تغذیه با شیر مادر

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

استفاده از بطری و پستانک در تغذیه کودک منجر به کاهش شیرمادر ،صف بندی نامرتب دندانهای کودک و افزایش احتمال بروز مشکلات دهانی دراو میشود.
اگر مادربه هر دلیل نتواند شیرخوار خود را از پستانش تغذیه کند میتواند شیرخود را با دست یا شیر دوش درظرف غیر شیشه ای دردار بدوشد و این شیررا با فنجان به شیرخوار بدهد .

روشهای دوشیدن شیرمادر

الف : دوشیدن شیر با دست

شست را بالای پستان و انگشت اشاره زیر آن و روی لبۀ هالۀ پستان قرار گیرد که حدود 5/1 سانتیمتر از نوک پستان فاصله داشته باشد .پستان به طرف داخل قفسۀ سینه برده شود و سپس به کمک شست و انگشتان به طرف جلو آورده شده و به قسمت لبه های پستان فشار وارد شود تا شیر به راحتی خارج شود .

ب : دوشیدن شیر به روش بطری گرم

اگر پستان دردناک باشد استفاده از این روش مناسبتر است
1- یک بطری تمیز به قطر دهانۀ 4 سانتیمتر و حجم حدود CC 700 انتخاب ، مقداری آب داغ در بطری ریخته و پس از چند دقیقه آب آن را خالی کنید سپس دهانۀ بطری را سرد کرده و روی نوک و هاله پستان بگذارید ، بطوریکه در تماس با ناحیه هاله یا قسمت قهوه ای رنگ سینه باشد .

2- بطری ثابت نگه داشته شود تا در طول چند دقیقه که به مرور سرد میشود مثل یک مکنده نوک پستان را به داخل خود کشیده و باعث جاری شدن شیر شود .
ج : استفاده از پمپ شیردوش ( دستی یا برقی )
در صورت تمایل یا عدم موفقیت دو روش قبلی می توان پمپ شیردوش را از داروخانه تهیه نمود و با توجه به راهنمای مربوطه مورد استفاده قرار داد .

روش تغذیه شیرخوار با فنجان:

1. شیرخوار را درحالت عمودی یا نیمه عمودی در بغل بنشانید .
2. فنجان کوچک شیر را روی لب پایین شیرخوار نگه دارید.فنجان را کچ کنید تا شیر با لب شیرخوار تماس حاصل کند. بایستی فنجان به آرامی روی لب تحتانی قرار گیرد و لبه های فنجان به قسمت خارجی لب بالایی تماس یابد.
3. شیرخوار هوشیار شده دهان و چشمها را می گشاید نوزاد با وزن کمتراز 2500 گرم شیر را با زبانش می نوشد شیرخوار رسیده یا بزرگتر شیر را با مکیدن و یا جرعه جرعه می نوشد ودراین حالت مقداری از شیرهم از اطراف دهانش می ریزد .
4. شیر را درون دهان شیرخوار نریزید.نگه داشتن فنجان را ادامه دهید تا شیرخوار شیر را مصرف کند. شیر مادر را میتوان در خارج از یخچال به مدت 6 تا 8 ساعت ( درحرارت 20 درجه ) و در داخل یخچال تا 48 ساعت درظرف درب دار غیرشیشه ای سالم نگه داشت .

نوک پستان صاف و فرورفته

نوک پستان بعضی از مادران در زمان بارداری صاف یا فرورفته می باشد که در زمان زایمان بهترمیشود به مادر باید کمک کرد تا شیرخوارش بتواند به اندازه کافی بخشی از نسج پستان (هاله قهوه ای ) را دردهان بگیرد .
درصورت لزوم میتوان شیررا دوشید و تا زمانی که شیرخواربتواند خوب بمکد آن را با فنجان به او خوراند.
گاهی اوقات روشهای ساده ای کمک به بیرون کشیدن نوک پستان می نماید.مثل مکیدن توسط کودک بزرگتر و یا کشیدن نوک پستان با سرنگ پلاستیکی به این ترتیب که سوزن را از سرنگ جدا کرده ،همین قسمت سرنگ را قطع و پیستون را از سرنگ خارج کرده سر و ته می کنیم و درآن قرار میدهیم. قسمت انتهایی سرنگ را بر روی پستان گذاشته و پیستون را بیرون می کشیم تا حالت خلأ و کشیدگی نوک پستان ایجاد گردد.

چرا نوک پستان زخم می شود ؟

شایعترین علت زخم نوک پستان در آغوش گرفتن و میکدن شیرخوار در وضعیت نادرست است چون شیرخوار به قدر کافی از هالۀ پستان را در دهان قرار نداده و تنها نوک پستان را می مکد .
بنابراین شیردهی دردناک می شود و مادر به دفعات کمتر و برای مدت کوتاهتر به کودک شیر می دهد.
وقتی کودک فقط نوک پستان را می مکد به اندازۀ کافی شیر به دست نمی آورد بنابراین تولید شیر هم کاهش مییابد .

پیشگیری از زخم نوک پستان

چنانچه مادر موقع شیردادن درد داشته باشد باید وضعیت در آغوش گرفتن و چگونگی مکیدن شیرخوارش کنترل شود .
اگر وضعیت شیرخوردن کودک صحیح نیست ،آن را تصحیح کنید در بیشتر مواقع درد قطع می شود .

نکات زیرا به خاطر بسپارید :

درهر شیردهی منتظر بمانید تا کودک خودش پستان را رها کند.
اگر مادر به هر دلیلی مجبور است کودک را از پستان جدا کند باید انگشتش را مطابق شکل به آهستگی در دهان قرار دهد تا نوک پستان را رها کند.

لازم نیست طول مدت شیردهی محدود شود .
لازم نیست که شیردهی را متوقف کنیم . یا به پستان استراحت بدهید .
احتیاجی نیست از کرم و پماد و لوسیون استفاده کنید به دلیل اینکه این مواد باعث تحریک پوست پستان میشود.
پستانهایتان را بیش از یکبار در روز نشویید . از صابون استفاده نکنید و حوله را به پستان نمالید .
لازم نیست که پستانها قبل وبعد از هر بار شیردادن شسته شوند .شست و شوی زیاد چربی طبیعی پوست را از بین می برد و احتمال ایجاد زخم را بیشتر می کند .
باید مکرر به کودک شیر بدهید و یا شیرتان را بدوشید تا جریان شیردهی خوب صورت گیرد بعد از شیردادن مقدار کمی از شیرتان را دوشیده و با انگشت به نوک وهاله پستان بمالید. این کار به بهبود زخم کمک میکند .
اگر زخم بیشتر از یک هفته به طول انجامید کودک خود را از نظر برفک دهان کنترل کنید .