در امر جوانسازی یا به عبارتی جوان ماندن پوست قدم اول پیشگیری است. در واقع این مسألهای است که باید از همان سنین اولیه جوانی به آن پرداخت. نکاتی که در زمینه حفظ سلامت، زیبایی، شادابی و جوانی پوست اهمیت دارند قرار گرفتن در مقابل تابش آفتاب آن هم بدون استفاده از ضدآفتاب مناسب، پوشش لباسی نامناسب، روی آوردن به روشهای برنزه کردن چه به روش طبیعی و چه با استفاده از سولاریوم هستند.
در واقع این مسائل اگر رعایت نشوند و فرد آنها را تکرار کند و سعی در جلوگیری از آنها نداشته باشد، به پوست خودش آسیب میرساند. در واقع باید گفت عامل اصلی پیری پوست جدای از مسائل ارثی و فردی، نورآفتاب است. مسأله تأثیرگذار دیگر در پیری پوست استفاده از سیگار است. افراد سیگاری چندین سال زودتر پوست خود را پیر میکنند.
در کنار این مسائل ما باید به سمت و سوی سبک زندگی معقول، مناسب و سالمی حرکت کنیم. داشتن استراحت کافی، دوری از دسترس، ورزش منظم و تغذیه مناسب باعث میشود تا مانع بروز پیری در همه ارگانهای بدن بشویم و اینها به پوست ما هم کمک میکنند تا وضعیت بهتری داشته باشد. البته همانطور که گفتیم در مورد پوست مورد اختصاصی نورآفتاب را هم داریم که باید با استفاده از روشهای پوششی، محافظتی و ضدآفتاب مناسب جلوی اثرات تخریبی آن را گرفت.
در زمینه استفاده از روشهای پیشگیرانه برای پیری پوست توصیه میشود که این موارد برای تأثیر عالی خود در اوج دوره جوانی یعنی در سالهای دهه اول و دوم عمرمان رعایت شوند. هر چه سن جلوگیری از عوامل تخریبی جلوتر و کمتر باشد احتمال پیری پوست و پروسه تخریب آن دیرتر اتفاق میافتد.
تأثیر فرآورده های کمکی:
در کنار رعایت این نکتهها محصولات و فرآوردههای کمکی هم وجود دارد که به شکل محصولات موضعی هستند اما تأثیرشان از روش پیشگیرانهای که گفتیم کمتر است. استفاده همزمان از این درمانهای موضعی در کنار رعایت نکتههای طبیعی کمک میکند تا پیری پوست دیرتر اتفاق بیفتد.
اما زمانی میرسد که دیگر تغییراتی که به عنوان پیری پوست میشناسیم ایجاد شده است. چروکها، پریدگی و تیرگی رنگ، شل شدن پوست و... سؤال اینجاست که حالا چه باید کرد؟ البته ما در بیشتر موارد انتظار داریم که این تغییرات به شکل طبیعیاش از دهه چهارم عمر به بعد یعنی پس از چهل سالگی ایجاد شود.
اگر قبل از این سنین شاهد این تغییرات پیری پوست باشیم در واقع با افرادی طرف هستیم که جدای از مسأله ژنتیک، موارد پیشگیرانه را که گفتیم رعایت نمیکنند. سیگار میکشند، بیحفاظ در برابر آفتاب به مدت طولانی میایستند و از روشهای برنزه کردن استفاده میکنند. در این لحظه که تغییرات ایجادشده بسته به خواست افراد و نیازشان میتوان از روشهای مختلفی برای جوانسازی پوست استفاده کرد.
برای بهبود وضعیت پوست و درمان این مسأله میتوان تا حدی از درمانهای دارویی کمک گرفت. در کنار آن استفاده از آمپولهای تزریقی مانند بوتاکس ، آمپولهای پرکننده که به نام فیلرها میشناسیم و لیزرهای مختلف میتوانند به جوانسازی پوست کمک کنند. این روش تأثیرات قابل توجه و خوبی دارند و البته تأثیرات آنها مدتدار است.
