خشکی کمر بخصوص خشکی صبحگاهی آن علل مختلفی دارد. از افزایش بیش از حد قوس کمر بگیرید تا رماتیسم ستون فقرات و … حتی بیماری AS. کمر انسان دارای ساختار پیچیده ای از ماهیچه ها، رباط ها ، تاندون ها، دیسک ها و استخوان ها است که برای حمایت از بدن با هم کار می کنند و به ما قدرت حرکت می دهد. کمر به عنوان پایه و ستون اصلی ستون فقرات بدن محسوب می شود. طیف وسیعی از علل و عوامل می توانند سبب ایجاد کمر درد شوند. کمر درد صبحگاهی یک عارضه شایع است. علائم درد معمولاً پس از چند دقیقه حرکت و انجام حرکات کششی بهبود می یابد؛ ولی اگر هر روز صبح با این مشکل از خواب برمی خیزید، درد ممکن است نشانه وجود مشکل جدی تر یا بیماری های زمینه ای باشد. اگر علائم غیرعادی یا درد شما تشدید شده است باید با پزشک مشورت کنید تا بتوانید احتمال ابتلا به بیماری ها و مشکلات خطرناک تر را رد کنید. با بررسی دقیق علل و عوامل ایجاد کننده کمردرد و تشخیص دقیق آن می توان به درمان مؤثر رسید.

دلایل بروز کمر درد صبحگاهی

حالت خواب

• در صورتی که هر روز صبح احساس کمر درد دارید حالت بدن شما به هنگام خواب می تواند علت ایجاد این مشکل باشد. حالت نامناسب خواب می تواند باعث فشار بر روی ستون فقرات شده و قوس های طبیعی آن را صاف کند. همچنین این مشکل می تواند باعث کشیدگی و فشار غیر عادی بر روی مفاصل ستون فقرات شود. اگر به طور مکرر بر روی شکم خود می خوابید ممکن است بیشتر دچار کمر درد شوید.

تشک نامناسب

• اگر حالت نامناسب خواب علت بروز کمر درد شما نباشد ممکن است مشکل از تشک شما باشد. تعویض تشک قدیمی می تواند تأثیر قابل توجهی در رفع این مشکل داشته باشد. بر اساس یک مطالعه ی انجام شده، تعویض کردن تشک هایی که بیش از 9 سال استفاده شده اند و خرید تشک جدید می تواند در بهبود کیفیت خواب، کاهش مشکلات مربوط به کمر و کاهش علائم استرسی مؤثر باشد.

بارداری

• کمر درد حین بارداری یک مشکل بسیار شایع است. برخی از مادران باردار از هفته ی هشتم بارداری خود به این مشکل دچار می شوند؛ ولی معمولاً این مشکل در ماه های 5 تا 7 بارداری بروز پیدا می کند. بارداری باعث فشار بر روی عضلات کمر شده و پس از خوابیدن طولانی مدت این مشکل تشدید می شود. بدین ترتیب فرد به گرفتگی و خشکی عضلات کمر نیز مبتلا خواهد شد. به منظور کاهش درد و ناراحتی می توانید از تمرینات کششی استفاده کنید و به هنگام بلند شدن از جای خود نیز به جای کمر از عضلات پا کمک بگیرید. در صورت باقی ماندن درد، استفاده از کمپرس گرم می تواند مشکل را تسکین دهد.

دژنراسیون دیسک

• بیماری های دژنراتیو دیسک معمولاً بدون محرک خاصی ایجاد می شوند. این بیماری ها نتیجه ی افزایش سن و فرسایش طبیعی بدن هستند. در اثر این بیماری ها، دیسک های بین مهره ای آسیب دیده و تخریب می شوند. این مشکل باعث درد و ناراحتی شدیدی شده که ممکن است به هنگام صبح بیشتر باشد. در برخی از موارد دژنراسیون دیسک منجر به ناراحتی نخواهد شد. فشار داخل دیسک های بین مهره ای به هنگام صبح بیشتر است. ازجمله روش های درمانی برای این عارضه می توان به تزریق استروئید و داروهای مسکن به منظور کاهش درد اشاره کرد. همچنین ممکن است پزشک یا فیزیوتراپیست به شما توصیه کنند تا از بریس های مخصوص کمر برای حمایت بیشتر استفاده کنید.

فیبرومیالژی

• فیبرومیالژی عارضه ای است که باعث طیف وسیعی از دردهای اسکلتی عضلانی می شود. باور بر این است که در طی این بیماری نحوه ی درک درد توسط مغز تغییر کرده و فرد درد شدیدتری را احساس می کند. با وجود این که همه ی افراد در خطر این بیماری قرار دارند، شیوع آن در خانم ها بیشتر از آقایان است. فیبرومیالژی درمان قطعی نداشته ولی داروهایی برای کمک به خواب بیمار و کاهش علائم دردناک آن وجود دارند. همچنین ممکن است پزشک شما را برای مشاوره ی روانشناسی ارجاع دهد. این کار به بهبود کیفیت زندگی شما کمک کرده و راه هایی برای کنار آمدن با این عارضه به شما آموزش داده می شوند.

