متاستاز سرطان سینه به فرآیندی اطلاق می شود که در آن سلول های سرطانی از تومور اولیه در سینه به سایر نقاط بدن گسترش می یابند. این گسترش می تواند از طریق جریان خون یا سیستم لنفاوی صورت گیرد و به اندام هایی نظیر ریه ها، کبد، استخوان ها و مغز برسد. متاستاز، یکی از علل اصلی پیچیدگی در درمان سرطان سینه و پیش آگهی آن است و می تواند تأثیرات قابل توجهی بر روند درمان و زندگی بیماران داشته باشد. در این مقاله، به بررسی روند متاستاز سرطان سینه، علائم، عوامل خطر، روش های تشخیص و درمان آن پرداخته می شود تا اطلاعات دقیق تری در اختیار بیماران و متخصصان قرار گیرد.
سرطان پستان متاستاتیک یا مرحله چهارم، زمانی رخ می دهد که سلول های سرطانی از تومور اصلی به دیگر قسمت های بدن گسترش می یابند. شایع ترین نواحی که دچار متاستاز می شوند عبارتند از:
سرطان پستان ممکن است ماه ها یا حتی سال ها پس از درمان اولیه به نقاط دیگر بدن گسترش یابد. حدود ۳۰ درصد از زنانی که سرطان پستان در مراحل اولیه دارند، دچار متاستاز می شوند. برخی از بیماران ممکن است از ابتدا با سرطان پستان متاستاتیک تشخیص داده شوند. در این موارد، تومور متاستاتیک از سلول های سرطانی پستان و نه سلول های نواحی جدید تشکیل می شود، مانند زمانی که سرطان به استخوان ها گسترش می یابد.
علائم سرطان پستان متاستاتیک ممکن است با علائم سرطان پستان در مراحل اولیه متفاوت باشد. لازم است در صورت مشاهده هر گونه نشانه یا علامت جدید، با پزشک خود مشورت کنیم. در ادامه بعضی از رایج ترین نشانه های گسترش سرطان پستان را باهم می خوانیم.
علائم متاستاز سرطان پستان نیز ممکن است بسته به محل گسترش سرطان در بدن، متفاوت باشد. چند مثال را باهم در زیر می خوانیم:
پزشک برای تدوین برنامه درمانی شخصی برای هر فرد، نیاز به یک تصویر واضح از محل گسترش سرطان پستان دارد. تیم درمانی، از ترکیبی از آزمایش ها و روش های تصویربرداری، شامل آزمایش خون، نمونه برداری، سونوگرافی، MRI، سی تی اسکن، پت اسکن و غیره، برای این منظور استفاده می کنند.این روش ها به تشخیص دقیق کمک کرده و در پیشگیری از سرطان سینه و انتخاب بهترین روش درمان موثر هستند.
تشخیص سرطان پستان متاستاتیک می تواند بسیار طاقت فرسا باشد. فرد مبتلا ممکن است احساساتی مثل عصبانیت، ترس، استرس و افسردگی را تجربه کند.بعضی از افراد ممکن است در ذهن خود درمان هایی که انجام داده اند را زیر سوال ببرند یا از پزشک معالج یا خودشان عصبانی باشند؛ زیرا اینطور فکر می کنند که نتوانسته اند این بیماری را شکست دهند.خوب است بدانیم که هیچ راه یکسانی برای کنار آمدن با تشخیص سرطان متاستاتیک وجود ندارد. خودمان باید آنچه را که برای خود و موقعیتمان مناسب است، انجام دهیم.به خاطر داشته باشیم که ابتلا به بیماری متاستاتیک، به معنای نا امیدی نیست. بسیاری از افراد مبتلا به سرطان پستان در این مرحله، به زندگی طولانی و پویای خود ادامه می دهند. گزینه های درمانی متنوعی برای درمان سرطان پستان متاستاتیک وجود دارد و هر روز شیوه های درمانی جدیدی مورد آزمایش قرار می گیرد.
با وجود اینکه سرطان پستان متاستاتیک ممکن است به طور کامل از بین نرود، اما درمان می تواند آن را برای چندین سال کنترل کند.اگر یک روش درمانی برای ما موثر نباشد، معمولاً راه دیگری وجود دارد که می توانیم آن را امتحان کنیم. سرطان ممکن است گاهی فعال شود و سپس به فاز خفتگی برود. روش های درمانی مختلف، می توانند به تنهایی، به صورت ترکیبی یا پشت سر هم، مورد استفاده قرار گیرند.
