گرفتگی گردن یک عارضه بسیار دردناک است که برای عضلات گردن و احتمالاً بافت های نرم اطراف آن در قسمت‎ هایی از صورت و پشت بدن اتفاق میافتد. اسپاسم عضلات گردن میتواند سر، صورت، فک، شانه ها و دست ها را به صورت مستقیم یا غیرمستقیم تحت تأثیر قرار دهد و ممکن است برای مدت زمان های طولانی باعث درد و رنجش شود. بسیاری از بیماران ممکن است در انجام فعالیت‎ های فیزیکی کاملاً ناتوان شده و مجبور باشند تا زمان رفع اسپاسم درد بکشند. این مقاله به بررسی درد ایجاد شده به دلیل گرفتگی مزمن یا حاد عضلات گردن می پردازد. گرفتگی و خشکی عضلات گردن به دلایل مختلفی ایجاد می شود، ازجمله ضربه در اثر یک تصادف رانندگی، حالت نامناسب بدن، آسیب های ورزشی و یا کشیدگی یا استفاده بیش ازحد از عضلات گردن.

اسپاسم گردن چیست ؟

اسپاسم گردن یک حالت فشردگی و انقباض غیر ارادی در عضلات این ناحیه است که بر اثر عوامل مختلف مانند آسیب، ضربه و حرکات تکراری یا سنگین رخ دهد و معمولا با درد شدید همراه است. این درد میتواند از چند دقیقه تا چند روز (معمولا تا زمان شل شدن و رفع گرفتگی گردن) ادامه داشته باشد. در برخی موارد که درد اسپاسم گردن بهبود پیدا نکند باید حتما به دنبال علت ایجاد و درمان آن باشید. خبر خوب این است که این عارضه ماندگار نیست و بطور کامل درمان پذیر است.

علل گرفتگی گردن

• وجود یک اختلال در آناتومی ستون فقرات، البته احتمال ایجاد آن به دلیل آسیب های مستقیم بافت های نرم و یا ضایعه های ناحیه ای مانند ایسکمی بیشتر است.
• آسیب دیدگی گردن مانند پیچ خوردگی شدید عضلات گردن و کشیدگی آنها
• کمبود اکسیژن یکی از شایع ترین انواع اسپاسم های ایدیوپاتیک است که معمولاً تا مدت زمان طولانی تشخیص داده نمی شود.
• برخی از بیماری ها مانند آرتروز و مننژیت
• افزایش سن و کاهش کارایی عضلات، اعصاب و مفاصل
• سبک زندگی نامناسب
• قرار گرفتن گردن در وضعیت نامناسب به مدت طولانی
• کمبود آب بدن

علائم اسپاسم گردن

گرفتگی گردن باعث تحت تأثیر قرار گرفتن بافت های اطراف نیز خواهد شد. بسته به سطحی از گردن که به این عارضه دچار می شود، علائم گرفتگی ممکن است در سر و صورت و یا در دست ها و شانه ها ظاهر شوند :

• درد شدید گردن که به طور ناگهانی شروع می شود
• احساس سوزن سوزن شدن و گزگز در برخی نقاط اطراف گردن
• احساس ضعف و بی حسی در عضلات کتف و گردن
• سر درد و سرگیجه
• تشدید درد هنگام حرکت دادن گردن و شانه
• محدود شدن دامنه حرکتی گردن (مانند عدم چرخش گردن به یک طرف)
• ایجاد حساسیت در نقاط ماشه ای گردن
• احساس خشکی و سفت شدن عضلات گردن و کتف

اسپاسم های عضلانی می توانند آثار عصبی مانند استرس و اضطراب نیز ایجاد کنند که در تشدید و ماندگاری درد گردن نیز بسیار تاثیر گذار است.

درمان گرفتگی عضلات گردن

در اکثر موارد اسپاسم های خفیف گردن با روش های خود مراقبتی، درمان های خانگی و استفاده از تجهیزات محافظت از گردن مانند گردن بند طبی بهبود می یابد. در موارد شدیدتر که گرفتگی و درد مدت زمان زیادی ماندگار است نیاز به درمان های کلینیکی مانند روشهای طب فیزیکی برای رفع گرفتگی عضلات و رگ به رگ شدن گردن خواهید داشت. در ادامه روشهای مختلف درمان گرفتگی عضلات گردن را بررسی می کنیم.

