عصب اولنار یکی از سه عصب اصلی بازو است. گیر افتادن عصب اولنار زمانی اتفاق می افتد که عصب اولنار در بازو فشرده یا تحریک می شود. از گردن به پایین به سمت دست شما حرکت می کند و ممکن است چند نقطه در طول مسیر، مثل زیر ترقوه یا مچ دست منقبض شود. شایعترین مکان فشرده شدن عصب پشت قسمت داخلی آرنج است. بی حسی و گزگز دست و انگشتان از علائم رایج سندرم تونل آرنج است.

در بیشتر موارد، علائم را می توان با درمان های غیرجراحی مانند تغییر در فعالیت ها و بستن آتل کنترل کرد. اگر روش های غیر جراحی علائم شما را بهبود نمی بخشند یا اگر فشرده سازی عصب باعث ضعف عضله یا آسیب در دست شما می شود، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند.

علل نوروپاتی اولنار در آرنج

عصب اولنار از چندین ناحیه بازو که خم می شوند عبور می کند. پس می تواند بر آن فشار وارد شود. یکی از رایج ترین علل گیر افتادگی این عصب، فشار بر عصب اولنار است. فشرده سازی ممکن است نتیجه هر یک از موارد زیر باشد:

• تکیه بر روی آرنج برای مدت طولانی
• سر خوردن عصب اولنار به بیرون در زمان خم کردن آرنج
• ایجاد مایع در آرنج
• آسیب فعلی یا قبلی به داخل آرنج
• اسپورهای استخوانی در آرنج
• آرتریت در آرنج یا مچ دست
• تورم در آرنج یا مفصل مچ دست
• فعالیتی که باعث می شود فرد به طور مرتب مفصل آرنج خود را خم و راست کند.

علائم آسیب عصب اولنار

برخی از علائم ممکن است در آرنج رخ دهد، به خصوص اگر این مسئله از آرنج آغاز می شود. با این حال بیشتر علائم این بیماری در دست و انگشتان رخ می دهد. بسیاری از علائم معمولاً هنگام خم کردن آرنج رخ می دهند.

علائم گیر افتادگی عصب اولنار عبارتند از:

1. بی حسی و سوزن سوزن شدن متناوب در انگشتان بنصر و کوچک
2. قدرت چنگ زدن ضعیف در دست آسیب دیده
3. احساس خواب رفتن انگشتان کوچک و بنصر
4. دشواری کنترل انگشتان برای انجام وظایف دقیق، مانند تایپ کردن یا ساز زدن
5. حساسیت به درجه حرارت سرد
6. درد یا حساسیت در مفصل آرنج، به خصوص در طول قسمت جانبی
7. در موارد شدید و طولانی مدت، از دست دادن عضلات دست نیز ممکن است رخ دهد.

عوامل خطرساز نوروپاتی عصب اولنار

برخی از عوامل شما را بیشتر در معرض خطر ابتلا به سندرم تونل آرنج قرار می دهند. این شامل:

• قبل از شکستگی یا دررفتگی آرنج
• خار استخوان / آرتروز آرنج تورم مفصل آرنج
• کیست های نزدیک مفصل آرنج
• فعالیت های تکراری یا طولانی مدت که به خم شدن یا انعطاف آرنج نیاز دارند.

تشخیص نوروپاتی عصب اولنار

اگر فردی مشکوک به سندرم تونل اولنار است باید به پزشک مراجعه کند. پزشک سؤالاتی درباره سوابق پزشکی و فعالیت های روزانه و همچنین آسیب های قبلی که ممکن است باعث ایجاد سندرم تونل اولنار شده باشند خواهد پرسید. سپس پزشک آرنج، مچ دست و دست را معاینه کرده و گاهی برای تشخیص محل مشکل بر روی نقاط خاصی از عصب اولنار ضربه می زند. همچنین آزمایشات تصویربرداری دیگری مانند موارد زیر تجویز خواهد شد:

• اشعه ایکس
• اسکن توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن) یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام آر آی)
• الکترومیوگرافی
• مطالعه هدایت عصبی

