توصیه های لازم تغذیه ای برای مبتلایان به سرطان

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

غذا را در زمان و مکانی که آرامش دارید مصرف کنید. و غذا را در ظرفهانی مناسب و دلپذیر و با آرایش زیبا میل کنید این سبب تحریک اشتها می شود.ورزش منظم اشتها شما را تحریک می کند. با پزشک خود در مورد نوع و میزان ورزش مشورت کنید. محصولات تجاری که تغذیه را بهبود می بخشد اگر شما نتوانید مقدار کافی کالری و پروتیین از رژیم غذایی خود دریافت کنید، مواد غذایی تجاری جایگزین به صورت نوشیدنی، "مخلوطها " و "صبحانه فوری " به صورت پودر ممکن است کمک کند. محصولات دیگری نیز ممکن است به صورت افزودنی به غذاها و نوشیدنی ها می توانند مفید باشند.

این مکملها حاوی پروتئین و کالری بالا و مقادیر بالا ویتامین و موادمعدنی هستند. این محصولات به صورت مایع یا پودر یا پودینگ ارائه می شوند. اکثر مواد غذایی تجاری مکمل فاقد لاکتوز و یا مقدار کم لاکتوز می باشند. در هر حال اگر شما به لاکتوز حساسیت دارید باید بروشور این مکملها را دقیقا مطالعه کنید. تیم درمانی شما در مورد بهترین و در دسترس ترین محصول به شما راهنمایی میکنند. اکثر این محصولات تا هنگامی که در آنها باز نشده نیاز به نگهداری در یخچال ندارند. این بدان معنی است که شما می توانید این مواد را با خود به همراه داشته باشید و در صورت نیاز از آنها استفاده کنید.

بهتر است همیشه مواد غذایی کمی در یک جعبه با خود همراه داشته باشید حتی هنگامی که برای درمان مراجعه میکنید و یا به علت دیگری در یک محل مدت طولانی منتظر میشوید. اکثر سوپر مارکتها و مغازه ها انواعی از این مکملهای خوراکی مایع را دارند. که می توانید از فروشنده درخواست کنید. کاهش وزن خیلی از بیماران مبتلا به کانسر در ضمن درمان و یا حتی قبل از شروع درمان کاهش وزن پیدا میکنند. این کاهش وزن قسمتی به دلیل خود کانسر و قسمتی به دلیل درمانهای کانسر است. همچنین، شما ممکن است بدلیل کاهش اشتها و کاهش مصرف غذا به دلیل اختلالات روحی نیز لاغر شوید. مبحث افزایش اشتها کمک بیشتری به شما میکند. چند مثال ساده نشان میدهد که شما چگونه با استفاده از غذا های ساده معمول می توانید کالری و پروتیین مصرفی را افزایش بدهید:

شیر تقویت شده
شیر مخلوطهای با پروتین بالا
خمیر بادام زمینی روی نان

مصرف پودر شیر خشک به عنوان پروتیین برای مصرف پروتیین بیشتر شما میتوانید پودر شیر خشک را به تخم مرغ نیمرو یا سوپ یا حبوبات یا سوس یا آبگوشت اضافه کنید. افزایش وزن گاها بعضی از بیماران نه تنها لاغر نمی شوند بلکه افزایش وزن هم پیدا میکنند. این مسئله بخصوص در هنگام درمان کانسر پستان ، پروستات وتخمدان بیشتر مشاهده می شود. این مهم نیست که رژیم غذایی خود را هنگام افزایش وزن تغییر بدهید بلکه این مهم است که این افزایش وزن را به پزشک خود اطلاع دهید زیرا گاها این افزایش وزن بدلیل تجمع مایعات در بدن بدلیل داروهای شیم درمانی می باشد به حالت " ادم " گویند.

