شایان ذکر است که احتمال ابتلا به برخی از سرطان ها در افراد چاق و کم تحرک نسبت به افراد لاغر بیشتر است. یکی از این سرطان ها، سرطان پستان یا سینه به خصوص در سنین بعد از یائسگی می باشد. هم چنین سرطان لوزالمعده یکی دیگر از سرطان هایی است که در افراد چاق ممکن است دیده شود.

از دیگر سرطان هایی که ممکن است بر اثر چاقی به وجود آید، به شرح زیر می باشد:

• سرطان روده بزرگ
• سرطان مری از نوع آدنوکارسینوم
• سرطان کیسه صفرا
• سرطان کلیه
• سرطان های تیروئید
• سرطان لایه پوشاننده رحم (آندومتر)

همان گونه که اشاره کردیم، خطر بسیاری از بیماری ها از جمله سرطان و دیگر بیماری ها، در افراد دچار اضافه وزن یا چاقی، افزایش می یابد به گونه ای که پزشکان و محققان عنوان کرده اند که چاقی دلیل ایجاد بسیاری از بیماری ها می باشد. به صورت کلی محققان معتقدند، بین چاقی و 40 درصد تمامی انواع سرطان های تشخیص داده شده یک رابطه خاص وجود دارد، به صورتی که آن ها دریافتند چاقی می تواند عامل وجود سرطان؛ به خصوص سرطان سینه و لوزالمعده شود.

در کل باید اشاره داشت که محققان و دانشمندان بر این باوراند که چاقی عامل اصلی پیشرفت سرطان سینه و لوزالمعده می باشد و انجام درمان های پیشگیرانه برای این سرطان ها و احتمالا سرطان های دیگر، می تواند مفید و مناسب باشد. در کل برای آن که به سرطان سینه و لوزالمعده دچار نشوید، لازم است که اگر اضافه وزنی دارید، آن را کاهش و سپس کنترل نمایید. لازم به ذکر می باشد که بیش از نیمی از افراد مبتلا به سرطان سینه و لوزالمعده دارای اضافه وزن یا چاقی هستند که همین موضوع در پیشرفت سرطان آن ها بسیار تأثیر گذار است.

این موضوع که مکانیسم چاقی بر بروز و پیشرفت این دو سرطان نقش مهمی را ایفا می کند، بیانگر این موضوع مهم می باشد که مکانیسم چاقی عامل محرک رشد تومور بوده که می تواند در سایر انواع سرطان و هم چنین پیشرفت آن ها نیز نقش داشته باشد. مطالعات بسیاری انجام شده تا ارتباط بین چاقی و افزایش ریسک مرگ ناشی از این سرطان ها و سایر انواع سرطان های دیگر را اثبات کنند که البته در این امر موفق نیز بوده اند. شایان به ذکر می باشد که محققان در مطالعات حیوانی و آزمایشگاهی انجام شده با سلول ها و نمونه تومورهای بیمار به رابطه بین چاقی و وجود سطح بالای پروتئین موسوم به PlGF پی بردند.

شاخص توده بدنی و ارتباط آن با سرطان

باید بیان شود که مطالعات اخیر نشان می دهد کسانی که شاخص توده بدنی یا BMI بیش از ۴۰ دارند (یعنی دچار چاقی بسیار شدید هستند) میزان مرگ و میر ناشی از سرطان در آن ها بالا می باشد. محققان دریافته اند که نرخ مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان با شاخص توده بدنی بالای ۴۰ در مقایسه با افرادی که وزن نرمال و طبیعی دارند ۶۲ و در مردان نیز ۵۲ درصد است.

• به نکات بسیار مهم زیر توجه فرمایید:

افرادی که اضافه وزن بسیار زیادی دارند یا دارای شاخص توده بدنی یا BMI بالاتر از ۴۰ هستند، مستعد برخی از سرطان ها مانند سرطان مری، روده بزرگ و راست روده، کبد، کیسه صفرا، لوزالمعده و کلیه می باشند.نکته بسیار مهمی که باید بدانید، این است که مردانی که چاقی مفرط دارند بیشتر به سرطان های معده و پروستات مبتلا می شوند و زنان چاق نیز بیشتر با سرطان های پستان، رحم، دهانه رحم و تخمدان درگیر می شوند.مطالعات و تحقیقات اخیر نشان می دهند که تقریباً نیمی از زنان یائسه که مبتلا به سرطان پستان هستند ، BMI بیش از ۲۹ دارند.

