راه های مقابله با قاعدگی دردناک

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

انقباضات قاعدگی و به اصطلاح عامیانه ( درد زیر شکم ) به علت تولید ماده شیمیایی بنام ( پروستاگلاندین ) در جدار داخلی رحم می باشد.این ماده به انقباض ماهیچه های رحم کمک می کند تا بافتهای تخریب شده به راحتی بتوانند از رحم خارج شوند.چنانچه مقدار این ماده شیمیایی زیاد باشد ماهیچه های رحم منقبض شده و درد ایجاد می شود.

با رعایت توصیه های زیر می توان درد را تسکین داد :
▪ برنامه غذایی خود را تغییر دهید : گر چه یک رژیم غذایی مناسب، گرفتگی و انقباضات را درمان نمی کند با این حال در بهبود حال عمومی و کاهش علائم به نحو مؤثری عمل خواهد کرد.برای این منظور از مصرف غذاهای پر نمک و شیرین پرهیز کنید و در عوض از سبزیجات، میوه، مرغ و ماهی استفاده نمایید و بجای مصرف سه وعده غذایی سنگین در سراسر روز، از وعده های کوچک غذا، ( پنج یا شش بار در روز ) استفاده کنید.
▪ ویتامین مصرف کنید : استفاده از مکملهای مواد معدنی و ویتامینها مانند (( مولتی ویتامین مینرال )) پس از صرف غذا، می تواند مشکل گرفتگی و درد را تسکین دهد.خوردن یک کپسول بطور روزانه کفایت می کند.مواد معدنی نظیر کلسیم، پتاسیم و منیزیم نیز نقش تسکین دهنده دارند.
بنابر گفته پزشکان، زنانی که کلسیم مصرف می کنند نسبت به آنهایی که مصرف نمی کنند درد کمتری را متحمل می شوند.منیزیم نیز از آنجاییکه به جذب کلسیم کمک می کند ضروری می باشد.پس بهتر است قبل از قاعدگی و همچنین در طی این دوره کلسیم و منیزیم مصرف کنید.

▪ از مصرف کافئین اجتناب کنید : کافئین قهوه، چای، شکلات می تواند با ایجاد تحریک عصبی در افزودن کردن درد سهیم باشد، بنابراین از مصرف آنها خودداری کنید و همچنین از مصرف موادی نظیر نمک و الکل نیز پرهیز نمایید.
▪ خود را گرم نگه دارید : گرما، جریان خون را افزایش داده و ماهیچه ها را شل می کند.برای این منظور چندین بار در روز، و هر بار چند دقیقه یک کیسه آب گرم روی شکم خود قرار دهید.
▪ ورزشهای سبک انجام دهید : پیاده روی سبک قبل از قاعدگی و همچنین انجام ورزشهای ملایم بسیار مؤثر خواهد بود.
▪ انجام حرکات یوگا : کششهای یوگا در ضمن دوران قاعدگی می تواند مفید باشد، برای این منظور روی زمین زانو بزنید و روی پاشنه های پایتان بنشینید، پیشانی خود را به زمین بچسبانید و بازوان خود را در امتداد زمین و در برابر بدن قرار دهید.حال چشمهایتان را ببندید و تا زمانیکه احساس آرامش می کنید.در همین وضع بمانید.
▪ مصرف داروها : ( آسپرین ) و ( استامینوفن ) و همچنین داروهایی نظیر ( ایبوپروفن ) و ( مفنامیک اسید ) برای تسکین درد نافع می باشند.مکانیسم عمل این داروها جلوگیری از تولید ( پروستاگلاندینها ) است.هنگام درد و گرفتگی می توانید از این داروها استفاده کنید.این داروها را به همراه مقداری شیر و یا غذا برای ممانعت از سوزش معده مصرف کنید.و تا بر طرف شدن گرفتگی عضلات رحم مصرف آنها را ادامه دهید.

سندرم قبل از قاعدگی یا( PMS ( premenstrual syndrome اختلال شایعی است که تقریبا" ۷۵%از زنان در سنین باروری درگیر آن هستند . معمولا" این سندرم یک الی دو هفته قبل از شروع خونریزی شروع می شود و طیف وسیعی از علایم از قبیل سردرد ، نفخ شکم ، افزایش اشتها ، حساسیت پستانها ، دردهای لگنی ، تغییرات خلقی ( شامل بی قراری ، حساسیت ، اضطراب ، حالت تهاجمی ، کاهش تمرکز ، افسردگی و کاهشی میل جنسی ) ، کرامپ های عضلانی ، ادم و احتباس آب و در نتیجه افزایش وزن و احساس خستگی را شامل می شود .