فیزیوتراپی عصب اولنار

فیزیوتراپی یکی از روش‎های غیر جراحی برای درمان گیر افتادن عصب اولنار در دست می باشد. متخصص فیزیوتراپی یک برنامه درمانی را بر اساس شرایط و نیازهای شما طراحی خواهد کرد. این برنامه درمانی می تواند بر اساس میزان گیر افتادگی عصب یک برنامه فعال یا منفعل باشد. فیزیوتراپی باعث افزایش قدرت و انعطاف پذیری شما می شود و با افزایش قدرت عضلات و انعطاف پذیری بیشتر از آن نقاط از بدن که دچار گیر افتادگی عصب شده از محافظت خواهد کرد . روش هایی که برای درمان گیر افتادگی عصب اولنار با مراجعه کردن به یک فیزیوتراپیست می توانید انجام دهید، شامل موارد زیر می باشد:

ورزش درمانی

تمرینات ورزشی یکی از مهمترین تکنیک های درمانی است که به تقویت عصب اولنار کمک کرده و انعطاف پذیری و دامنه حرکتی مچ دست و انگشتان را بیشتر می کند. همچنین انجام تمرینات ورزشی برای درمان سندرم تونل اولنار می تواند به بهبود تحرک مفاصل مچ دست کمک کند.

ماساژ درمانی

تکنیک های ماساژ تراپی برای بافت های نرم مچ و کف دست انجام می شود. ماساژ درمانی برای کاهش درد و التهاب عصب اولنار بسیار مفید است؛ اما اگر شکستگی مچ دست علت گیر افتادن عصب اولنار باشد، نمی توان از این روش برای درمان استفاده کرد.

درای نیدلینگ

درای نیدلینگ یا سوزن خشک یکی از روش های درمان سندروم تونل اولنار با فیزیوتراپی است که به کاهش درد دست کمک می کند. اگر آرتروز علت ایجاد این عارضه باشد، از این روش می توان برای درمان بیمار استفاده کرد.

الکتروتراپی

در این روش از امواج الکتریکی برای درمان گیرافتادگی عصب اولنار استفاده می شود. الکتروتراپی با بهبود موارد زیر به درمان این عارضه کمک می کند:

• کاهش التهاب و درد انگشتان دست
• تقویت ماهیچه ها و استخوان های مچ دست
• بهبود عملکرد عصب اولنار
• همچنین الکتروتراپی می تواند با ترمیم سریعتر آسیب دیدگی های مچ دست، سندروم کانال اولنار را بهبود بخشد.

سرما یا گرمادرمانی

سرما و یا گرما درمانی یکی از روش های بسیار مؤثر فیزیوتراپی برای کاهش درد و التهاب عصب اولنار و گزگز و بیحسی دستها است. از این روش به خصوص در مواردی استفاده می شود که علائم بیمار در اثر بورسیت یا التهاب در کانال گویان رخ داده و با رفع التهاب، علائم بیمار هم از بین می رود.

تمرینات عصب اولنار

• چرخش گردن فعال

در حالی که روی صندلی نشسته اید سر، گردن تنه و شانه ها را صاف نگه دارید. سپس گردن را تا جایی که دردی احساس نکنید به سمت راست بچرخانید. به حالت اولیه برگشته و این بار گردن را به سمت چپ بچرخانید.

• خم کردن فعال گردن به طرفین

در حالی که روی صندلی نشسته اید سر، گردن تنه و شانه ها را صاف نگه دارید. سپس گردن را تا جایی که دردی احساس نکنید به سمت راست خم کنید. به گونه ای که گوش راست به شانه راست نزدیک شود. این حرکت را در سمت چپ تکرار کنید. دقت نمایید که در حین انجام این حرکت گردن چرخش نداشته باشد و شانه به سمت بالا جابجا نشود.

• خم شدن گردن

روی صندلی بنشینید، گردن شانه ها و بدنتان را صاف نگه دارید. سرتان را به جلو خم کنید و چانه تان را به قفسه سینه برسانید.

• اکستنشن گردن

روی صندلی بنشینید و به جلو نگاه کنید. سرتان را به عقب متمایل کنید بطوریکه که چانه تان به سمت سقف اشاره کند اطمینان حاصل کنید که به صورت صاف نشسته اید و گردن و شانه ها و بدنتان را در طول ورزش به حالت مستقیم نگه داشته اید.

