راههای تشخیص آسم در کودکان چیست ؟

دکتر محمد رضا مدرسی [ فوق تخصص ریه و دستگاه تنفسی کودکان ]آدرس وب سایت : www.drmodaresi.ir
آدرس مطب : تهران ، انتهای غربی بلوار کشاورز ، خیابان قریب ، تقاطع قریب و فرصت ، سمت چپ ، پلاک 81، ط 1، واحد 2 تلفن مطب : 66124221 - 021

راههای تشخیص آسم در کودکان چیست ؟

اولین قدم در برخورد با کودکان مشکوک به بیماری آسم تشخیص دقیق این بیماری و افتراق آناز سائر بیماریهای تنفسی می باشد.

متاسفانه در کلینیک ریه ، کودکان مبتلا به بیماریهای تنفسی مشاهده می شوند که ماهها و حتی سالیان سال با تشخیص بیماری آسم تحت درمان بودهاند.پس از انجام معاینه مجدد و شرح حال دقیق و همچنین اقدامات تشخیصی بیشتر، بییماری آسم در آنها منتفی شده و بیماریهلای دیگری از قبیل ورود جسم خارجی به ریه و یا بیماری سیستیک فیبروزیز مطرح گردید. متاسفانه در بعضی از موارد بعلت تاخیر در تشخیصآسیب های جبران ناپذیری به ریه وارد شدهبود.

با این مقدمه متوجه می شویم که تشخیص بیماری آسم از سائر بیماریها ی تنفسی بسیار مهم و ضروری است.

تشخیص آسم در بزرگسالان و کودکان بالاتر از 8 سال با انجام تست تنفسی به نام اسپیرومتری امکان پذیر است .

در کودکان کوچکتر از 8 سال و علی الخصوص کوچکتر از 6 سال که توانائی انجام اسپیرومتری را ندارند تشخیص آسم با استفاده از ا این روش تشخیصی بسیار سخت بوده و در صورت انجام ، نتایج آن غیر قابل اعتماد بوده و قابل قضاوت نمی باشد.

روش تشخص آسم در گروه سنی فوق با سنین بالاتر متفاوت است. در این گروه سنی ابتدا پزشک با معاینه واخذ دقیق شرح حال به بیماری آسم مشکوک می شود.همزمان لازم استبیماریهای دیگر دستگاه تنفسی که علائم شبیه به آسم دارند و تعداد آنها بیش از 27 مورد می باشند در نظر گرفته و رد شوند.

.پس ازاینکه پزشک به بیماری آسم مشکوک شد برای کودک دارو به شکل اسپری تجویز مینماید . در صورتی که بعد از دو هفته از تجویز دارو علائم بیماری تقریبا به طور کامل بر طرف گردید در این مرحله است که تشخیص بیماری آسم قطعی و نهائی می گردد.

در صورتیکه علی رغم تجویز صحیح و منظم دارو توسط والدین علائم بیماری به طور کامل بهبودی نیافت تشخیص آسم مورد سوال بوده و لازم است بیمار مجددا برای بررسی سائر علل ارزیابی گردد .

خلاصه اینکه همکاری والدین در ارائه شرح حال دقیق بیماری کودک خود به پزشک معالج و همچنین تجویز دقیق اسپری و داروی تجویزی نقش کلیدی در تشخیص بیماری آسم در کودکان کمتر از 8 سال دارد .

اسپیرومتری چیست؟
اسپیرومتری یکی از تستهای ارزیابی عملکرد ریوی بوده که توسط دستگاهی به نام اسپیرومتر انجام می شود.اسپیرومتر دستگاهی است که می توان با استفاده از آن میزان هوای خروجی از ریه ها را در زمان بازدم اندازه گیری نمود.در صورتیکه بیمار نتواند در زمان بازدم حجم معینی از هوا رای را از ریه ها خارج نماید برای وی تشخیص آسم داده می شود. استفاده از این روش تشخیصی به توانائی کودک در انجام دم بسیار عمیق و بعد از آنانجام بازدم ( فوت کردن) سریع ،طولانی و با تمام قدرت به داخل دستگاه اسپیرومتربستگی دارد. در غیر این صورت جوابهای ارائه شده در راستای تشخیص آسم قابل اعتماد نمی باشد.غالبا کودکان کمتر از 8 سال و مخصوصا کمتر از شش سال توانائی انجام این تست را نداشته و به ندرت اسپیرومتری برای این گروه سنی توصیه می شود.

در مرکز طبی کودکان بعنوان قطب علمی اطفال کشوردر آینده ای بسیار نزدیک مجهزترین آزمایشگاه تستهای ریوی کودکان و شیر خواران راه اندازی خواهد شد که در منطقه و دنیا کم نظیر است. با راه اندازی این مرکز شیر خواران و کودکان کوچکتر از شش سالی که توانائی انجام اسپیرومتری را ندارند می توانند با استفاده از جدیدترین دستگاههای موجود در دنیا تستهای ریوی را انجام دهند.

تست های پوستی الرژی( تست پریک) در کودکان مبتلا به آسم
در مواردی که احتمال دارد حملات بیماری آسم بدنبال تماس با مواد آلرژی زا باشد ممکن است پزشک برای بیمارتان تقاضای تست پوستی پریک کند . در طی این تست بعضی از مواد حساسیت زا به داخل پوست تزریق شده و واکنش پوست بدن بهآن ارزیابی می شود.در این تست مشخص می شود که آیا کودک به مواد الرژی زا ازقبیل مواد و ذرات بدن حیوانات،قارچ ومایت حساسیت دارد یا خیر.اطلاعات بدست آمده به والدین کمک می کند که کودک خود را از این محرکها دور نگه دارد.لازم به ذکر است که اکثر متخصصین معتقد هستند که انجام این تست در کودکان زیر شش سال چندان مفید نمی باشد.