در مورد ترك سيگار چه بايد بدانم؟
«ترك سيگار مهمترين قدمي است كه سيگاريها ميتوانند در جهت بهبود طول عمر و كيفيت زندگي خودشان بردارند.»ترك سيگار آسان نيست، ولي شما ميتوانيد ترك كنيد. براي بالا بردن احتمال ترك سيگار و عدم مصرف دوبارة آن بايد بدانيد كه با چه چيزي طرفيد، انتخابهاي شما چيست و براي كمك گرفتن بايد به كجا مراجعه كنيد. شما اين اطلاعات را اينجا پيدا ميكنيد.

چرا ترك سيگار اينقدر سخت است؟مارك تواين ميگويد «ترك سيگار آسان است. من تا حالا هزا بار ترك كردهام» احتمالاً شما هم سعي كردهايد. چرا ترك سيگار و نكشيدن دوبارة آن براي بسياري اينقدر كار سختي است؟ جواب نيكوتين است.

نيكوتين:
نيكوتين مادهاي است كه بهطور طبيعي در تنباكو وجود دارد. نيكوتين به اندازة هروئين يا كوكائين اعتيادآور است. با گذشت زمان فرد از نظر جسمي و روحي به نيكوتين وابسته ميشود. بنابر مطالعات، سيگاريها براي ترك سيگار بايد با وابستگي جسمي و رواني مصرف آن مقابله كنند.

نيكوتين چگونه وارد بدن ميشود، كجا ميرود و تا چه زماني باقي ميماند؟
وقتي سيگار ميكشيد، نيكوتين وارد رية شما ميشود و در آنجا بلافاصله جذب خون ميشود و در سراسر بدن انتشار مييابد. نيكوتين بر اعضاي مختلف بدن شامل قلب و عروق خوني، هورمونها، روش هضم و جذب غذا (متابوليسم) و مغز تأثير ميگذارد. نيكوتين در شير ترشح ميشود و حتي در ترشحات سرويكس (دهانة رحم) زنان سيگاري هم وجود دارد. در حين حاملگي، نيكوتين آزادانه از جفت رد ميشود وارد مايع آمينوتيك و خون بند ناف جنين ميشود.

عوامل متعددي بر مدت زمان دفع نيكوتين و فرآوردههاي جانبي آن از بدن تأثير دارد. در بيشتر موارد، نيكوتين و فرآوردههاي جانبي آن مثل كوتينين تا 4-3 روز بعد از قطع مصرف سيگار در بدن افراد سيگاري باقي ميماند.چگونه نيكوتين بر سيگاريها تأثير ميگذارد؟ نيكوتين احساس خوبي در فرد سيگاري ايجاد ميكند كه او را به مصرف دوباره تشويق ميكند.

نيكوتين همچنين با تداخل در جريان اطلاعات بين سلولهاي عصبي نوعي احساس آرامش ايجاد ميكندبا گذشت زمان دستگاه عصبي به نيكوتين عادت پيدا ميكند و فرد سيگاري مصرفش را بيشتر ميكند كه خود باعث افزايش سطح نيكوتين خون او ميشود. در واقع نيكوتين استنشاق شده در دود سيگار حتي سريعتر از داروهاي تزريق شدة وريدي به مغز ميرسد.بعد از مدتي، بدن افراد سيگاري نسبت به نيكوتين مقاومت پيدا مي كند. مقاومت بدين معني است كه براي ايجاد اثرات مشابه قبلي به ميزان بيشتري نيكوتين نياز است. و اين يعني افزايش مصرف سيگار.

علائم قطع سيگار، فرد را به مصرف دوباره وادار ميكند:
وقتي سيگاريها سعي ميكنند سيگار را ترك كنند كمبود نيكوتين منجر به بروز علائم قطع ميشود. علائم قطع، هم جسمي و هم روحي است. از نظر جسمي بدن به كمبود نيكوتين واكنش نشان ميدهد. از نظر رواني آدم سيگاري مجبور به كنار گذاشتن عادت سيگار كشيدن است كه موجب تغييرات اساسي در شيوه زندگي است. براي ترك موفق سيگار بايد به هر دو جنبة جسمي و رواني توجه داشت.

در كساني كه براي مدت چند هفته يا بيشتر بهطور مرتب سيگار كشيدهاند و ناگهان مصرف آن را قطع كرده يا ميزان مصرف را تا حد زيادي كاهش دادهاند، علائم قطع ظاهر ميشود. علائم معمولاً طي چند ساعت از آخرين مصرف سيگار شروع ميشوند و طي 2 تا 3 روز وقتي كه ميزان نيكوتين و فرآوردههاي جانبي آن در بدن كم ميشود، به حداكثر ميرسد. علائم قطع از چند روز تا چندين هفته باقي ميماند و با گذشت زمان و عدم مصرف سيگار بهتر ميشود.