در واقع چیزی بین 5 ماه تا چند سال پایداری اثر دارند اما به شرطی که نکات لازم را رعایت کنند. اگر وضعیت خیلی شدید باشد یا فرد خواهان پایداری اثر طولانیتری باشد میتواند از روشهای جراحی مانند لیفتینگ استفاده کند که حیطه انجام این روشها در اختیار جراحان پلاستیک است.
بوتاکس در حقیقت سمی است که به زیرپوست تزریق میشود. البته سم ضعیف شده است که با غلظت بالای آن میتواند مسمومیت خطرناکی به نام بوتولیسم را ایجاد کند که حتی مرگبار است. مسأله اینجاست که سم فلج کننده موضعی بوتاکس اگر درست تزریق شود و از سوی متخصص با تجربه انجام بگیرد ویژگیهای درمانی هم دارد.
گاهی میپرسند که آیا میتوان بوتاکس را شخصاً و در خانه تزریق کرد که باید گفت چنین چیزی امکانپذیر نیست. زیرا فرد باید کاملاًبا آناتومی صورت آشنا باشد و حتماً باید از سوی متخصص در عضلاتی که لازم است تزریق شود. تزریق بوتاکس یک کار آرایشی ساده نیست و چیزی فراتر از یک فقط تزریق ساده است.
اگر بوتاکس در جایی که نباید تزریق بشود یا مقدار تزریقشده آن به حد استاندارد نباشد عوارضی را در پی دارد که افتادگی ابرو، افتادگی پلک، دوبینی و... از آن جمله هستند. اما اگر از سوی متخصص با تجربه انجام شود روشی مؤثر است که رضایت افراد بسیاری را به همراه داشته است. نکته مهم دیگر در تکرار بوتاکس این است که فاصله تزریقات آن کمتر از 4 ماه نباید باشد.
اصولاً برای استفاده از روشهای جوانسازی نمیتوان سن خیلی دقیقی را اشاره کرد و یک ترجیح فردی است. برای مثال در افرادی که عضلات صورت خیلی فعال است، فرد اخم میکند، پیشانیاش چروک میافتد و... خب بهتر است تزریق بوتاکس را سریعتر انجام دهد تا از عمیقشدن آنها و تا حدی جلوگیری از ایجاد چروکهای بعدی بشود.
به هر حال باید گفت تزریق بوتاکس از چین و چروک و خطوط عمیقی که در سنین بالا ایجاد میشوند جلوگیری میکند. برای تزریق بوتاکس حداقل و حداکثر سنی در نظر گرفته نمیشود.
تزریق بوتاکس در بعضی افراد ممنوعیت دارد. برای مثال بعضی بیماریهای زمینهای عصبی- عضلانی وجود دارند که در مبتلایان به آنها این کار توصیه نمیشود. یا افرادی که بعضی داروها را مصرف میکنند تا بیماری زمینهایشان بهبود پیدا کند. تداخل بعضی داروها با تزریق بوتاکس اصلاً خوب نیست.
یا خانمهای باردار را توصیه میکنیم این کار را انجام ندهند. همین مسأله در مورد خانمهایی که شیر میدهند هم صادق است. نکته مهم در مورد جوانها این است که ما توصیه نمیکنیم برای مثال جوانی 21،22 ساله به سمت تزریق بوتاکس بیاید، هر چند مشکلی ندارد اما چنین گروه سنی بهتر است روشهای پیشگیرانه را دنبال کنند.
این که فردی بخواهد چند روش زیبا و جوانسازی را با هم انجام بدهد مشکلی ایجاد نمیکند. اما معمولاً گاهی افرادی که اساساً با ظاهر صورتشان حتی اگر معمولی باشد هم مشکل دارند. این افرادی که خیلی به این مسأله حساسیت دارند احتمال اختلال روانی در آنها وجود دارد و بهتر است اصلاً مشاوره بشوند. برای مثال فردی میآید و 10 بار بینیاش را عمل میکند اما باز هم راضی نیست.