• دامنه حرکت فعال کتف

بایستید و شانه هایتان را به سمت بالا بیاورید و 5 ثانیه نگه دارید. سپس کتف هایتان را از پشت به هم نزدیک کرده، فشار دهید و 5 ثانیه نگه دارید. بعد کتف هایتان به پایین بکشید طوری که می خواهید آنها در جیب پشتی خود قرار دهید. ریلکس کنید.

• فشار دادن کتف ها

در حالی که نشسته یا ایستاده اید و بازو کنار بدن است،کتف های خود را به هم نزدیک کرده و فشار دهید و 5 ثانیه نگه دارید.

• تمرین خط وسط

روی شکم بر روی سطح سفت دراز بکشید. یک بالشت تا شده در زیر قفسه سینه قرار دهید. بازوها را به سمت خارج و به حالت مستقیم قرار دهید در حالی که آرنج ها صاف بوده و شست به سمت سقف قرار دارد. در حالی که پهنای شانه هایتان را به هم می فشارید به آرامی بازوها را به سمت سقف بالا بیاورید. سپس به آرامی پایین بیاورید. وقتی انجام تمرین آسانتر شد وزنه های کوچک در دست نگه دارید و تمرین را انجام دهید.

• کشش مچ دست

پشت دست را در قسمت آسیب دیده با دست دیگر خود فشار دهید تا به خم شدن مچ دست خود کمک کند.15 تا 30 ثانیه نگه دارید. در مرحله بعد، با فشار دادن انگشتان در جهت عقب، دست را به عقب بکشید. 15 تا 30 ثانیه نگه دارید. در طول تمرین، بازو و آرنج را در سمت آسیب دیده خود صاف نگه دارید.

• تقویت گریپ

یک توپ پلاستیکی نرم را به مدت 5 ثانیه در مشت خود نگه داشته و فشار دهید. این حرکت را در 2 ست 15 تایی انجام دهید.

• خم کردن مستقیم انگشتان

انگشتان خود را از محل اتصال انگشتان با کف دست تا 90 درجه خم کنید به طوریکه بقیه بند انگشتان خم نشود. این موقعیت را به مدت 10 ثانیه نگه دارید. پنج بار این تمرین را تکرار کنید.

• فشار دادن انگشتان

در نهایت برای تمرینات ورزشی در درمان گیرافتادگی عصب اولنار در آرنج، فشار دادن وسایل مختلف بین انگشتان یک دست خود را تمرین کنید. می توانید از کاغذ، قلم یا قاشق استفاده کنید.

درمان جراحی

زمانی که فیزیوتراپی و سایر اشکال درمان غیر جراحی در کنترل درد و بازیابی عملکرد ناکام باشند، جراحی آزادسازی عصب ممکن است بهترین گزینه برای رفع علائم باشد. دو نوع جراحی آزادسازی عصب اولنار وجود دارد:

1. جراحی در آرنج: جراح، برشی را در آرنج بیمار ایجاد می کند و فشار عصب را رفع می کند و در برخی موارد عصب را به قسمت داخلی بازو می برد تا در وضعیت مستقیم تری قرار گیرد.
2. جراحی در مچ دست: اگر فشار در مچ دست باشد، جراح برای دسترسی به عصب اولنار برش را در آنجا ایجاد می کند و رفع فشار را در آن محل انجام می دهد.

مدت زمان ترمیم عصب اولنار

حدوداً 4 تا 6 هفته زمان برای ترمیم عصب لازم است.

پیشگیری از سندروم گیر افتادگی عصب اولنار

برای پیشگیری از ابتلا به سندروم گیر افتادگی عصب اولنار با انجام برخی اقدامات نظیر:

1. استفاده از روش های ارگونومیک در محل کار و منزل
2. اجتناب از انجام حرکات مکرر و تکراری
3. اجتناب از انجام حرکاتی که باعث ایجاد درد می شوند.
4. کشش قسمت آسیب دیده
5. درمان بیماری های زمینه ای مانند دیابت یا روماتیسم مفصلی

نسخه اصلی مطلب ضعف دست در اثر نوروپاتی عصب اولنار مچ دست را در سایت دکتر سلمان فلاح بخوانید.

---