پرسش و پاسخ هایی در مورد داروی ضد باکتری آمینوگلیکوزیدها

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

1. سوال: چرا هنگام تجویز داروهای خانواده آمینوگلیکوزیدها مانند آمیکاسین و... ، معمولا یک پنی سیلین یا سفالوسپورین(مانند سفوروکسیم و.... ) را هم برای بیمار در نظر می گیرند؟

پاسخ: چون این داروها با طیف اثر محدود، بیشتر روی باکتری های گرم منفی(باکتری های مقاوم تر به آنتی بیوتیک ) موثرند لذا تجویز توام، دامنه اثر آنها را وسیع تر می کند و در ضمن ریسک مقاومت میکروبی را نیز کاهش می دهد.

2. سوال: چرا با وجود داروهای جدیدتر از خانواده آمینوگلیکوزیدها( مانند جنتامایسین) هنوز داروی Streptomycin مورد تجویز قرار می گیرد؟

پاسخ: برای درمان گونه های مقاوم انتروکوک(عفونت های مجاری ادراری، باکتریمی، اندوکاردیت و مننژیت) این دارو بسیار موثر است.

3. سوال:اندیکاسیون تجویز داروی Gentamicinبرای کدام عفونت هاست؟

پاسخ: تزریق داخل عضلانی و داخل وریدی این دارو برای درمان عفونت های شدید خونی و تنفسی؛ و تزریق داخل نخاعی آن برای مننژیت ناشی از باکتری های گرم منفی تجویز می شود. هر چند که امروزه داروهای هم خانواده سفتریاکسون(سفالوسپورین های نسل سوم) برای درمان مننژیت ارجحیت دارند.

4. سوال: مسمومیت کلیوی ناشی از داروی Gentamicinو هم خانواده های آن تا چه حد خطرناک است؟

پاسخ: این عارضه در صورت تزریق بیش از 3 تا 5 روز این دارو، ممکن است در یک چهارم مصرف کنندگان بروز نماید. البته این آسیب معمولا خفیف و برگشت پذیر است. البته اندازه گیری غلظت خونی دارو در مصرف طولانی مدت ضرورت دارد.

5. سوال: عوارض گوشی(شنوایی و تعادلی) داروی Gentamicinچقدر نگران کننده است؟

پاسخ: در بعضی از بیماران، تزریق بیش از 5 روز این دارو می تواند این عارضه را به وجود آورد که البته ممکن است برگشت ناپذیر باشد.

6. سوال: آیا طیف اثر و عوارض جانبی داروی Tobramycin، خیلی با جنتامایسین تفاوت دارد؟

پاسخ:خیر؛ اینها فرق زیادی با هم ندارند. فقط اثر بهتر روی باکتری پسودوموناس باعث شده تا اسپری تنفسی آن برای عفونت های تنفسی ساخته شود.

7. سوال: آیا داروی Amikacinمزیتی نسبت به جنتامایسین و توبرامایسین دارد؟

پاسخ: بله؛ بسیاری از باکتری های مقاوم، به این آنتی بیوتیک حساس هستند از جمله عامل بیماری سل.

8. سوال: چگونه فرم خوراکی Neomycinدر بازار وجود دارد در حالیکه می دانیم آمینوگلیکوزید ها از طریق دستگاه گوارش وارد بدن نمی شوند؟

پاسخ: این آنتی بیوتیک از راه خوراکی جذب نمی شود، اما قرص آن( با اثر موضعی) برای جلوگیری از عفونت حین جراحی روده و در بیماری انسفالوپاتی کبدی( برای کاهش تولید آمونیاک توسط باکتری ها) تجویز می شود.

9. سوال: چه نکته ای در هنگام تجویز و تزریق داروی Neomycinبسیار حائز اهمیت است؟

پاسخ: این آنتی بیوتیک بسیار سمی است، لذا فرم تزریقی آن فقط برای اثر موضعی در مفصل، پرده جنب در ریه و آبسه ها تجویز می شود. هنگام نوشتن دستور مصرف دقت داشته باشیم.

10. سوال: داروی Spectinomycinبرای درمان کدام بیماری مورد تجویز قرار می گیرد؟

پاسخ: اثر این آنتی بیوتیک تزریقی، تقریبا محدود به باکتری مقاوم عامل سوزاک، یا افراد حساس به پنی سیلین می باشد. درد در محل تزریق و احتمال بروز تب و تهوع را به بیمار یادآوری کنیم.