درد در ناحیه کف پا از دردهای رایجی است که در افراد با سطح فعالیت زیاد و یا کم تحرک بروز می کند . از بیماری های دیگری که دردهایی به این شکل ایجاد می کنند می توان درگیری های عصبی و برخی شکستگی ها را نام برد. از مهمترین و اصلیترین علت های درد در ناحیه کف پا بیماری پلانتار فاسیاتیس ( التهاب غلاف کف پا ) است که در حدود 10 درصد از بزرگسالان را مبتلا می کند و در حدود 15 درصد از درگیر یهای مرتبط با کف پا که نیاز به مداخلات درمانی دارند را شامل می شود.
پلانتار فاسیا یک بافت محکم و ضخیم در کف پا می باشد که از ناحیه پاشنه به سمت انگشتان کشیده شده و در هنگامی که نوک انگشتان را به سمت ساق حرکت می دهیم کشیده می شود و التهاب آن باعث بروز درد در ناحیه کف پا می شود. این درد معمولا بدون علت خاصی ایجاد می شود و در هنگام صبح و یا زمانی که به مدت طولانی بر روی پا وزن نمی اندازیم تشدید می شود.
بر اساس تحقیقات اخیر ثابت شده است که این بیماری به مانند درگیری های تاندونی صرفا یک مشکل التهابی نمی باشد و به تخریب بافت ناحیه کف پا نیز ارتباط دارد.بر اساس بسیاری از تحقیقات کاهش دامنه حرکت دورسی فلکشن ( حرکتی که در آن نوک انگشتان به سمت ساق پا حرکت داده می شود ) از عوامل اصلی در بروز این بیماری می باشد . از دیگر عوامل شناخته شده می توان به افزایش body mass index ، نوع و میزان انجام فعالیت های شغلی ، میکرو تروما ، افزایش سن ، ساختار غیر طبیعی ناحیه کف پا و کفش نامناسب را نام برد.البته با توجه به بسیاری از تحقیقات ثابت شده است که همواره در بروز بیماری پلانتار فاسیاتیس چند علت نقش دارند.
پلانتار فاسیاتیس
نکات مهمی که درباره این بیماری باید بدانیم :
هم اکنون که شما این یادداشت را مطالعه می کنید احتمالا از درد در ناحیه پاشنه و کف پا رنج می برید که علت آن می تواند پلانتار فاسیاتیس باشد که سالیانه در حدود 2 تا 3 میلیون نفر در دنیا به آن مبتلا می شوند و می تواند باعث ایجاد محدودیت در روش زندگی و فعالیت فرد شود.بهتر است بدانیم که بروز این بیماری در زنان نسبت به مردان شایع تر می باشد.
علائم و نشانه های پلانتار فاسیاتیس
افراد مبتلا به این بیماری معمولا از درد صبحگاهی و به هنگام برخاستن از خواب و یا پس از نشستن و یا ایستادن طولانی مدت خبر می دهند . این درد معمولا به صورت ثابت در طول روز وجود دارد و اغلب با انجام فعالیت های ساده ای مانند راه رفتن ، ایستادن و پوشیدن کفش های تخت تشدید می شود.این درد معمولا از ناحیه پاشنه شروع شده و در صورت عدم درمان در طول بافت فاسیای کف پا به سمت انگشتان امتداد می یابد.
علت ایجاد پلانتار فاسیاتیس
این درد معمولا بیشتر در دونده ها ، زنان و افرادی که اضافه وزن دارند ایجاد می شود . از علل مهم دیگر می توان به استفاده بیش از حد از کف پا اشاره نمود که این حالت به طور مثال در افرادی که ساعات زیادی را به صورت سرپا کار می کنند رخ می دهد . همچنین استفاده از کفش نامناسب به خصوص با قوس نامناسب در ناحیه کف پا در ایجاد این بیماری بسیار موثر می باشد.
درمان های رایج
1. استراحت
2. تزریق کورتیزون
3. فیزیوتراپی
4. استفاده از ارتز های شبانه و کفش های مناسب
5. جراحی
درمان با امواج شوکی ( Shockwave Therapy )
ESWT يا درمان با shockwave يك فنآوري موثر براي درمان ناهنجاريهاي ارتوپدي مخصوصا درد مزمن پاشنه پا، فاسياي كف پا، التهاب اپي كونديل های داخلی و خارجی آرنج (تنیس البو و گلف البو) ، التهاب تاندون شانه يا كلسيفيكاسيون شانه محسوب ميشود. اين روش غيرتهاجمي به هزاران بيماري كه هر روز از این دردهای مزمن رنج ميكشند كمك ميكند تا فعاليتهاي طبيعي روزمره خود مانند راه رفتن، ورزشكردن، سركار رفتن يا بلند كردن اشياء را بدون تحمل درد انجام دهند.
