یکی از مشکلات نسبتا شایع در دوران بارداری سوزش سر دل بوده که به علت برگشت اسید معده به مری ایجاد میشود.حتی در افرادی که قبل از بارداری سابقه ریفلاکس معده را نداشته اند .این حالت به دلیل شل شدن قسمت انتهایی مری و کاهش حرکات دستگاه گوارش که در بارداری رخ می دهد ایجاد می شود.سوزش و درد معده در اواخر بارداری نیز به دليل بزرگ شدن رحم و فشار آن بر روده ها و معده و نيز شل شدن اسفنكتر مرى و بازگشت محتويات معده به داخل مرى ايجادشده و باعث احساس سوزش سر دل مى شود. ریفلاکس و درد معده با خوردن غذاى زياد وتشكيل گاز شدت مى يابد.
درد و سوزش معده نیز یکی از شایعترین مشکلاتی است که خانم های بارداردر مراجعه به متخصص زنان و زایمان مطرح میکنند.ریفلاکس در بارداری باعث تشدید ویار حاملگی و کلافه شدن خانم باردار میشود. سوزش معده و ریفلاکس بارداری با یکسری توصیه های تغذیه ای معمولا بهتر میشود و در مواردی هم لازم است علاوه بر رعایت تغذیه ، درمان دارویی هم انجام شود.بنابراین بهترین درمان ریفلاکس بارداری ترکیبی از رعایت توصیه های غذایی و درمان دارویی می باشد.
1- غذا در وعده هاى كوچك و متعدد (هر 2 تا 3 ساعت) مصرف شود.
2- مصرف غذای چرب و سنگین باعث تشدید ان میشود .بنابراین به جاى استفاده از مواد غذايى سرخ كرده، از غذاهاى آب پز و بخار پز و يا كبابى استفاده كنید.
3- غذا به آرامى و در محيطى با آرامش ميل شود.
4- از خوردن غذاهاى حجيم قبل از خواب اجتناب شود.
5- از نوشيدن آب و مايعات در حين غذا و يا بلافاصله پس از اتمام غذا خوددارى شود. ( آب و مايعات را مى توان 2ساعت پس از صرف غذا مصرف نمود )
6- كمى پياده روى بعد از صرف غذا به هضم غذا کمک خواهد کرد.
7- رژيم غذايى بايد پُرپروتئين ، کم چرب و بدون قند هاى ساده باشد.از غذاهای چرب مثل ابگوشت چرب ، خامه و لبنیات پر چرب ،غذای سرخ کرده ،فست فود ، شیرینی خامه ای و ....پرهیز شود.
8- در صورت مصرف چاى، از چاى پررنگ اجتناب كرده و بجاى آن از چاى كم رنگ حداكثر2 فنجان در روز مصرف شود.
9- از غذاهاى ادويه دار و محرک، به خصوص ادويه تند كمتر استفاده كنید.
10- از مصرف غذاهاى حاوی سیر، پیاز ، چاشنى ها، شكلات مخصوصا شکلاتهای کاکائویی، قهوه، چاى، نوشابه هاى گازدار و ساير نوشيدنى هاى حاوى كافئين اجتناب كرده و به جاى آن آب بنوشند.
11- غذاهاى مايع مثل آش و سوپ کمترمصرف کنید.
12- بعد از صرف غذا يا آشاميدن، از دراز كشيدن يا خم شدن به جلو پرهيز كنید.
13- تا دو ساعت بعد از خوردن يا آشاميدن به ويژه قبل از خواب و بلافاصله بعد از غذا از دراز كشيدن اجتناب کنید.
14- در هنگام استراحت زير سر را بالاتر از سطح بدن قرار دهید.
مادران باردار عزیز:در صورتی که با رعایت توصیه های فوق باز هم از ریفلاکس و سوزش سر دل رنج می برید ، با نظرمتخصص زنان و زایمان خود میتوانید ازداروهای انتی اسید استفاده کنید. مصرف انتی اسید و رعایت موارد فوق با کاهش اسید معده هم در درمان درد معده و هم در کاهش تهوع استفراغ بارداری موثر است.
گاهی سوزش سر دل از علایم مسمومیت حاملگی است .بنابراین باید از نرمال بودن فشار خون و سایر پارامترها اطمینان حاصل کرد.مشکلات جدی تر مانند التهاب لوزالمعده ، زخم معده و... نیز ممکن است باعث دردهای شدید تر و مقاوم به درمان شوند.متخصص زنان و زایمان شما حتما علاوه بردرمان مؤثر درد معده شما ممکن است بررسی های دیگر را هم لازم بداند.
دکتر منصوره پژمان منش ، جراح و متخصص زنان و زایمان ، فوق تخصص ناباروری در اصفهان
نسخه اصلی مطلب درد معده در بارداری را در سایت دکتر منصوره پژمان منش بخوانید.