پس از تشخیص سرطان متاستاتیک پستان، بایستی زمانی را صرف جمع آوری اطلاعات و تصمیم گیری در مورد درمان خود کنید. در مورد متخصصانی که ممکن است در روند درمان درگیر باشند، گزینه های درمانی، آزمایش ژنتیک، استراحت پس از معالجه و دیگر موارد بیشتر بدانید. گزینه های درمانی این مرحله از سرطان سینه عبارتند از:
عمل جراحی ممکن است زمانی انجام شود سرطان به دیگر بخش های بدن پخش شده و پزشکان برای جلوگیری از شکسته شدن استخوان ها یا انسداد سلول های سرطانی کبد، انجام جراحی را توصیه می نمایند. گاهی نیز وقتی در اولین تشخیص، سرطان متاستاتیک مشخص می شود، برداشتن تومور از طریق جراحی می تواند گزینه مناسبی برای شما باشد.
شیمی درمانی به منظور از بین بردن یا آسیب رساندن به سلولهای سرطانی تا جایی که ممکن است، انجام می شود. با توجه به اینکه دارو های شیمی درمانی کل بدن را تحت تأثیر قرار می دهند، زمانی توصیه می شود که سرطان با وجود درمان های دیگر در حال رشد می باشد، مقدار خاصی از سرطان در ارگان هایی مانند کبد یا ریه وجود دارد یا سرطان به سرعت در حال گسترش یافتن در بدن است. معمولاً شیمی درمانی همراه با درمان هدفمند به کار گرفته می شود.
رادیوتراپی زمانی انجام می شود که شما احساس درد داشته باشید و یا پزشکتان بخواهد سرطان را در ناحیه خاصی از بدن کنترل نماید. همچنین، به منظور کاهش خطر شکستگی استخوان ضعیف شده، کاهش خونریزی داخلی یا خونریزی پوستی به علت تهاجمی شدن تومور و بهبود راه هوایی مسدود شده انجام شود.
از دارو های هورمون درمانی مانند تاموکسفین، آروماسین، لتروزول و فاسلدوکس جهت کاهش دادن یا کند کردن رشد سرطان متاستاتیک گیرنده هورمون مثبت استفاده می شود. دارو های هورمون درمانی از طریق کاهش مقدار هورمون استروژن موجود در بدن و یا مسدود کردن عملکرد استروژن در بدن، سرطان سینه گیرنده هورمون مثبت را درمان می کنند.
درمان هدفمند نوعی از درمان است که ویژگی های خاصی از سلول های سرطانی را مورد هدف قرار می دهد، مانند پروتئینی که به سلول های سرطانی اجازه می دهد، به روشی سریع یا غیرطبیعی رشد کنند. در درمان هدفمند، در مقایسه یا شیمی درمانی، آسیب کمتری به سلول های طبییعی و سالم وارد می شود. برخی از درمان های هدفمند آنتی بادی های هستند که بسیار شبیه به همان آنتی بادی هایی هستند که به طور طبیعی توسط سیستم ایمنی بدن ساخته می شوند.
میزان بقای ۵ ساله به این معنی است که چند درصد از بیماران حداقل ۵ سال پس از تشخیص سرطان زنده می مانند. در اینجا درصد به معنای تعداد افراد زنده مانده در هر ۱۰۰ نفر است. میانگین بقای ۵ ساله برای زنان مبتلا به سرطان مهاجم غیر متاستاتیک سینه ۹۱٪ است. همچنین میانگین بقای ۱۰ ساله برای زنان مبتلا به سرطان مهاجم سینه ۸۴٪ است.
میزان بقای ۵ ساله زنان مبتلا به سرطان سینه اگر سرطان تهاجمی و فقط محدود به سینه باشد ۹۹٪ است. شصت و دو درصد (۶۲٪) از زنان مبتلا به سرطان سینه در این مرحله بیماری آنها برای اولین بار تشخیص داده شده است. سرطان سینه در زنان بین سنین ۱۵ تا ۳۹ سال در ایالات متحده در مرحله اولیه بیماری (۴۷٪) در مقایسه با زنان بزرگتر از ۶۵ سال (۶۸٪) کمتر تشخیص داده می شود. این ممکن است به این دلیل باشد که معمولاً غربالگری سرطان سینه تا قبل از ۴۰ سالگی انجام نمی شود مگر اینکه افراد در معرض خطر بیشتری باشند و عوامل خطر ابتلا به سرطان را داشته باشند.
اگر سرطان به غدد لنفاوی زیر بغل گسترش یافته باشد، میزان بقای ۵ ساله ۸۶٪ درصد است. اگر سرطان به ارگان های دورتر در بدن منتشر شده باشد، میزان بقای ۵ ساله ۲۷٪ درصد است. میزان بقا در زنان سیاه پوست در مقایسه با زنان سفید پوست حدود ۹٪ کمتر است.