چاقی و سرطان سینه

• چرا افراد چاق در معرض سرطان سینه قرار دارند؟

سازمان بهداشت جهانی چاقی را به عنوان بیماری شایع جهانی رده بندی می کند. بسیاری از زنان ایرانی اضافه وزن دارند یا چاق می باشند. خطر ابتلاء به بسیاری از سرطان ها را افزایش می دهد. به علاوه احتمال ابتلاء به بیماری های قلبی، سکته مغزی، دیابت و مرگ زودرس را نیز بالا می برد. هر چند که چگونگی افزایش احتمال ابتلاء به سرطان در اثر چربی بدن اضافه، دریافت مقادیر زیاد کالری و کم تحرکی هنوز به طور دقیق مشخص نیست، با این وجود هیچ شبهه ای در مورد اینکه این عوامل می توانند منجر به افزایش احتمال ابتلاء به انواع زیادی از سرطان شوند، وجود ندارد.

تأثیر وزن بدن بر ابتلا به سرطان پستان

بسیاری از مطالعات نشان داده اند که در زنان یائسه، BMI بالاتر با افزایش متوسط خطر سرطان پستان ارتباط دارد. به عنوان مثال، افزایش 5 واحدی BMI با 12٪ افزایش خطر همراه است. در میان زنان یائسه کسانی که چاق هستند، 20 تا 40 درصد در معرض خطر ابتلا به سرطان پستان در مقایسه با زنان با وزن طبیعی هستند. چاقی همچنین یک عامل خطر برای سرطان سینه در مردان است.
یک مطالعه بر جمعیت با استفاده از BMI و داده های بروز سرطان از پروژه GLOBOCAN تخمین زده است که در سال 2012 حدود 28000 مورد جدید سرطان در مردان (3.5٪) و 72،000 در زنان (9.5٪) به دلیل اضافه وزن یا چاقی است.
درصد مواردی که به اضافه وزن یا چاقی نسبت داده می شود به طور گسترده ای برای انواع مختلف سرطان متفاوت می باشد اما برای سرطان کیسه صفرا در زنان 54٪ و در آدنوکارسینومای مری 44٪ است.
تفسیر اطلاعات در مورد اینکه آیا اجتناب از افزایش وزن یا کاهش وزن خطر ابتلا به سرطان را کاهش می دهد می تواند دشوار باشد زیرا افرادی که لاغر می شوند یا از افزایش وزن جلوگیری می کنند ممکن است از راه های دیگر با افرادی که کلا لاغر نمی شوند تفاوت داشته باشند.

با این وجود، هنگامی که شواهد حاصل از مطالعات مشاهده ای متعدد سازگار باشد، احتمالاً ارتباط واقعی وجود دارد.بسیاری از مطالعات مشاهده ای شواهد مداومی را ارائه داده اند که نشان می دهد افرادی که در بزرگسالی افزایش وزن کمتری دارند، خطر کمتری برای سرطان روده بزرگ، سرطان کلیه و سرطان پستان، آندومتر و تخمدان دارند.

پیشگیری از سرطان پستان با کاهش وزن

با این همه چاقی یک عامل خطر قابل اصلاح است و می بایست زنانی را که اضافه وزن دارند، به کاهش وزن تشویق کرد. حتی میزان کمی کاهش وزن، منافع زیادی در پی خواهد داشت و نقطه شروع خوبی برای قدم گذاشتن در مسیر پیشگیری از سرطان پستان می باشد. بنابراین به تمامی زنان توصیه می شود که در تمامی سنین به وزن ایده ال خود دست یابند و آن را در طول زندگی خود حفظ نمایند.

نسخه اصلی مطلب کم تحرکی، افزایش وزن و سرطان سینه چه ارتباطی با هم دارند؟ را در سایت دکتر سید محمد رضا حکیمیان بخوانید.

---