علائم قطع عبارتند از:

سرگيجه (كه ممكن است فقط 1 تا 2 روز بعد از قطع مصرف باقي بماند) افسردگي. احساس نااميدي، بيحوصلگي و عصبانيت. اضطراب
تحريكپذيري. اختلالات خواب، شامل اختلال در به خواب رفتن و ادامة خواب و ديدن خواب آشفته و كابوس. اختلال در تمركز. بيقراري
سر درد احساس خستگي افزايش اشتها بالا رفتن وزن
يبوست سرفه، خشكي دهان، سوزش گلو و آبريزش بيني سنگيني قفسة سينه

بروز اين علائم معمولاً سيگاريها را به شروع دوباره مصرف سيگار وادار ميكند تا سطح نيكوتين خون به مقادير قبل از بروز علائم قطع باز گردد. (براي آگاهي بيشتر در زمينة مقابله با علائم قطع به مبحث «چگونه مصرف سيگار را قطع كنيم» مراجعه كنيد)سيگار كشيدن همچنين باعث ميشود دفع بعضي داروها از بدن سريعتر صورت گيرد. وقتي سيگار را ترك ميكنيد، بعيد نيست تغييراتي در مصرف داروها ايجاد شود. در مورد مصرف داروها بعد از ترك مصرف سيگار با پزشك خود مشورت كنيد.

چرا بايد سيگار را ترك كرد؟
حفظ سلامتي
نگراني از وضع سلامتي معمولاً مهمترين عاملي است كه فرد را به ترك سيگار وادار ميكند. اين نگراني واقعي است: نيمي از سيگاريها كه به كشيدن سيگار ادامه ميدهند نهايتاً به علت يكي از بيماريهاي وابسته به سيگار ميميرند. تنها در ايالات متحده سيگار كشيدن مسئول مرگ يك نفر از هر 5 نفر است و حدود 6/8 ميليون نفر از بيمارهاي ريوي و قلبي ناشي از سيگار رنج ميبرند.

سرطان
تقريباً همه ميدانند كه سيگار موجب سرطان ريه ميشود ولي كمتر كسي ميداند كه سيگار همچنين عامل خطرزا براي انواع ديگري از سرطان شامل سرطان دهان، حنجره، حلق، مري، مثانه، كليه، لوزالمعده (پانكراس)، دهانة رحم،معده و بعضي لوكميها هم هست.

بيمارِيهاي ريوي
پنوموني از بيمارهايي است كه از سيگار كشيدن ايجاد ميشود. سيگار همچنين احتمال بروز بيماريهايي مانند آمفيزم و برونشيت مزمن را بيشتر ميكند. اين بيماريها را كلاً تحت عنوان COPD(بيماريهاي مزمن انسداد ريوي) ميشناسند. COPDموجب بيماري و ناتواني مزمن شده و با گذشت زمان بدتر ميشود و گاهي كشنده است. آمفيزم و برونشيت مزمن معمولاً در افراد حدود 40 سال مشاهده ميشود ولي با پيشرفت علائم بيشتر در افراد مسنتر ديده ميشود. در كسانيكه مدت طولانيتري سيگار كشيدهاند، احتمال ايجاد COPDبيشتر است.

حملة قلبي، سكتة مغزي و بيماري عروق خوني
احتمال مرگومير به علت حملة قلبي در سيگاريها دو برابر افراد عادي است. سيگار همچنين يك عامل خطر عمدة بيماري عروق محيطي بهصورت تنگي عروق خوني اندامها است. سيگار همچنين بر ديوارة عروقي كه خون را به مغز ميرساند (عروق كاروتيد) تأثير ميگذارد كه موجب سكتة مغزي ميشود. و احتمال بروز ناتواني جنسي را در مردان سيگاري بيشتر ميكند.

كوري و ساير مشكلات
سيگار موجب افزايش خطر دژنراسيون ماكولا، يكي از مهمترين علل كوري در سالمندان ميشود. سيگار همچنين موجب چروكيدگي زودرس پوست، بوي بد دهان، اختلالات لثه و دندانها، بوي بد لباس ها و زرد شدن انگشتان ميشود.

خطرات ويژه در زنان و كودكان
سيگار كشيدن موجب بروز خطراتي خاص در خانمها ميشود. در زنان سيگاري بالاي 35 سال كه از قرصهاي ضد بارداري استفاده ميكنند احتمال بروز حملة قلبي، سكتة مغزي و ايجاد لخته در پاها بيشتر ميشود. احتمال سقط جنين يا تولد نوزاد با وزن كم در زنان باردار سيگاري بيشتر است. احتمال مرگومير يا اختلالات جسمي و يادگيري در نوزادان متولد شده با وزن كم بيشتر است.

مرگومير زودتر از موعد ناشي از سيگار
بر اساس اطلاعات مركز كنترل و پيشگيري بيماريها (CDC) در سال 1990، مردان سيگاري بهطور متوسط 2/13 سال و زنان سيگاري 5/14 سال زودتر ميميرند.سيگارهمچنين سالها قبل از مرگ فرد با ايجاد ناتوانيهاي مختلف بر كيفيت زندگي تأثير ميگذارد. بيماريهاي ناشي از سيگار موجب محدوديت فعاليت فرد ميشود.