بعضی خانم های مبتلا به PMS فقط یک یا دو علامت دارند و این علایم درحد ملایم و قابل تحمل می باشند درحالیکه عده ای علایم شدید و بسیاری دارند که خارج از ظرفیت آنهاست و اکثریت افراد بین این طیف قرار می گیرند و حداقل بعضی از فعالیت های روزانه آنها مختل می شود .

در هر ماه هورمونهای زنانه دستخوش نوسانات دوره ای می گردد . بسیاری از این نوسانات نرمال و ضروری هستند اما زمانیکه افزایش یا کاهش این هورمونها شدید باشد و یا همراه با تغییر در سایر هورمونهایی باشد که برای فعالیت روزمره ضروری هستند علایم PMS رخ می دهد .
این تغییرات هورمونی شامل افزایش استروژن و کاهش پروژسترون ، افزایش پرولاکتین (از هورمونهای غده هیپوفیز ) ، افزایش آلدوسترون ( از هورمونهای غده آدرنال ) ، کمبود سروتونین ، کمبود هورمونهای تیروئید و کاهش قند خون می باشد .

تغذیه نامناسب و فقر غذایی و نیز وجود علایم شیمیایی موجود در محیط مانند حشره کش ها و سموم نیز می توانند در ایجاد PMS دخالت داشته باشند . همچنین استرس و افسردگی نیز می توانند علایم PMS را تشدید کنند .
درصورتی که شما مبتلا به PMS شدید هستید و علایمتان با درمانهای خانگی که در زیر پیشنهاد می شود کاهش نمی یابد حتما" باید با یک متخصص زنان مشاوره کنید . چرا که ممکن است بیماری زمینه ای علایم فوق را برای شما ایجاد کرده باشد .
▪ رژیم غذایی :یک رژیم غذایی با میزان زیاد گوشت قرمز ، چربی ، شکر و نمک نوسانات هورمونی را غیرقابل کنترل می کند و علایم PMS تشدید می یابد . ثابت شده که خانم های گیاه خوار ( vegetarian ) نسبت به افراد معمول جامعه درگردش خون خود استروژن کمتری دارند .

این بدان معنا نیست که شما گیاه خوار شوید بلکه اگر برنامه غذایی خود را بیشتر برپایه غذاهای گیاهی بگذارید ، علایم PMS کاهش می یابد . مواد غذایی که حاوی فیبر بیشتری باشند قند خون را کنترل می کند ، مشکلات گوارشی کمتر و فشار برروی کبد کاهش می یابد . سبزیجات ، میوه ها ، غلات ، مغزجات و دانه های گیاهی از این گروه هستند .
سعی کنید درصورت مصرف مواد پروتئینی ( گوشت ، مرغ ، .... ) از فاقد هورمون بودن آنها مطمئن شوید . اسیدهای چرب ضروری موجود در موادی مانند ماهی و روغن زیتون باعث کاهش التهاب و علایم PMS می شوند . همچنین ویتامین B۶ به میزان قابل توجهی علایم بیماری را کاهش می دهد .

از رژیم غذایی که حاوی چربیهای غیراشباع بیشتری هستند مانند گوشت قرمز ، لبنیات ، کره و روغن ها هیدروژنه کمتر استفاده کنید . مواد شیرین و شکر باعث عدم تعادل قند خون و ایجاد اختلالات خلقی می شود . همچنین مصرف زیاد شکر باعث کاهش ذخایر منیزیم ، روی ، منگنز و ویتامین B می شود که در ایجاد اختلالات خلقی اثر دارد .
اگر دچار ادم می شوید مصرف سدیم را محدود کرده و از نمک و غذاهای آماده ( fast food ) پرهیز کنید .از موادی که حاوی کافئین هستند مانند قهوه ، نوشابه ها و شکلات پرهیز کنید .کافئین علایم خلقی و حساسیت پستانها در PMS را تشدید می کند و درعوض به جای قهوه از چای بخصوص چای سبز استفاده کنید . الکل نیز ازطریق ایجاد دهیدراسیون و کاهش قند خون تشدید کننده بیماری می باشد .