در این حالت پزشک شما ممکن است نمک رژیم غذایی را کم کند. و یا ممکن است پزشک شما داروی افزاینده ادرار (دیورتیک ) دهند. بیماران با کانسر پستان با دیگر بیماران کانسری تفاوت دارند. بیش از نیمی از آنها در ضمن درمان حتی افزایش وزن پیدا میکند. لذا اکثراٌ توصیه در این بیماران کاهش چربی و کالری رژیم غذایی ، مانند بیماران بعد از اتمام درمان کانسر می باشد. افزایش وزن همچنین میتواند به دلیل افزایش اشتها و مصرف بیش از حدغذا و کالری باشد. در این حالت برای جلوگیری از چاقی توصیه های زیر کمک کننده می باشد.از میوه، سبزیجات،و نان و حبوبات استفاده کنید.از گوشت بدون چربی و مرغ پوست کنده و لبنیات کم چربی (شیر 1% ) استفاده کنید.مصرف کره، مایونز، و شیرینی و هر گونه دورچین غذا را قطع کنید.

از روشهای پخت غذا با چربی و کالری کم مانند جوشاندن یا بخارپز استفاده کنید . از میان وعده های با کالری و پروتیین بالا اجتناب کنید .اگر بتوانید ورزش خود را بیشتر کنید درد دهان و گلو درد وزخم دهان، لثه ، گلو و مری اغلب به دنبال اشعه درمانی، شیمی درمانی، یا عفونت می باشد. اگر شما درد دهان یا لثه دارید به پزشک خود مراجعه داشته باشید تا مطمئن شوید این درد به دلیل عوارض درمان می باشد نه به دلایل دیگر مانند مشکلات دندان. پزشک ممکن است بتواند به شما داروئی دهد که درد را کنترول کند. دندانپزشک نیز می تواند به شما نکاتی در مورد مراقبتهای دهان بگوید. بعضی ازغذاها ممکن است دهان را بیشتر ملتهبو تحریک کند وبلع و جویدن را دچار اشکال کند. با دقت در انتخاب غذایی که میخورید و مراقبت از دهان و لثه و دندان، میتوانید خوردن را آسان تر کنید. در اینجا توصیه هایی میشود که میتواند کمک کننده باشد:

غذاهای نرم مصرف کنید تا جویدن و بلع راحتر شود، مانند :

مخلوطهای با شیر ماننند شیر وموز ، سیب رنده شده و میوه های نرم دیگر T شربتهای هلو، زرد آلو وگلابی ، هندوانه ، پنیر پیتزا، ماست ، پوره سیب زمینی با ماکارونی و رشته ماکارونی وپنیر فرنی، پودینگها، ژلاتین املت ، شوربا و دیگر حبوبات پخته شده ، پوره یا سبزیجات آب پز مانند لپه یا هویج ، گوشت آب پز . از غذاها و مایعاتی که محرک هستند اجتناب کنید. اینها شامل : میوه و یا آبمیوه های مرکبات مانند پرتقال یا گریپفروت یا لیمو ، سوس یا آب گوجه فرنگی ، غذا های تند یا با نمک ، سبزیجات خام ، غذا های خشک یا زبر مانند شیرینی فندقی، نان تست، و حاوی گرانول ، دهان شویه های تجاری حاوی الکل

تا هنگامی که دهان دردناک است از غذا پخته و نرم استفاده کنید . غذای پخته را به ذرات کوچک تبدیل کنید . از دستگاه مخلوط کن یا غذا ساز برقی (مخلوط کن های بزرگ ) برای له و پوره کرده غذا استفاده کنید . غذا را با کره یا مارگارین یا آب گوشت مخلوط و نرم کننید تا مطمئن شود بلع غذا راحت است . از قاشق کوچک مانند قاشق بچه اشتفاده کنید . غذای سرد و هم حرارت اتاق مصرف کنید. غذای داغ دهان و گلوی را تحریک میکند ولی مصرف آبگوشت گرم می تواند درد گلو را تسکین بدهد . مکیدن ذرات یخ را امتحان کنید .اگر بلع شما مشکل است، عقب یا جلو بردن گردن در هنگام بلغ کمک کننده است .

