در سال­های گذشته دانشمندان به اطلاعات ارزشمندی در مورد زیست شناسی مولکولی در سرطان دست یافته ­اند. بروز تغییراتی در سلول­های سرطانی، منجر به رشد خارج از کنترل و گسترش این سلول­ها می­شود. افزایش دانسته­ های محققان در مورد این تغییرات باعث شده که محققان انواع جدیدی از داروها را که این تغییرات اختصاصی را هدف قرار می­دهند، شناسایی کنند. این داروهای هدفمند به منظور ممانعت از رشد و گسترش سلول­های سرطانی طراحی شده ­اند و در مقایسه با داروهای شیمی درمانی به طور اختصاصی قسمت­هایی از سلول سرطانی یا ویژگی­های خاصی از سلول سرطانی را هدف می­گیرند.

گاهی اوقات داروهای هدفمند در جاهایی که داروهای شیمی درمانی مؤثر نیستند به کار می­روند. بعضی از داروهای هدفمند می­توانند کمک کنند تا سایر درمان­ ها عملکرد بهتری داشته باشند و احتمال موفقیت درمان را بالا ببرند. با توجه به نحوه­ ی عملکرد اختصاصی­ تر، عوارض جانبی داروهای هدفمند هم با عوارض جانبی شیمی درمانی متفاوت است و معمولاً این داروها آسیب کمتری به سلول­های طبیعی بدن می­رسانند. بخش عمده­ ای از داروهای مزبور را پادتن­ های ساخته­ ی دست بشر تشکیل می­دهند که مشابه پادتن­ هایی هستند که سیستم ایمنی بدن می­سازد به همین خاطر این نوع درمان را درمان با پادتن هم می­ نامند.

وضعیت HER2 در سرطان پستان

سلول­های سرطانی در برخی از افراد مبتلا به سرطان پستان دارای پروتئین ویژه ­ای هستند که افزایش دهنده رشد سلول سرطانی می­باشند و به نام HER2/neu یا به اختصار HER2 شناخته می­شود. این موارد تحت عنوان سرطان پستان از نوع HER2 مثبت شناخته می­شوند. این نوع خاص از سرطان در مقایسه با سایر سرطان­های پستان تمایل به رشد و گسترش سریع­تر و بیشتری دارد. مشخص شدن وضعیت HER2 در سرطان پستان اهمیت زیادی دارد زیرا درمان­های ویژه­ ای علیه HER2 در دسترس می­باشد.

بنابراین در بیمارانی که سرطان پستان در آنها تشخیص داده می­شود علاوه بر گیرنده­ های هورمونی، وضعیت HER2 نیز بایست مشخص گردد. معمولاً برای تعیین وضعیت HER2 از روش ویژه­ای به نام IHC استفاده می­شود. این روش با نوعی رنگ آمیزی خاص بر روی سلول­های بدخیم پستان که طی نمونه­ گیری یا حین جراحی خارج شده­اند انجام می­گیرد. چنانچه نتیجه­ ی این آزمایش 0 تا 10+ باشد تومور از نظر HER2 منفی محسوب می­شود و اگر 3+ گزارش شود نتیجه مثبت تلقی می شود. در مواردی که نتیجه 2+ گزارش شود، آزمایش تکمیلی به نام FISH یا CISH انجام می­گردد تا وضعیت مثبت بودن یا منفی بودن HER2 قطعی گردد.

درمان­های هدفمند در سرطان پستان از نوع HER2 مثبت

تقریباً یک زن از هر پنج زن مبتلا به سرطان پستان واجد تومورهای HER2 مثبت است. همانگونه که ذکر شد این دسته از سرطان­های پستان، تمایل به رشد سریع­تر و گسترش تهاجمی ­تر دارند و درمان اختصاصی ­­تری طلب می­ کنند. تعدادی از داروهای هدفمند ساخته شده­ اند که پروتئین HER2 را هدف قرار می­دهند. از آن جمله می­توان به هرسپتین، پروتوزوماب، لاپاتینیب و... اشاره کرد. چون هرسپتین بیشتر از سایر داروها کاربرد دارد در مورد آن توضیح بیشتری داده می­شود. در صورت نیاز در مورد سایر داروهای این گروه می­توانید از تیم درمان خود راهنمایی بگیرید.

هرسپتین

هرسپتین یا تراستوزوماب نوعی پادتن است. به عبارت دیگر هرسپتین یک پادتن مشابه یک پروتئین بسیار اختصاصی سیستم ایمنی بدن می­باشد که به صورت مصنوعی ساخته شده است و شایع­ترین پادتن مورد استفاده در سرطان­های پستان HER2 مثبت، به شمار می­رود. این دارو معمولاً همراه با شیمی درمانی استفاده می­شود، اما ممکن است به تنهایی هم به کار برود.

در درمان سرطان پستان مرحله­ ی اولیه، این دارو معمولاً همزمان با شیمی درمانی (اغلب از دوره­ ی پنجم شیمی درمانی) شروع می­شود و بعد از پایان شیمی درمانی هم هر سه هفته یک بار تا مدت یک سال بصورت تزریق وریدی استفاده می­شود. برای موارد سرطان پستان پیشرفته یا درگیری سایر احشاء معمولاً دارو تا زمانی که مؤثر باشد و به درمان بیمار کمک کند استفاده می­شود. هرسپتین به صورت وریدی تزریق می­گردد. اولین تزریق این دارو باید حداقل طی 90 دقیقه انفوزیون شود و در صورت عدم بروز مشکل یا واکنش حساسیتی، تزریق­های بعدی می­تواند طی 30 تا 90 دقیقه صورت گیرد.

نسخه اصلی مطلب درمان سرطان پستان در مرحله اولیه را در سایت دکتر سید محمد رضا حکیمیان بخوانید.

---