غربالگری سرطان پستان

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

سومین دلیل مرگ و میر در جهان سرطان است . این بیماری از لحاظ اقتصادی ، بهداشتی و روانی بار زیادی را به اکثر جوامع وارد می کند و بیشترین اثر را در قشر آسیب پذیر و کشورهای جهان سوم دارد . سرطان انواع گوناگون دارد اما چند نوع آن شیوع بیشتری داشته و بروز آن در افراد روز افزون است .

سرطان پستان دومین سرطان با شیوع بالا در دو جنس در کل جهان و اول نوع سرطان در زنان است که در کشورهای جهان سوم بالاترین میزان مرگ و میر را دارد . در ایران پس از سرطان پوست ، سرطان پستان شایع ترین نوع سرطان است .

پستان شایعترین محل برای به وجود آمدن بدخیمی های مستعد بروز کشنده در زنان می باشد . بافت پستان به صورت طبیعی در دوره های عادت ماهیانه ، بارداری و دوران شیردهی تحت تاثیر هورمون ها قرار می گیرد . علت سرطان پستان ، تکثیر نئوپلازیک بدخیم در سلول های اپی تلیالی پستان است که با تشخیص به موقع و کنترل می تواند به بهترین شکل درمان شود .

برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری ، شناخت عواملی که باعث ایجاد آن می شود و کوشش در جهت دوری از آنها اولین گام است . گام بعدی شامل مراقبت های روتین مانند غربالگری پستان و درمان در صورت لزوم است . بروز سرطان پستان به میزان هورمون استروژن بستگی دارد و در صورت عدم وجود استروژن ، احتمال ابتلا به آن بسیار کم می باشد .

علامت های بالینی ابتلا به سرطان پستان

در ابتدای ابتلا معمولا سرطان بدون علامت و درد و ناراحتی است . پس از آن علائمی پدیدار می شوند به شرح زیر :

• تغییر در شکل و سایز یک یا هر دو پستان
• تغییر و فرورفتگی در پوست پستان
• تغییر در شکل و پوست نوک پستان
• ترشحات به خصوص ترشحات خونی از نوک سینه
• وجود توده در زیر بغل

غربالگری پستان

غربالگری پستان شامل معاینات ، آزمایش ، ماموگرافی و سونوگرافی است که از طریق آنها پزشک می تواند اولین نشانه های سرطان را در افرادی که هنوز علامتی ندارند تشخیص بدهد . استفاده دوره ای از غربالگری پستان در زنان بالای 40 سال می تواند میزان مرگ و میر به دلیل سرطان پستان را به میزان قابل توجهی کاهش دهد . غربالگری پستان شامل ، معاینه فیزیکی پستان سپس ماموگرافی و سونوگرافی برای همه زنان سالم فاقد علائم سرطان بالای 40 سال است . با این روش می توان همه سرطان هایی که به آهستگی در حال رشد هستند را حداقل دو سال زودتر زمانی که توده به اندازه قابل لمس برسد ، تشخیص داد .

رادیولوژیست حرفه ای میتواند با درصد خطای کم ، انواع ضایعه های پاتولوژیک در پستان مانند توده یا ضخامت غیر طبیعی بافت پستان و ... را تشخیص دهد . مطالعات نشان می دهد که آموزش زنان و اجرای روتین برنامه های غربالگری پستان ( ماموگرافی و سونوگرافی ) قابل اعتمادترین روش برای جلوگیری از بروز سرطان پستان هستند از همین رو سایر روش ها در کنار غربالگری پستان به عنوان یک روش کمکی مطرح می شوند .

غربالگری باید سالیانه انجام شود و غربالگری سالیانه در دوران قبل از یائسگی ، می تواند به تشخیص زود هنگام توده ها کمک شایانی بکند . در مورد افرادی که مستعد ابتلا به سرطان پستان هستند مانند افرادی که جهش ژن مرتبط با بروز سرطان ، سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان پستان و یا تابش تشعشع بر قفسه سینه در جوانی را دارند ، پیشگیری تنها با انجام غربالگری پستان ممکن است .

عوامل دخیل در ابتلا به سرطان پستان

1. عوامل هورمونی
2. رژیم غذایی
3. افسردگی
4. درمان های هورمونی

مزایا و معایب غربالگری پستان

• همانطور که گفته شد بزرگترین مزیت غربالگری پستان به صورت سالانه تشخیص زود هنگام توده ها ست .
• از معایب غربالگری می توان به موارد نادری اشاره کرد که نتیجه آزمایش به اشتباه مثبت گزارش شده و یک توده در تصویر مشابه سرطان دیده شود که منجر به انجام آزمایشات بیشتر و اتلاف وقت و هزینه و تحمیل استرس به بیمار خواهد بود .