اگر دندان یا لثه شما دردناک است، مشاوره با دندانپزشک و استفاده از بعضی محصولات آنها گاها کمک کننده است.شستشوی مکرر دهان برای خارج کردن و تمیز کردن دهان از باقیمانده غذا در کنترول عفونت کمک کننده است.از پزشک خود در مورد اسپری یا قرصهای بی حس کننده سئوال کنید این مواد دهان و گلو را هنگام بلع بی حس میکند خشکی دهان شیمی درمانی و اشعه درمانی در ناحیه سرو گردن سبب کاهش ترشح بزاق و خشکی دهان میشود. وقتی این اتفاق افتاد غذا ها بد جویده می شوند و بلع غذا مشکل میشود. دهان خشک می تواند مزه غذاها را هم تغییر بدهد. بعضی از پیشنهادات در مورد زخم دهان و گلو اینجا هم کارآئی دارد. پیشنهادات زیر هم در مورد دهان خشک کمک کننده است . هر چند دقیقه یک جرعه کم آب را مزه مزه و بلع کنید. این امر به بلع و صحبت کردن شما کمک میکند.

همیشه یک شیشه آب با خودتان داشته باشید . غذا های و نوشیدنی های شیرین و ترش را امتحان کنید(مانند لیموناد )، این مواد سبب تحریک ترشح بزاق میشود( اگر دهان دردناک دارید از این مواد استفاده نکنید) مکیدن شیرینی های سفت و جویدن آدامس کمک میکند. سبب ترشح بیشتر بزاق می شود.غذا های نرم و یا پوره مصرف کنید، بلع را آسانتر میکند . لبهای خود را چرب نگه دارید . غذارا با سوس یا آب گوشت نرم کنید و یا هنگام غذا خوردن از سالاد استفاده کنید .در صورتی که خشکی دهان برای شما مشکل ایجاد کرده از پزشک خود در مورد بزاق مصنوعی سئوال کنید مشکلات دندان ولثه کانسر و درمانهای ضد آن میتواند سبب پوسیدگی زود رس دندان و مشکلات لثه شود.

به عنوان مثال اشعه درمانی به ناحیه دهان سبب تخریب غدد بزاقی و خشکی دهان و افزایش ریسک پوسیدگی دندان می شود. تغییرات در عادات غذایی ممکن است به مشکلات شما اضافه کند. پزشک و دندانپزشک شما باید با همکاری همدیگر این مسائل را بررسی کنند. اگر شما بیش از معمول شیرینی میخورید، باید دفعات مسواک زدن خود را افزایش دهید. مسواک بعد از هر وعده غذا و میان وعده ها واجب است.

در اینجا به مسائلی که ریسک مشکلات دهان را کمتر میکند اشاره می شود:

مطمئن شوید که پزشکتان مشکلات دندان شما را می داند . به دنداپزشک به فواصل منظم مراجعه کنید. بیمارانی که امکان عوارض دهان در آنها بیشتر است مانند کسانی که اشعه درمانی به سر گردن دارند باید با فواصل نزدیک تر به دندانپزشک مراجعه کنند . از برس های نرم برای مسواک زدن استفاده کنید. از تیم درمانی در مورد برس های نرم سئوال کنید (بخصوص اگر لثه شما حساس است) در هنگامی که دهانتان دردناک است به شستشوی دهان با مایعات گرم اقدام کنید .

اگر شما از غذا های با شکر بالا استفاده میکنید و یا غذا هایی که به دندان شما می چسبند، مطمئن باشید که به طور موثر مسواک زده اید و اگر نمی توانید باید از غذاهای بدون شکر استفاده کنید (بعضی از غذا که از سوربیتول به عنوان شیرین کننده استفاده می شود میتواند ایجاد اسهال کنند، لذا در صورتی که بعد از مصرف غذا های بدن شکر دچار اسهال می شوید به این مسئله توجه کنید ) تغییر در احساس مزه و بو احساس شما از مزه و بو در هنگام بیماری و درمان ممکن است تغییر کند.

