موها عامل مهم در زیبایی به شمار می آیند. برای زیبا شدن موها و جذابیت آن یکی از نکات اساسی نظافت مناسب موهاست.
نظافت موها نقش اساسی در سلامتی جسمی و روحی هر فرد ایفا می کند. بی توجهی به موها باعث بروز انواع بیماریهای جسمی نظیر بیماری های عفونی و انگلی و همچنین کسالت و افسردگی روحی می شود.
نظافت و آراستگی موها باعث شادابی و سرحال بودن فرد می شود و او را در انجام کارهای روزانه اش فعال تر می کند. طرز اصلاح و آرایش موها نشانگر فرهنگ و شخصیت افراد است و تاثیر زیادی در روابط متقابل اجتماعی می گذارد. بدون شک هر کسی در برخورد با فردی که موهای ژولیده و کثیف دارد تصویر یک انسان افسرده و بی حال را به خاطر می آورد و این امر در کیفیت برخورد با او تاثیر زیاد می گذارد. از طرفی خود شخص نیز با داشتن چنین قیافه ای احساس حقارت و شرمندگی می کند و تصویر ذهنی او را خویشتن (Self Image) کاهش می یابد.
هدف از شست و شوی موها آن است که چرک و آلودگی های آن برطرف شود و بنابراین دفعات شست و شو بستگی به چند عامل دارد که عبارتند از:
1- میزان چربی پوست سر
2- نوع شغل و فعالیت فرد
3- آلودگی محیط
4- مدل انتخابی مو
5- استفاده از مواد آرایشی
6- وجود بیماریهای پوستی خاص
بنابراین هر موقع که شما احساس کردید نیاز به شست و شوی موها دارید این کار را انجام دهید و مطمئن باشید که شست و شوی مکرر موها باعث ریزش دایمی موها نمی شود ولی باید مواظب باشید که موها را بیش از حد ماساژ ندهید و باعث آسیب دیدگی ساقه مو نشوید چرا که می تواند باعث شکسته شدن موها شود (این مسئله را نباید با ریزش واقعی موها از ریشه اشتباه گرفت).
به طور معمولی 2 تا 3 بار در هفته جهت شست وشوی موها کافی است.
تمیز کردن موها کار چندان راحتی نیست، سطح موهای یک خانم در حدود 4 تا 8 متر مربع است و حساب کنید که پاک کردن چنین سطحی نیاز به چقدر آب و مواد شوینده آلودگی های مو با آب خالی برطرف
نمی گردد و به همین جهت برای پاک شدن موها باید از مواد پاک کننده استفاده شود. مهم ترین ماده پاک کننده موها، شامپو است. استفاده از شامپو باعث می شود که آلودگی های مختلف مو به خوبی برطرف گردد.
معمولا توصیه می شود که در هر بار شست و شوی موها دو دفعه شامپو زده شود. دفعه اول باعث برطرف شدن آشغال و آلودگی های محیطی و همچنین بیشتر مواد چرب می شود و دفعه دوم باقیمانده چربی و سلول های مرده را برطرف می کند. البته این مساله تا حدودی بستگی به شدت آلودگی موها، کیفیت و مقدار شامپوی مصرفی و میزان خلوص دمای آب دارد و در افرادی که هر روز دوش می گیرند شاید همان یک دفعه کافی باشد.
روشی که جهت شامپو زدن می تواند مناسب باشد اینگونه است:
ابتدای موهای خود را از هم باز کنید، سپس موها را زیر آب گرم (نه داغ) بگیرید تا خوب خیس شود و در ضمن ذرات درشت موجود در لا به لای موها بر طرف گردد. سپس مقداری شامپو (بستگی به بلندی موها، شدت آلودگی و نوع شامپو دارد) کف دست خود بریزید و آن را در تمام سطح موها پخش کنید. موها و پوست سر را با ملایمت ماساژ دهید. به طوری که همه قسمت ها به آن آغشته شود صبر کنید تا کف شامپو دو یا سه دقیقه باقی بماند. (البته در مورد شامپوهای دارویی، این زمان معمولا طولانی تر است که بستگی به نظر پزشک متخصص دارد). سپس با آب فراوان موها را شست وشو دهید.
بهتر است برای تکمیل شست و شو بار دیگر با مقدار کمتری شامپو موها را بشویید و به سرعت آن را آب بکشید.
می توان از صابون جهت شست و شو استفاده کرد در صورتی که آب مصرفی شما آب خالص باشد و ناخالصی در آن وجود نداشته باشد، اما در عمل (در بیشتر نواحی، آب سخت، که دارای ترکیبات معدنی است استفاده می شود و وجود این ها با چربی موجود در صابون تداخل نموده باعث رسوب روی موها
می شود و آن ها را کدر می کند). در مورد شامپوها معمولا این مشکل وجود ندارد زیرا اغلب شامپوها (بیش از 90 درصد آنها) از پاک کننده های ترکیبی ساخته شده اند که با آب سخت خیلی کم تداخل می کنند. به همین جهت استفاده از شامپو بر صابون ترجیح دارد.
از زمانی که شامپوهای متنوعی وارد زندگی مردم شد، نیاز به استفاده از موادی که بتواند موها را نرم کند احساس گردید. شست وشو با شامپو باعث می شود که تمامی چربی موها بر طرف شود و این مساله
می تواند باعث زبری و در نتیجه مات شدن موها و از دست دادن حالت درخشندگی آن ها شود.
از طرف دیگر برطرف شدن کامل چربی موها باعث می شود که الکتریسیته ساکن در موها پدید آید و در نتیجه، خوب شانه نشود و حالت نگیرد. استفاده از حالت دهنده و نرم کننده مو این مشکلات را به مقدار زیاد برطرف می کند.
به طور کلی استفاده از حالت دهنده بخصوص برای موهای خشک توصیه می شود ولی افرادی که موی چرب دارند بهتر است آن را فقط بر انتهای موها به کار ببرند و نزدیک به ریشه مو نمالند.
رایج ترین حالت دهنده ها، انواع موسوم به حالت دهنده فوری (Instant) هستند که پس از شامپو زدن، روی موها مالیده می شوند و پس از 5 دقیقه شسته می شوند. بعضی از حالت دهنده ها را باید مدت طولانی یعنی حدود 20 تا 30 دقیقه باقی گذارد و سپس آن ها را شست که به این ها حالت دهنده عمیق (Deep) می گویند.
انواع دیگری هم وجود دارد که بعد از استحمام به سر مالیده می شوند و شسته نمی شوند
باید توجه داشت که استفاده بیش از اندازه از حالت دهنده، باعث چرب شدن موها و تجمع رسوبات آن در موها و پوست سر می شوند و جلا و درخشش موها را می گیرند و باعث ایجاد حالت شل و تیره و چربناک می شوند.
برخی از شامپوها حاوی مواد حالت دهنده هم هستند و گفته می شود این شامپوها ضمن پاک کردن چربی موها مواد نرم کننده ای روی موها باقی می گذارند که باعث حفظ نرمی موها می شود.