بررسی اثر تغذیه انحصاری با شیر مادر

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

بعد از زایمان پستان ها شروع به ترشح آغوزی می کنند که مایعی به رنگ زرد لیمویی پر رنگ است . آغوز را معمولاً می توان در روز دوم بعد از زایمان از نوک پستان خارج کرد در مقایسه با شیر کامل آغوز غنی از مواد معدنی و اسید آمینه و پروتئین بیشتری است اما قند و چربی آن کمتر است .ترشح آغوز به مدت پنج روز تا دو هفته پا بر جا می ماند و در عرض 6 4 هفته بعدی روند ترشح آن به تدریج به ترشح شیر کامل تبدیل می شود .

نوزادانی که با شیر پستان تغذیه می شوند در مقایسه با نوزادانی که با بطری تغذیه می شوند با احتمال کمتری دچار عفونت های روده ای می شوند . در زنانی که به کودک خود شیر می دهند خطر سرطان پستان و سرطان دستگاه تناسلی کاهش می یابد و در کودکان آنان میزان هوش در دوران بزرگ سالی بیشتر است .در صورت شیردهی میزان باقیمانده افزایش وزن در دوره بعد از زایمان کمتر می شود .

تغذیه انحصاری با شیر مادر تا شش ماهگی و پرهیز از مصرف پروتئین های شیر گاو توصیه می شود .سر پستان ها بجز تمیز نگه داشتن و توجه به شکاف های پوستی ( شقاق ) به توجه و مراقبت چندانی نیاز ندارند . سر پستان های دچار شقاق سبب دردناک شدن شیردهی می شوند و ممکن است تاثیر مخربی بر تولید شیر داشته باشند هم چنین این شکاف ها مسیری را برای ورود باکتری ها فراهم می کنند . چون ممکن است شیر خشک شده تجمع پیدا کند و سبب تحریک سر پستان ها شود شستشوی آن ها با آب و صابون ملایم قبل از شیر دهی مفید واقع می شود . گرفته شدن نادرست پستان توسط شیرخوار ممکن است سبب ایجاد این گونه شقاق ها شود .

موارد منع شیردهی با پستان :

1 - زنانی که از داروهای خیابانی ( مواد مخدر و داروهای قاچاق ) استفاده می کنند و یا کنترلی بر مصرف الکل خود ندارند .
2 زنانی مبتلا به عفونت HIV ( ایدز )
3 زنان مبتلا به سل فعال درمان نشده
4 زنان مصرف کننده برخی از داروها خاس
5 زنان تحت درمان سرطان پستان

زنان مبتلا به عفونت فعال ویروس هرپس ( تبخال ) در صورتی که فاقد ضایعات پستانی باشند و قبل از شیردهی توجه خاصی به شستشوی دستان خود معطوف کنند می توانند به کودک خود شیر بدهند .
* احتقان پستان در زنانی که به نوزاد خود شیر نمی دهند شایع است و با نشت شیر و درد پستان مشخص می شود این علائم 5 3 روز پس از زایمان به حداکثر می رسند.

برای حمایت از پستان ها می توان از سینه بندهای دارای اندازه مناسب استفاده کرد . استفاده از کیسه های سرد و داروهای مسکن خوراکی به مدت 24 -12 ساعت به برطرف شدن ناراحتی کمک می کند . عوامل دارویی یا هورمونی برای سرکوب ترشح شیر توصیه نمی شود .تب ناشی از اختقان پستان به ندرت بیش از 16 4 ساعت پا بر جا می ماند .
* در کسانی که سر پستان های تو رفته دارند شیردهی دشوار است اگر تو رفتگی عمیق نباشد گاهی اوقات می توان با استفاده از پمپ پستان اقدام به تخلیه شیر کرد . در مقابل در مواردی که دچار تو رفتگی شدید هستند باید چند ماه آخر حاملگی هر روز تلاش شود با فشار انگشتان سرپستان به سمت خارج جا به جا شود .