهید و طی روز از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.

• کمتر در معرض نور خورشید قرار بگیرید

این موضوع به آن معنی نیست که به طور کامل نباید در معرض نور خورشید قرار گرفت. در طول روز باید زمان کمی در معرض نور خورشید قرار بگیرید تا بدن ویتامین D دریافت کند؛ اما قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید برای پوست مناسب نیست . قبل از ترک منزل از کرم ضد آفتاب با SPF بالا استفاده کنید و در صورت نیاز طی روز چند بار از آن استفاده کنید. استفاده از کرم ضد آفتاب در روزهای بارانی و آفتابی نیز فراموش نشود.

• به صورت خود دست نزنید

برای پیشگیری از پیری زودرس و آکنه، از دست زدن به پوست صورت و گردن اجتناب کنید. چشم ها را نمالید و به بینی دست نزنید. اطراف چشم ها بسیار حساس است. هنگام زدن کرم دور چشم، از نوک انگشت استفاده کنید و این کار را به آرامی انجام دهید.

• روزی ۲ بار صورت خود را بشویید

برخی افراد به شستن صورت خود در صبح و شب و پاک کردن آرایش، اهمیت نمی دهند. این یکی از بدترین عادت هایی است که به پیری زودرس پوست منجر می شود. با رعایت این نکته می توان از پیری زودرس پوست و آکنه پیشگیری کرد.

• مصرف آنتی اکسیدان را افزایش دهید

مواد غذایی غنی از آنتی اکسیدان را به برنامه غذایی خود اضافه کنید. آنتی اکسیدان ها به بدن کمک می کند تا با رادیکال های آزاد آسیب رسان پوست مقابله کند؛ از این طریق از بروز چین و چروک های زودرس پوست پیشگیری می شود. موادغذایی حاوی آنتی اکسیدان شامل میوه های توتی، لوبیا، شکلات تلخ، هویج، انگور قرمز و آلو سیاه است.

نسخه اصلی مطلب روشهای مقابله با پیری پوست را در سایت دکتر علیرضا واعظ شوشتری بخوانید.

---