چگونگي عملكرد ESWT ( امواج شوکی )
ESWT (امواج شوکی) روشي غيرتهاجمي است و به صورت سرپايي انجام ميشود. در حدود 20 دقيقه قبل از انجام درمان، بيمار می تواند داروي مسکن دريافتكند. ممكناست بيمار در حين درمان كمي احساس درد كند.در طول درمان كه حدودا 25 دقيقه به طول ميانجامد، درمانگر باتجربه امواج فشاريدرماني را پس از هدفگيري دقيق، به سمت ناحيه درد هدايت ميكند.پس از درمان، بيمار از مركز درماني مرخص مي شود، اگرچه بيمار قادر به راه رفتن و خروج از مركز درماني با پاي خود است، اما به هيچ وجه نبايد رانندگيكند و نياز دارد شخص ديگري رانندگي را به عهده گرفته و وي را به خانه برساند. پس از يك دوره نقاهت كوتاه، اغلب بيماران قادرند فعاليتهاي عادي يا ورزشي خود را از سر گيرند. اگرچه ميزان موفقيت درمان بستگی به تشخیص صحیح و شدت ضایعه دارد، اما به طور قطع با استفاده از روش ESWT، در پایان جلسات درد شديدي كه بيمار قبل از درمان احساس ميكرد به طور چشمگيري كاهش پيدا ميكند ضمنا پس از انجام شاک ویوتراپی رعایت موارد زیر میتواند در سرعت بهبودی موثر باشد .
1) ماساژ
روش های ساده ای جهت کاهش درد وجود دارند که از آن جمله می توان به موارد ذیل اشاره نمود . قرار دادن یک بسته ذرت منجمد و یا یک بطری سرد ویا یک عدد توپ تنیس در زیر پا و حرکت دادن پا به سمت جلو و عقب در حالی که وزن بر روی پا اعمال می شود که در این حالت تاثیر استفاده از ماساژ و یخ را به طور همزمان داریم.ماساژ ناحیه کف پا در هنگام صبح و عصر می تواند منجر به کاهش التهاب و درد شود.تمرینات تقویتی جهت عضلات ناحیه کف پا و تقویت قوس آن، به عنوان مثال می توان با کمک انگشتان تعدادی تیله را از روی زمین برداشته و درون ظرفی می ریزیم.
2) تمرینات کششی
کشش مناسب در هنگام صبح و عصر می تواند تا حد زیادی به کاهش درد و التهاب کمک نماید، از جمله این حرکات کششی می توان به موارد ذیل اشاره نمود.
کشش پاشنه :
در حالت ایستاده قسمت جلویی پنجه خود را بر روی لبه یک پله قرار دهید و سپس به آرامی وزن خود را بر روی پاشنه بیاندازید به طوری که پاشنه رو به پایین حرکت نموده و در ناحیه آشیل احساس کشش کنید ، در این حالت 15 ثانیه مانده و این عمل را 2 تا 4 بار برای سمت مبتلا تکرار کنید.
کشش با حوله :
در حالت نشسته، حوله ای را در دور پنجه خود انداخته و در حالی که پاهای شما صاف هستند پنجه را به سمت سینه خود کشش دهید در این حالت 15 ثانیه مکث نموده و این عمل را 2 تا 4 بار تکرار کنید.
کشش دیواری :
در حالی که رو به دیوار ایستاده اید پای مبتلا را عقب قرار داده و در حالی که به آرامی به سمت دیوار تکیه دارید پای خود را بدون بلند شدن پاشنه به سمت عقب کشش دهید در این حالت 15 ثانیه مانده و این عمل را 2 تا 4 بار تکرار کنید.در صورت صلاحدید درمانگر خود بهتراست از یک ارتز کششی در هنگام خواب استفاده نمایید.این ارتز مانع انقباض و جمع شدن فاسیای کف پا می شود.
3) کفش مناسب
با توجه به اهمیت ویژه ای که استفاده از کفش مناسب در پیشگیری و درمان پلانتار فاسیاتیس دارد با مشاوره درمانگر خود از کفش هایی با قوس و ارتفاع پاشنه مناسب استفاده نمایید.باید بدانیم که ESWT روشي دقيق، غيرتهاجمي و ايمن براي درمان مشكلات مزمن است كه در صورت ترکیب با درمان هایی مانند ارتزهای طبی ، کفش مناسب و تمرینات کششی همانند معجزهاي نتایج مطلوبی را به دنبال دارد.
جهت مطالعه مطالب مربوط به شاک ویو به طور کامل اینجا کلیک کنید .