در این مطلب در مورد انواع ضایعات رنگی پوست و بهترین راه درمان آنها مطالبی را به شما ارائه مینماییم. البته بهترین راه درمان این مشکلات پوستی در جلسه مشاوره با معاینه و همفکری شما با پزشک متخصص پوست قابل یافتن است. در ادامه این مقاله راهکارهای درمانی با در نظر گرفتن رنگ پوست شایع ایرانی ها و لکه هایی با شدت تغییر رنگ متوسط ذکر شده است.

دسته بندی ضایعات رنگی پوست

به طور کلی ضایعات رنگی پوست در دو دسته لکه های تیره (هایپر پیگمنتیشن) و لکه های روشن (هایپوپیگمنتیشن) طبقه بندی می شوند. در لکه های تیره با ازدیاد رنگدانه های پوست مواجه هستیم و باید رنگدانه ها را کاهش دهیم. در لکه های روشن نیز شرایط برعکس است. کک و مک نمونه ای از لکه های تیره و ضایعات پوستی بیماری ویتیلیگو (پیسی) نمونه ای از لکه های روشن هستند.

ضایعات و لکه های تیره (هایپر پیگمنتیشن)

ضایعات تیره ی پوست را در زبان عامیانه با نام هایی همچون کک و مک، خال، لک خورشیدی و … می شناسیم. اما طبقه ی بندی این ضایعات در پزشکی به شکل دیگری است. مثلاً لکه های پوستی بعد از بارداری، «ملاسما» نامیده می شود و جای زخم یا اسکارها را با نام هایپرپیگمنتیشن بعد از التهاب (PIH) می شناسیم. ممکن است یک خال به نظر شما ناشی از تغییر رنگ پوست باشد ولی در معاینات مشخص شود که منشاء عمیق تری دارد و ناشی از تغییر رنگ نیست. خلاصه که ضایعات تیره با نام های فراوان شناخته شده و علل فراوانی دارند.

در پزشکی لکه هایی که ناشی از افزایش رنگدانه های پوستی هستند در سه دسته ی کلی طبقه بندی می شوند:

ملاسما

ملاسما به لکه های پوستی قهوه ای رنگی گفته می شود که بر روی صورت به وجود می آیند. این ضایعات پوستی در ایران شایع هستند. علت ایجاد ملاسما هنوز دقیقاً مشخص نیست ولی عواملی همچون نور خورشید، افزایش سن، تغییرات هورمونی (مثلاً در بارداری) و مصرف برخی داروها بر بروز این لکه ها تاثیر می گذارند.

بهترین راه برای درمان ملاسما استفاده از عوامل بلیچینگ یا سفید کننده است که با فرمول های خاصی در کلینیک ها تهیه می شوند. لایه برداری و درم ابریژن هم راه های مناسب دیگری هستند؛ ولی گاهی باعث ایجاد لکه های تیره می شوند. لیزر کیوسوییچ نیز تاثیرات مطلوبی در درمان این عارضه دارد.

لکه های پیری

این ضایعات قهوه ای یا سیاه رنگ هستند و در نقاطی از پوست مشاهده می شوند که در تماس با اشعه ی خورشید است. لکه های پیری بیشتر بر روی صورت (گونه ها و بینی) و همچنین پشت دست ها مشاهده می شوند. این ضایعات در افراد مسن و همچنین کسانی که زیاد در معرض آفتاب قرار دارند، شایع تر است.

بهترین و موثرترین راه برای درمان لکه های پیری لیزرهای Q-switched هستند؛ به ویژه لیزر کیوسویچ الکساندریت. روش هایی مانند لایه برداری و IPL نیز می توانند برای رفع این ضایعات پوستی استفاده شوند.

هایپر پیگمنتیشن بعد از التهاب (PIH)

این ضایعات به شکل نقاط یا نواحی تیره ای دیده می شوند که معمولاً بعد از یک مشکل التهابی پوستی پدید می آیند. آکنه، اگزما ، لیزر درمانی ، لایه برداری و سایر درمان های پوستی می توانند باعث ایجاد این عارضه شوند. شایع ترین محل برای این لکه های تیره، صورت و گردن است و بیشتر در افراد با پوست تیره مشاهده می شود.

مشکل درمان ضایعات PIH این است که خطر وخیم شدنشان وجود دارد. اولین قدم درمانی رفع مشکل زمینه ای است. مثلاً باید آکنه یا اگزما را درمان کنیم یا اگر یک روش درمانی باعث آن شده، درمان را متوقف کنیم. قدم بعدی استفاده از کرم های روشن کننده یا سفید کننده است که حاوی هیدروکوئینون هستند. به علاوه در این مرحله باید به طور مداوم از ضد آفتاب استفاده کنید. اگر این روش به شما کمک نکرد، می توانیم به سراغ روش هایی همچون لایه برداری شیمیایی، لیزرهای فرکشنال یا لیزر Nd:YAG برویم که بسته به شدت وخامت و رنگ پوست شما انتخاب می شوند.

استرچ مارک یا ترک پوستی

این ضایعات معمولاً پس از چاق و لاغر شدن یا بعد از حاملگی مشاهده می شوند. استرچ مارک ها ابتدا قرمز رنگ هستند و سپس سفید رنگ شده و آرام آرام محو می شوند. برای درمان این ضایعات می توان از روش هایی مانند کربوکسی تراپی ، لیزر درمانی، لایه برداری، میکرودرم ابریژن و … استفاده کرد.

ضایعات و لکه های روشن (هایپو پیگمنتیشن)

ضایعات و لکه های روشن معمولاً ناشی از آسیب های درمانی هستند یا بعد از التیام زخم ها و سایر مشکلات پوستی ایجاد می شوند. در بیشتر مواقع ضایعات هایپو پیگمنتیشن بعد از مدتی خود به خود رفع می شوند و نیازی به درمان ندارند. سایر دلایل هایپو پیگمنتیشن شامل ویتیلیگو و پسوریازیس است. برای درمان ضایعات ویتیلگو هنوز روش کاملاً موثری کشف نشده است. داروهای کورتونی، روش های PUVA و NBUVB و همچنین لیزر اگزایمر می توانند در رفع ضایعات روشن ویتیلیگو موثر باشند. هایپو پیگمنتیشن ناشی از پسوریازیس نیز معمولاً خود به خود بهبود مییابد و نیازی به درمان ندارد.

نسخه اصلی مطلب ضایعات رنگی پوست چه هستند و چگونه درمان می شوند؟ را در سایت کلینیک پوست صدف بخوانید.

---