با مصرف غذا بخصوص غذا های گوشتی ویا حاوی پروتئین بالا ممکن است مزه تند و تیز و یا مزه آهن احساس کنید.و اکثرغذا ها مزه بد بدهند. شیمی درمانی ، اشعه درمانی یا خود کانسر و مشکلات دندان ممکن است مسبب این عارضه شود. در اکثر مواردبا گذشت بیماری و اتمام درمانها این مشکل برطرف می شود راه مشخصی برای پیشگری از اختلالت چشایی و بویائی وجود ندارد زیرا درهر بیمار تظاهرات و علل متفاوتی وجود دارند. در هر حال نکات زیر تا حدودی کمک کنند هستند.

در صورتی که درد در ناحیه دهان و گلو دارید به پزشک خود تذکر دهید.غذاها یی را تهیه وانتخاب کنید که ظاهر خوبی داشته باشند (سفره آرائی ).اگر گوشت قرمزمانند گوشت گوساله شما را ناراحت میکند از گوشت مرغ یا بوقلمون تخم مرغ، محصولات لبنی، و یا گوشت ماهی استفاده کنید .مزه و بوی گوشت قرمز یا مرغ یا ماهی را با چاشنی زدن به آن یا خواباندن آن در ماست یا بعضی میوه ها یا تزیینات ایتالیایی و یا در سوس های تند وشیرین گذاشتن تغییر دهید .

بعضی از چاشنی های گیاهی مانند ریحان و نعنا یا پونه کوهی یا روزماری (اکلیل کوهی ) بسیار کمک کننده است.غذا های ترش مزه را امتحان کنید مانند: نارنج و پرتقال یا لیموناد. فرنی با لیموترش میتواند هم محرک اشتها باشد و هم منبع خوبی برای کالری و پروتیئن (اگر شما دهان و گلو درد دارید مصرف این موتد ممکن است دردناک باشد)اگر بو ها شما را آزرده میکند غذا را سرد شده ( در حرارت اتاق ) مصرف کنید. سعی کنید بوی غذا در هنگام طبخ به شما نرسد ( غذا در محل دیگری پخته شود).

از گوشت نمک سود یا ژامبون به همراه پیاز یا سبزی های معطر استفاده کنید . با دندانپزشک خود مشاوره کنید. دندان خراب سبب تاثیر در مزه و بوی غذا می شود .با دنداپزشک در مورد دهان شویه مناسب و بهداشت مناسب دهان مشورت کنید تهوع تهوع با یا بدون استفراغ یکی ازعوارض شایع جراحی، اشعه درمانی، شیمی درمانی، ودرمانهای بیولوژیک می باشد. خود کانسر و درمانهای آن ومسائل غیر مربوط به کانسر نیز میتواند سبب تهوع و استفراغ شود. بعضی از بیماران بلافاصله بعد از درمان این مشکل را دارند و درعده دیگر ممکن است دو یا سه روز بعد تهوع شروع شود.

عده ای هم اصلا این عارضه را پیدا نمکنند. متاسفانه یحث بی مورد در خصوص امکان بروز تهوع وانظار این عارضه بعد از درمان احتمال بروز را بالا می برد.واکنش بیماران متفاوت است. انتظار بی مورد برای بروز عوارض را نکشید. بسیاری از بیماران عوارض ندارند در بیمارانی که تهوع دارند بعد ازختم درمان این عارضه برطرف می شود. همچنین داروهای موثری پیدا شده که این عارضه را از بین میبرد. به این داروها، داروهای ضد تهوع، گویند و معمولا قبل از شروع شیمی درمانی مصرف می شوند. تهوع هر علتی که داشته باشد جلوی تغذیه مناسب و رسیدن غذای کافی شمارا میگیرد.