زمان مراجعه به پزشک

افراد مبتلا به کمردرد صبحگاهی اگر با اقدامات مراقبت شخصی بهبود نیافتند باید به متخصص مراجعه کنند. از آنجا که درد شدید مانع فعالیت های روزانه می شود مهم است که به متخصص مراجعه کنید. در صورت بروز کمردرد با هر یک از علائم زیر، فرد باید در اسرع وقت به متخصص مراجعه کند:

• مشکلات روده یا مثانه
• بی حسی یا ضعف در بازوها و پاها
• تنگی نفس

درمان کمر درد صبحگاهی

اگر کمردرد به خودی خود بهبود نیافت، ممکن است با استفاده از یک یا چند روش زیر کمردرد فرد بهبود یابد، برخی از این روش ها عبارتند از:

• تسکین درد OTC. فرد می تواند از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین یا ایبوپروفن استفاده کند.
• درمان سرد و گرم. استفاده از کمپرس گرم یا یخ در قسمت پایین کمر ممکن است درد و التهاب را کاهش داده و به بهبود حرکت کمک کند.
• کشش ملایم. کشش های ملایم ممکن است درد را کاهش داده و تحرک کمر را بهبود بخشد. با این حال، فرد باید ابتدا در ارتباط با این موضوع با پزشک خود مشورت کند تا مطمئن شود که کشش علائم او را بدتر نمی کند.
• شل کننده های عضلانی. این داروهای تجویزی هستند و عضلات سفت را شل می کنند همچنین ممکن است به کاهش کمردرد عضلانی کمک کند. با این حال، در یک مطالعه ای در سال ۲۰۲۱ دریافتند که شل کننده های عضلانی به طور کلی برای کمردرد مزمن بی اثر هستند و استفاده طولانی مدت ممکن است خطر عوارض را افزایش دهد. فردی که شل کننده های عضلانی را در نظر می گیرد باید این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارد.
• تحریک الکتریکی عصب. یکی روش دیگر، تحریک الکتریکی عصب است. تحریک الکتریکی عصب نیز ممکن است برای تسکین دردهای عضلانی اسکلتی مؤثر واقع شود؛ اما تحمل جریان های الکتریکی نیاز به زمان بیشتری دارد. اگر فکر می کنید که تحریک الکتریکی عصب می تواند در کاهش کمر درد شما مؤثر واقع شود از پزشک خود بخواهید که آن را برای شما انجام دهد.
• تمرینات ورزشی. اگر شما در هنگام صبح دچار کمر درد می شوید، انجام تمرین های ورزشی و به کارگیری نکات زیر می تواند به کاهش ناراحتی های شما در طول روز کمک کند.

همانطور که گفته شد ؛ درمان های مرسوم کمردرد تبعا ورزش وفیزیوتراپی ، استفاده از مسکن ها و گاهی کورتون ها و شل کننده های عضلات و … است که در نهایت گاهی کار به جراحی هم می کشد ولی توصیه می کنیم برای جراحی زود تصمیم نگیرید و با چند متخصص دیگر هم مشورت کنید.

پیشگیری از کمردرد صبحگاهی

خوابیدن به روش غلط می تواند در کمر درد مؤثر باشد و اگر روش خوابیدن شما غلط باشد، درد مزمن کمر شما افزایش پیدا می کند و باعث می شود که دچار کم خوابی در طول شب بشوید پس بهتر است که پوزیشن های خواب خود را ارزیابی کنید و اشکالات آن را برطرف کنید.

ارزیابی پوزیشن های خواب

• اگر تشک شما از یک برند جدید می باشد و سفتی و نرمی آن کاملاً متعادل است و در آن احساس راحتی می کنید؛ اما هنوز با کمر درد از خواب بیدار می شوید بهتر است که به پوزیشن خواب خود دقت کنید. بهترین پوزیشن برای خواب این است که مهره های کمر شما در یک حالت مناسب قرار بگیرند و انحنای خود را حفظ کنند و چانه ی شما بیش از حد به سمت بالا نباشد.

خوابیدن روی کمر

• افرادی که در قسمت پایین کمر خود احساس درد می کنند، معمولاً روی کمر خود می خوابند. این افراد معمولاً از یک تشک نسبتاً نرم استفاده می کنند و از چند بالش نیز کمک می گیرند که این یکی از غلط ترین پوزیشن های خواب می باشد؛ زیرا وزن ساق پا می تواند به مهره های گردن فشار بیاورد و این حرکت همچنین می تواند باعث بی حسی در پا شود و اگر به روی کمر یا به اصطلاح طاق باز می خوابید، بهتر است که با یک بالش زیر گردن و زیر ساق پا را پر کنید و تشک شما نیز نباید بیش از حد نرم باشد.

خوابیدن روی شکم

• بیشتر افراد در این مورد توافق نظر دارند که روی شکم خوابیدن می تواند یکی از بدترین پوزیشن های خواب باشد و باعث می شود که افراد با کمردرد از خواب بیدار شوند. این کار انحنای کمر و ستون فقرات را از بین می برد و باعث می شود که گردن نیز دچار آسیب شود همچنین ماهیچه ها را نیز دچار کشش بیش از حد می کند و علاوه بر آن اگر به شکم بخوابید، باید یک بالش را زیر ران پا قرار دهید تا فشار از روی کمر شما برداشته شود و مطمئناً با دمر خوابیدن، گردن درد نیز خواهد داشت.

به پهلو خوابیدن

• به پهلو خوابیدن یکی از بهترین پوزیشن ها برای کاهش کمردرد می باشد و این پوزیشن می تواند قوس طبیعی ستون فقرات را نیز حفظ کند و در این حالت بهتر است یک بالش بین زانوها قرار دهید و احساس راحتی بیشتری داشته باشید. یک بالش زیر سر نیز می تواند از گردن شما مراقبت کند و علاوه بر آن رفلاکس معده نیز در حالت تعادل قرار می گیرد.

نسخه اصلی مطلب علل کمر درد صبحگاهی را در سایت دکتر علی فرخانی بخوانید.

---