عوارض و پیشگیری از پوکی استخوان

دکتر بیژن فروغ [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]آدرس وب سایت : www.drforogh.ir
آدرس مطب : تهران ، بزرگراه چمران ، ابتدای باقرخان غربی ، پلاک 89 قدیم ، 26 جدید ، طبقه همکف تلفن مطب : 66576424 - 021

پوکی استخوان به معنی کم شدن تراکم استخوان است که بدنبال آن قدرت استخوان کم شده و شکننده می شود و شکننده شدن استخوان موجب می شود احتمال بروز شکستگی در آن بیشتر شود. پوکی استخوان معمولاٌ بتدریج پیشرفت می کند و هیچ علامتی از خود بروز نمی دهد تا وقتی که شکستگی بوجود می آید. گرچه پوکی استخوان به معنای واقعی کلمه یک بیماری نیست ولی می تواند باعث ضایعات فراوان و حتی در برخی موارد مرگ شخص شود. به همین خاطر انتظار می رود در قرن آینده به همان اندازه ای که امروزه به کمبود ویتامین D توجه می شود، به پیشگیری پوکی استخوان نیز توجه مبذول گردد.

به طور کلی در زنان در سه مرحله جلوگیری از پوکی استخوان مطرح است

1. قبل از یائسگی : هدف کسب حداکثر توده استخوانی است.
2. در حین یائسگی : هدف جستجو برای وجود کاهش توده استخوانی است.
3. بعد از یائسگی : هدف کنترل کاهش مواد معدنی استخوان است.

دستیابی به این هدف به دو عامل بستگی دارد:

۱- آموزش مردم به ویژه زنان درباره اهمبت افزایش دادن توده استخوانی قبل از یائسگی به ویژه در دوران کودکی و نوجوانی
۲- معرفی زنان که در معرض خطر پوکی استخوان هستند به مراکز بهداشتی و درمانی

پیشگیری از پوکی استخوان

کلسیم برای عملکرد مناسب قلب، عضلات، اعصاب و انعقاد خون لازم است. مقدار ناکافی کلسیم سبب پوکی استخوان میشود اما تنها از نیمی زنان و دختران جوان روزانه مقدار کافی کلسیم برای سلامت استخوانها مصرف میکنند.

ویتامین «د» برای جذب کلسیم در بدن ضروری است. بدون مقادیر کافی ویتامین «د»، بدن قادر به جذب کلسیم از مواد غذایی نیست و کلسیم مورد نیاز خود را از استخوانها برداشت خواهد کرد. ویتامین «د» از دو منبع تامین میشود؛ تابش نور مستقیم آفتاب به پوست و رژیم غذایی. ویتامین «د» در شیر غنی شده، زرده تخم مرغ، ماهی آبهای شور و جگر نیز وجود دارد.

عوارض پوکی استخوان

شکستگی خود به خودی با کمترین ضربه به استخوانها بویژه در نواحی کمر، لگن و مچ دست ، درد شدید کمر در نقاط خاص که میتواند بر شکستگی مهره دلالت کند، قوز پشت که موجب انحنای پشت میشود و کوتاه شدن قد نسبت به قد دوران جوانی به میزان بیش از ۲،۵ سانتیمتر.