این دیگر مشکل از بینی او نیست بلکه مشکل از نگاه و ذهنیتاش است. اگر این اختلال نباشد و فرد به علت نیاز و فقط یک خواست ساده بخواهد که چند کار زیباسازی را با هم انجام بدهد توصیه میکنیم که همه این کارها را در یک نوبت و یک روز انجام ندهد.
ترجیح میدهیم که بین انجام کارهای زیباسازی و جوانسازی فاصلهای یک تا دو هفتهای داشته باشد. در بعضی موارد اصلاً نمیتوان همه این کارها را با هم انجام و گاهی باید صبر کنیم تا اثر اولیه ظاهر شود وبعد اثر روش دوم بتواند آن را کامل کند.
نمیتوان گفت روشهای جوانسازی وضعیت پوست را بهبودی کامل میرسانند. در واقع این کارها برای بهتر شدن ظاهر پوست است و این بهتر شدن هم بستگی به وضعیت پوست هر فرد دارد. برای مثال فردی که چین و چروکهای صورتش خفیفتر است با انجام این روشها بهبودی بهتری میبیند اما وقتی چروکهای فرد خیلی عمیق و ضخیم است، تأثیر بهبود بخشی این روشها به مراتب کمتر است.
اگر پوست وضعیت خیلی بدی داشته باشد و چروکها خیلی عمیق باشند شاید حتی تزریقهای زیبایی هم تأثیری نداشته باشند؛ زیرا دیگر فقط تغییرات عضلهای نیست و ممکن است تغییرات پوستی هم به آن اضافه شده باشد.
در زمینه جوانسازی بهبودها نسبی است و هرگز رفع مشکل به شکل صد درصد اتفاق نمیافتد. اما این بهبودیها نسبی هم رضایتبخش است. برای مثال خانم 60 سالهای که با این روشها 50 ساله به نظر میرسد خیلی حس بهتری دارد.
متأسفانه یکی از مسائلی که در کشور ما رعایت کاملی نمیشود بهخصوص در زمینه بوتاکس استفاده از انواع غیرمجاز است. یعنی محصولاتی که تأیید نشده اند، معلوم نیست از کجا آمدهاند و چه جایی آنها را تولید کرده است. کنترل کیفیتی روی آنها انجام نشده و تنها اولویتشان برای بیمار مسأله قیمتشان است.
توصیه نمیکنیم تنها به علت قیمت پایینتر سراغ این محصولات غیراستاندارد و فرعی بروند زیرا میتوانند به علت ترکیبات نامناسب و مسائل دیگر زخمهای متعددی روی صورت ایجاد کنند و گاهی جای این زخمها به شکل اسکار روی پوست فرد بماند.
اگر روشهای جوانسازی از طریق مراجع متخصص و با استفاده از محصولات و روشهای تأییدشده انجام شود تأثیرات خوبی به دنبال دارد و احتمال حساسیتها هم بسیار پایین میآید. حتی میتوان با روشهای درمانی، این میزان و درصد بسیار پایین احتمالات حساسیت و واکنشهای بعد از تزریق را درمان کرد.
اما استفاده از آمپولهای نامناسب از سوی افراد ناوارد و غیرمتخصص که حتی گاهی در آرایشگاهها هم تزریق میشوند میتواند عوارض جدی به دنبال داشته باشد. در این موارد باید دقت کنید که اینها عوارض بوتاکس زدن نیست بلکه عوارض بوتاکس تقلبی، نامرغوب، غیرتأییدشده و از سوی افراد فاقد صلاحیت است وگرنه محصولات معتبر که از برندهای مطرح جهانی و از کانالهای درست وارد مراکز درمانی و فروش میشوند عوارض بسیار نادری دارند و درحد عوارضی است که برای هر دارویی میتوان متحمل شد.
نسخه اصلی مطلب نکاتی در مورد جوانسازی پوست؛ پیشگیری از پیری پوست را در سایت دکتر رضا رباطی بخوانید.