چگونگی درمان نرمی استخوان و پیشگیری از آن

دکتر علی فرخانی [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]آدرس وب سایت : www.drfarkhani.com
آدرس مطب : اصفهان، خیابان شمس آبادی، چهارراه قصر، روبروی بانک ملت، کوی26 تلفن مطب : 32367465 - 031

بهترین راه پیشگیری از کمبود ویتامین D قرار گرفتن به میزان کافی در معرض نور آفتاب به همراه مصرف ویتامین D به مقدار مناسب می باشد. میزان نیاز روزانه به ویتامین D حدود 400 واحد در روز است که این مقدار برای آن ها که در معرض کمتری از نور آفتاب قرار دارند، حدود 1000 واحد می باشد. بیماریانی که با داروهای ضدتشنج به خصوص فنی توئین درمان می شوند، برای جلوگیری از نرمی استخوان لازم است هر ماه 50 هزار واحد ویتامین D مصرف کنند. آنچه در بالا عنوان شد، اقدامات لازم برای پیشگیری بود.

دوگروه از افراد مبتلا به نرمی استخوان

گروه اول :

• بیمارانی که سوءجذب ندارند و علت کمبود ویتامین D در آنها، کمبود تغذیه ای یا فقرآفتاب است.
• در این بیماران ابتدا ویتامین D به مقدار 50 هزار واحد 1 تا 2 بار در هفته و به صورت خوراکی مصرف می شود این کار برای 6 تا 12 ماه ادامه می یابد.
• طی این مدت ذخایر ویتامین D بر می گردد. پس از این مدت روزانه 1000 واحد از ویتامین D برای بیمار کافی است، اما از آنجا که طول عمر ویتامینD در خون زیاد است می توان به جای مصرف روزانه ی آن، هر 2 ماه یکبار 50 هزارواحد به صورت خوراکی به بیمار داد.
• علاوه بر ویتامین D باید کلسیم را به رژیم دارویی بیمار اضافه کرد.
• دارویی که اکنون در دسترس بیماران قرار دارد کربنات کلسیم است که به میزان 2 تا 3 کپسول در روز باید مورد استفاده قرار گیرد.
• کربنات کلسیم باید همراه با غذا به بیمار داده شود.
• برای آنکه بیمار دچار سنگ های کلیوی از جنس کلسیم نشود یا دچار هیپرکلسمی و افزایش کلسیم خون نشود باید درمان را با استفاده از اندازه گیری ویتامین D نیمه فعال و همچنین جمع آوری 24 ساعته ادرار از نظر کلسیم پیگیری کرد.

گروه دوم :

• بیمارانی هستند که کمبود ویتامین D در ان ها به علت سوء جذب می باشد.
• این بیماران به مقادیر بالای ویتامین D نیاز دارند. این بیماران گاهی به مصرف روزانه 50 هزار واحد از ویتامین D نیازمند هستند.
• برای پیگیری درمان و ارزیابی جواب درمانی می توان از اندازه گیری سطح خونی ویتامین D نیمه فعال استفاده کرد.
• در درمان کمبود ویتامین D، سطح خونی این فرآورده باید در حد نرمال باشد.
• در بیمارانی که سوءجذب دارند می توان به جای استفاده از ویتامین D غیر فعال از ویتامین D کاملاً فعال که به آن کلسی تریول یا روکالترول گفته می شود به میزان 1 تا 3 کپسول در روز استفاده کرد.
• جواب به این درمان در این بیماران با اندازه گیری 24 ساعته ادراری کلسیم قابل پیگیری است.

زمان مصرف دارو بین بیماران مبتلا به نرمی استخوان

گاهی اوقات علت بیماری قابل شناسایی و درمان است. در این صورت پس از درمان و جایگزین کردن کمبود اولیه ی ویتامین D ( مثلاً یک دوره ی 6 تا 12 ماهه ی ویتامین D به میزان 50 هزار واحد در هفته ) بیمار نیازی به درمان اضافی ندارد، مثل کمبود ویتامین D در اثر فقر آفتاب که بیمار با تغییر در روش زندگی و قرار گیری در معرض آفتاب مناسب، مشکل خود را بر طرف می کند. اگر علت بیماری شناسایی شود اما قادر به درمان قطعی نباشیم، بیمار برای درمان نرمی استخوان برای همه ی عمر نیازمند مقادیر بالای ویتامین D می باشد.

بیماری ارثی راشیتیسم

یک بیماری ارثی با عنوان راشیتیسم وابسته به ویتامین D وجود دارد که اختلال اصلی آن ، عدم توانایی کلیه در تبدیل فرم نیمه فعال به فرم فعال می باشد. در این بیماری لازم است بیماری روزانه حدود 10 تا 30 هزار واحد ویتامین D دریافت کند یا بیماری دیگری که راشیتیسم وابسته به ویتامین D نوع 2 است که کلیه فرم نیمه فعال را به فرم فعال تبدیل می کند اما سلول های روده حرف ویتامین D فعال را برای افزایش جذب کلسیم و فسفر گوش نمی کنند. در این بیماران نیازمند مقادیر بالای ویتامین D فعال برای همه ی عمر هستیم.