سونوگرافی مقعدی چیست و به چه دلیل انجام میشود؟

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

غده پروستات یکی از اندام های مردان می باشد که در ناحیه پایین شکم و در قسمت خروجی مثانه قرار دارد. این غده یک رشد دومرحله ای دارد به این معنی که بزرگ شدن آن در سنین بلوغ و بعد از سن 35 سالگی رخ می دهد؛ اما در صورت رشد بیش از اندازه و بزرگ شدن آن باید دلیل را جویا شد. بزرگی غده پروستات یکی از مواردی است که در صورت تشخیص به موقع و درمان آن می توان از پیشرفت بیماری جلوگیری و در نهایت عوارض آن را کاهش داد. سونوگرافی مقعدی به عنوان یکی از ابزارهای تشخیصی دقیق برای بررسی سرطان پروستات شناخته شده است.

در این روش تصویربرداری، امواج اولتراسوند از طریق پروب به داخل بدن فرستاده می شود، امواج با برخورد به هر اندام از آن عبور می کنند یا بازمی گردند. پروب سونوگرافی امواج بازگشتی را دریافت می کند و آن را تبدیل به سیگنال های الکتریکی می کند. در نهایت سیگنال ها به شکل تصویر سونوگرافی در مانیتور نمایش داده می شوند. سونوگرافی مقعدی با تابش امواج اولتراسونیک به نواحی پروستات و بافت های اطراف سبب می گردد تصویری به عنوان خروجی بر روی مانیتور ظاهر شود، از این نوع سونوگرافی بیشتر مواقعی که فرد دچار مشکلاتی در ناحیه پروستات شده و نیاز به تخلیه مداوم مثانه خود داشته باشد استفاده می شود.

دلایل انجام سونوگرافی مقعدی

• چک کردن اندازه، موقعیت قرارگیری و شکل غده پروستات و ساختارهای نزدیک به آن در مردان
• ارزیابی احتمال وجود توده های سرطانی و یا سایر بیماری های مرتبط با پروستات
• تشخیص و نظارت بر روند درمان سرطان مقعد و یا پولیپ مقعد
• هدایت دقیق سوزن بیوپسی به محل توده سرطانی مقعد یا پروستات جهت نمونه برداری آزمایشگاهی
• کمک به قرار دادن دانه های رادیواکتیو برای درمان سرطان پروستات
• سنجش میزان گردش خون در پروستات و بافت های مجاور آن

اقدامات قبل از انجام سونوگرافی مقعدی

• جهت انجام سونوگرافی مقعدی اگر دارویی مصرف می کنید باید پزشک خود را مطلع سازید.
• 7 تا 10 روز قبل از این سونوگرافی باید مصرف آسپرین قطع شود؛ چراکه جزء داروهای رقیق کننده خون محسوب می گردد و در حین سونوگرافی پروستات ممکن است برای بیمار مشکلاتی را ایجاد کند.
• اگر بیمار، حساسیتی نسبت به لاتکس داشته باشد، حتماً باید این موضوع را به پزشک گزارش دهد.
• برای انجام سونوگرافی باید حتماً روده و مثانه بیمار تخلیه شود؛ چراکه تصویربرداری با وجود مدفوع می تواند مشکلاتی را ایجاد کند.
• 1 تا 4 ساعت قبل از سونوگرافی، پزشک دارویی را برای تخلیه روده به بیمار تجویز می نماید.
• 1 تا 4 ساعت قبل از این نوع سونوگرافی باید خوردن و آشامیدن اجتناب شود.

نحوه انجام سونوگرافی مقعدی

• از شما خواسته میشود که به پهلو دراز بکشید و زانوهای خود را به سمت سینه خم کنید.
• پروب سونوگرافی یا سنسور با پوشش لاتکس و ژل روان کننده پوشیده می شود. به طور کلی، پروب به اندازه یک انگشت است.
• بعد از اینکه پروب با ژل پوشانده شد، وارد رکتوم می شود و ممکن است کمی احساس فشار مانند حرکت روده را تجربه کنید.
• زمانی که پزشک یا تکنسین، پروب را در جای خود قرار می دهد، تصاویری از بافت ها و اندام های داخلی شما بر روی صفحه نمایشگر دیده می شود.

تفسیر تصاویر سونوگرافی مقعدی

پروب رکتال، امواج صوتی را به غده پروستات می فرستد. بافت طبیعی و عادی و غیر طبیعی غده پروستات، میتواند انواع مختلفی از بازتاب ها را به کامپیوتر منتقل کند و الگوی آنها را به یک تصویر ویدئویی از پروستات تبدیل نماید.

نواحی ایزوکوئیک

نشان دهنده بافت طبیعی و یا همان انعکاس صدا به همان مقدار امواج صوتی که دریافت می کنند.

نواحی هیپوکیوئیک

انعکاس کمتری را نسبت به آنچه که دریافت کرده، ارسال می کند و اغلب نشان دهنده وجود سرطان است.

نواحی هایپراکوئیک

انعکاس بیشتری را نسبت به آنچه که دريافت کرده، ارسال می کند و اغلب حاکی از وجود کلسیفیکاسیون های پروستات و يا سنگ های ريز در پروستات است. این سنگ ها معمولاً بدون ضرر هستند، مگر اینکه آلوده و عفونی شوند.

هزینه سونوگرافی مقعدی

هزینه سونوگرافی با توجه به معیارهای مختلفی تعیین می شود. بسته به شرایط بیمار و نوع سونوگرافی که تجویز می گردد می تواند این هزینه تغییر پیدا کند. لازم به ذکر است که بیمه شامل سونوگرافی می شود و افراد تحت پوشش می توانند برای پرداخت هزینه از خدمات بیمه استفاده کنند .

عوارض سونوگرافی مقعدی

سونوگرافی مقعدی هیچگونه ریسک تابش اشعه های رادیواکتیوی به همراه ندارد. اغلب افراد در حین انجام آزمایش از قرار گرفتن مبدل در مقعد خود کمی احساس ناراحتی می کنند. در صورتی که نسبت به لاتکس حساسیت دارید این موضوع را با متخصص سونوگرافی در میان بگذارید؛ زیرا برای قرار دادن مبدل سونوگرافی در مقعد روی آن را با روکشی از جنس لاتکس می پوشانند. سونوگرافی رکتال می تواند در موارد بسیار نادر سبب آسیب به مقعد، کولون و خونریزی شود.