کبد یکی از مهمترین اعضای بدن است. این عضو بدن، از پروتئین ها و کلسیم ها در هضم و دستگاه گوارش استفاده می کند. کبد کمک می کند غذایی که خورده می شود، به انرژی تبدیل شود و به کمک طحال، مانند یک فیلتر عمل می کند که زباله های مضر را فیلتر و دفع می کند. یکی از روشهای اصلی برای تشخیص آسیب های کبد، سونوگرافی کبد است و برای افراد مبتلا به بیماری های کبدی بسیار ضروری است. اگر کبد صدمه ببیند و بیمار شود، ممکن است عملکردش دچار اختلال شود. پزشک ممکن است به منظور تشخیص نوع مشکل و بیماری یا شدت آن، سونوگرافی کبد را تجویز کند.

سونوگرافی کبد یکی از روش های مرسوم تشخیصی برای انواع بیماری ها و مشکلات کبدی است. این روش تشخیصی بر مبنای ارسال امواج صوتی با فرکانس های بالا عمل می کند. بدین ترتیب که امواج صوتی از طریق کنسول روی شکم و در قسمت قرارگیری کبد تابیده شده، این امواج از داخل بافت های بدن عبور کرده و نسبت به میزان درجه نفوذ خود پیامی ایجاد می کنند که با تجزیه و تحلیل میزان نفوذ آن ها به داخل بافت ها به کمک رایانه می توان به تصاویری از اندام ها دست یافت. با مقایسه و بررسی این تصاویر می توان هر نوع نقص و بیماری را تشخیص داد.

افراد مستعد بیماری های کبدی

• چاقی و اضافه وزن.
• دیابت نوع ۲ (این مورد موجب مصرف فزاینده چربی در سلول های کبد می شود).
• افراد با سن بیش از ۵۰ سال.
• افراد مبتلا به فشار خون بالا.
• کلسترول بالا.
• کاهش وزن شدید، به عنوان مثال، پس از جراحی کاهش وزن یا پس از سوء تغذیه.
• مصرف کنندگان الکل.

علت تجویز سونوگرافی کبد چیست ؟

تشخیص دقیق آسیب های کبدی

شناسایی ناحیه آسیب دیده و تعیین میزان آسیب برای انتخاب روش درمانی مناسب با توجه به شرایط بیمار.

تشخیص تومورهای کبدی

کمک به شناسایی و تشخیص به موقع سرطان کبد، وجود انواع تومورهای کبدی، پی بردن به وجود غده و سایر ضایعات خطرناک کبدی.

بررسی مشکلات کبد و کیسه صفرا

تشخیص سریع مشکلاتی مثل سنگ صفرا، التهاب کیسه صفرا و انسداد مجاری صفراوی.

نمونه برداری از کبد

کمک به هدایت دقیق در بیوپسی یا نمونه برداری از بافت کبد.

تشخیص تورم شکمی و اندازه نرمال کبد

تجویز در صورت مشاهده علائمی مانند درد شکم، تورم غیرعادی شکم، آزمایش خون غیرعادی مربوط به کبد و بزرگی کبد.

موارد قابل تشخیص در سونوگرافی کبد

برای بررسی وضعیت کبد و اندام های مرتبط و نزدیک به آن مانند طحال و کیسه صفرا، معمولاً سونوگرافی کبد، طحال و کیسه صفرا انجام می شود. توسط روش سونوگرافی ، اختلالات مختلفی مورد بررسی قرار می گیرند، از جمله:

• بررسی علت دردهای شکمی
• مشاهده و بررسی آسیب به کبد یا طحال در اثر تصادف
• وجود سنگ صفرا و مجاری صفراوی
• بررسی ابتلا به سرطان کبد، هپاتیت و سیروز
• بررسی بزرگی و تورم غیرعادی شکم
• در صورت مشاهده موارد غیرعادی در آزمایش خون مربوط به کبد
• مشاهده تومور، عفونت یا کیست کبد
• کمک به پزشکان برای پی بردن به روند درمان بیماریهای کبدی
• بیوپسی یا نمونه برداری از کبد تحت هدایت سونوگرافی

اندازه نرمال کبد در سونوگرافی

ابعاد طبیعی کبد در سونوگرافی بزرگسالان معمولاً بین 13 تا 15 سانتی متر است و از لبه بالایی تا پایینی در خط میانی ترقوه اندازه گیری می شود. این اندازه ممکن است با توجه به جنسیت، قد، وزن و سن متفاوت باشد. پزشک با بررسی اندازه و بافت کبد می تواند سلامت آن را ارزیابی نموده و نیاز به بررسی بیشتر را تشخیص دهد.

آمادگی لازم قبل از انجام سونوگرافی کبد

1. برای سونوگرافی کبد ناشتا بودن به مدت حداقل 4 ساعت توصیه می شود.
2. اگر باردار یا در دوران شیردهی فرزند خود هستید، حتماً پزشک را در جریان قرار دهید.
3. قبل از انجام سونوگرافی از کبد و اندام هایی نظیر کیسه صفرا، طحال و پانکراس، بهتر است از صرف غذا های پرچرب پرهیز کنید. معمولاً به شما توصیه می شود برای انجام سونوگرافی کبد ناشتا باشید، با این حال مصرف مایعات مانند آب، آبمیوه و چای مانعی ندارد.

مراحل و نحوه انجام سونوگرافی کبد

جهت شروع فرایند سونوگرافی از بافت کبد پزشک از شما می خواهد به سمت مقابل و به پهلو دراز بکشید و پس از استعمال ژل جهت افزایش کیفیت عبور امواج روی پوستتان روند کار را آغاز می کند. برای این کار کنسول سونوگرافی با نام ترانس دوسر را روی شکم شما به آرامی فشار داده و حرکت می دهد. امواج به رایانه دستگاه مخابره شده و با آنالیز داده ها تصاویری به دست می آید. ممکن است در برخی موارد پزشک از شما بخواهد نفس خود را برای چند ثانیه نگه دارید. این بدین دلیل است که بتواند به تصاویر شفاف تر و گویاتری دست یابد. معمولاً سونوگرافی کبدی و اندام های مرتبط به ۲۰ الی ۳۰ دقیقه زمان نیاز دارد.

عوارض جانبی سونوگرافی کبد

سونوگرافی کبد نیز مانند بسیاری از سونوگرافی های دیگر، بی خطر و بدون درد بوده و عموماً هیچ مشکلی برای فرد ایجاد نمی کند.

هزینه سونوگرافی کبد در اصفهان

قیمت انجام سونوگرافی کبد در اصفهان بسته به تجهیزات مرکز تصویربرداری و علت تجویز آن می تواند متفاوت باشد. هزینه کلی سونوگرافی کبد با بیمه و یا به صورت آزاد طبق تعرفه مصوب نظام سلامت کشور محاسبه و دریافت می گردد.

نسخه اصلی مطلب تشخیص بیماریهای مزمن کبد با تکنیک جدید سونوگرافی را در سایت دکتر محمد اعظمی بخوانید.

---