1. استراحت و کاهش فعالیت ها به مدت یک یا دو روز می تواند برای رفع اسپاسم مناسب باشد ولی استراحت برای مدت زمان های طولانی ممکن است باعث سفت شدن بیشتر عضلات گردن شود. ازآنجاییکه عضلات گردن باید به طور مداوم سر شما را بالا نگه دارند، دراز کشیدن برای مدت زمان های کوتاه به آنها اجازه استراحت میدهد.
2. در موارد شدید ممکن است لازم باشد تا از گردن بندهای طبی برای حمایت از عضلات گردن استفاده شود.
3. بالش های طبی نیز می توانند به هنگام استراحت گردن شما را حمایت کرده و درد آن را کاهش دهند.
4. داروهای مسکن مانند استامینوفن یا داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی می توانند درد ناشی از گرفتگی گردن را کاهش دهند. یک متخصص طب فیزیکی می تواند NSAID های قوی تر یا داروهای مخدر برای استفاده کوتاه مدت تجویز کند. شل کننده های عضلانی مثل سیکلوبنزاپرین، متوکاربامول یا متاکسالون نیز برای درمان اسپاسم عضلات گردن مورد استفاده قرار می گیرند. با این حال داروها ممکن است عوارض جانبی ناخواسته ای مانند خستگی مفرط، حالت تهوع، اختلالات بینایی، سردرد، استرس و سر در گمی را به خصوص در بیماران ایجاد کنند.
5. برخی از افراد ممکن است با داروهای تزریقی استفاده شده توسط متخصص طب فیزیکی مانند کورتیکواستروئیدها از درد رهایی پیدا کنند.
6. گذاشتن یخ یا کمپرس سرد بر روی گردن به مدت 20 دقیقه در هر ساعت می تواند برای رفع گرفتگی عضلانی در طول یک یا دو روز پس از ایجاد آسیب مفید باشد. بعد از آن می توانید از یک کمپرس گرم بر روی گردن خود استفاده کنید، مراقب باشید که گردن شما دچار سوختگی نشود. معمولاً از گرما به مدت 20 دقیقه و چند بار در روز تا 3 یا 4 روز اول پس از ایجاد گرفتگی عضلات استفاده شود.
7. استفاده از روش های کلینیکی که توسط متخصص طب فیزیکی انجام میشود. در این مرحله، پزشک تونوس یا قدرت ارتجاعی چند عضله از عضلات گردن را بررسی کرده و نقاط دردناک گردن را معاینه می کند. دارو درمانی برای اسپاسم عضلات گردن ممکن است همراه با هریک از روش های دیگر مانند درمان های دستی و منیپولاسیون ستون فقرات، کشش ستون فقرات، تحرک بخشی بافت های نرم با استفاده از ابزار تریگر پوینت یا نقاط ماشه ای، تکنیک های کشش عضلانی با یا بدون مقاومت بسته به انتخاب بیمار، کمپرس گرم، ماساژ درمانی و روش های استفاده شده در فیزیوتراپی مثل اولتراسوند تراپی، تحریک الکتریکی و TENS مورد استفاده قرار گیرد.
8. ورزش و حرکات اصلاحی گردن که با توجه به نوع عارضه توسط متخصص طب فیزیکی تجویز و آموزش داده میشود مانند ورزش های مناسب دیسک گردن یا نرمش برای رفع اسپاسم و گرفتگی عضلات گردن.

درمانهای طب فیزیکی برای اسپاسم گردن

لیزر درمانی

یکی از روش هایی است که برای درمان عارضه های سخت، مزمن و صعب العلاج مانند گردن دردهای شدید و مزمن، دردهای مفصلی و عضلانی مثل اسپاسم عضلات گردن مورد استفاده قرار می گیرد، لیزر درمانی است که نتایج مثبتی را به همراه دارد.

مگنت تراپی

امروزه مگنت تراپی برای درمان همه دردهای مفصلی و عضلانی مثل گردن درد، کمردرد و گرفتگی گردن تجویز می شود. در موارد درد شدید یا مزمن، مگنت تراپی با رفع سریع درد می تواند آثار درمانی مفید و قابل توجهی داشته باشد.

شاک ویو تراپی

شاک ویو تراپی عبارت است از اعمال تکانه های کوتاه، سریع و شدید انرژی مکانیکی بر روی بافت های نرم آسیب دیده، دردناک یا ملتهب. این روش می تواند جریان خون در محل اسپاسم را افزایش داده، روند بهبودی را تسریع کرده، اسپاسم عضلانی را کاهش داده و به طور مستقیم باعث از بین رفتن درد شود.

عمل جراحی

درصورتی که گرفتگی عضلات گردن در اثر یک آسیب یا بد شکلی ستون فقرات و نخاع ایجاد شده باشد و نتوان آن را با استفاده از درمان های اولیه و روش های طب فیزیکی، بدون جراحی درمان کرد، انجام عمل فیوژن مهره ها یا دیگر عمل های جراحی مناسب با توجه به علت اصلی ایجاد گرفتگی می توانند به رفع عارضه کمک کنند. در موارد دیگر ممکن است درد و اسپاسم گردن ناشی از مشکلات دیسک های ستون فقرات گردنی باشند در این صورت نیز ممکن است نیاز به عمل جراحی دیسک گردن پیدا کنید.

نسخه اصلی مطلب درد گردن ناشی از خشکی و اسپاسم عضلات را در سایت دکتر علی فرخانی بخوانید.

---