چرا حالا بايد سيگار را ترك كنيم؟
بدون در نظر گرفتن اينكه چند سال داريد يا چه مدتي سيگار ميكشيدهايد، ترك سيگار به افزايش طول عمر و زندگي سالمتر كمك ميكند. در آنهايي كه قبل از سن 50 سالگي سيگار را ترك ميكنند احتمال مرگومير طي 15 سال آينده نصف ميشود. كيفيت زندگي با ترك سيگار بهتر ميشود و احتمال سرماخوردگي و آنفولانزا و برونشيت و پنوموني كمتر ميشود. براي دههها مشاوران بهداشت خطرات مربوط به مصرف سيگار را متذكر شدهاند. خلاصة گزارش مشاوران بهداشت در سال 1990 به قرار زير است:

ترك سيگار در زنان و مردان سيگاري در هر سني با تأثيرات مفيد مهم و آني همراه است. اين مزايا در افرادي هم كه در حال حاضر مبتلا به بيماريهاي مرتبط با سيگار هستند مشاهده ميشود كساني كه سيگار را ترك ميكنند طول عمر بيشتري از سيگاريها دارند
ترك سيگار احتمال سرطان ريه، ساير سرطانها، حملة قلبي، سكتة مغزي و بيماريهاي مزمن ريوي را كم ميكند در زناني كه سيگار را قبل از حاملگي يا طي 3 تا 4 ماه ابتداي بارداري ترك ميكنند تولد نوزاد با وزن كم معادل افراد غير سيگاري است مزاياي ناشي از ترك سيگار بسيار بيشتر از مشكل افزايش خفيف وزن (معمولاً كمتر از 10 پوند) يا اختلالات جسمي و رواني ناشي از ترك سيگار است

مزاياي ترك سيگار چيست؟
20دقيقه پس از قطع مصرف سيگار: تعداد ضربان قلب و فشار خون كاهش پيدا ميكند.
12ساعت پس از قطع مصرف سيگار: سطح مونوكسيد كربن خون به حد طبيعي برميگردد.
2 هفته تا 3 ماه بعد از قطع مصرف سيگار: جريان خون بهتر ميشود و فعاليت ريوي بهبود ميِيابد.

1 تا 9 ماه بعد از قطع مصرف سيگار: سرفه و تنگي نفس كاهش مييابد. مژكها (ساختارهاي مو مانند كه خلط و ترشحات را از ريه خارج ميكنند) فعاليت طبيعي پيدا ميكنند و خروج خلط و پاكسازي ريه بهتر و احتمال عفونت كمتر ميشود.
1 سال پس از قطع مصرف سيگار: خطر بيماريهاي كرونري قلبي به نصف افراد سيگاري ميرسد.
5 سال بعد از قطع مصرف سيگار: از 5 تا 15 سال پس از قطع مصرف، احتمال بروز سكته مغزي برابر با افراد غير سيگاري ميشود.

10 سال بعد از قطع مصرف سيگار: امكان مرگ ناشي از سرطان ريه نصف فرد سيگاري است.
15 سال پس از قطع مصرف سيگار: خطر بيماريهاي كرونري قلبي مشابه غيرسيگاريها است.

نتايج آني قطع سيگار
كنار گذاشتن مصرف سيگار با سلسلهاي از نتايج فوري و برخي اثرات با شروع ديرتر همراه است. اين اثرات مفيد بر زندگي روزمرة شما تأثير ميگذارد:

تنفس شما خوشبوتر ميشود دندانهاي شما سفيدتر ميشود بوي بد لباسها و موهاي شما از بين ميرود زردي انگشتان و ناخنهاي شما ناپديد ميشود مزة غذاها بهتر ميشود حس بويايي شما به حالت طبيعي بر ميگردد در ديگر فعاليتهاي روزانه (مثل بالا رفتن از پله و كار منزل) دچار تنگي نفس نميشويد

هزينه:
ترك سيگار از جنبة بهبود سلامتي اهميت بهسزايي دارد ولي دلايل ديگري هم براي ترك سيگار وجود دارد. سيگار كشيدن گران است. محاسبة هزينة سيگار كشيدن كار چندان سختي نيست.

كافي است هزية خريد سيگار روزانه را در 365 ضرب كنيد. نتيجه تعجببرانگيز است. حالا نتيجه را در تعداد سالهايي كه سيگار كشيدهايد ضرب كنيد. از نتيجة حاصله شوكه ميشويد، با ضرب نتيجه در عدد 10 هزينة ده سال آيندة مصرف سيگار مشخص ميشود. حالا از خود بپرسيد كه با اين ميزان پول چه كارهاي ديگري ميتوانستيد بكنيد. البته مبالغ فوق شامل ساير هزينههاي مرتبط با سيگار مثل هزينههاي مربوط به سلامتي و بيمة عمر و همچنين هزينههاي درماني بيماريهاي مرتبط با سيگار نميشود.

مقبوليت اجتماعي:
امروزه از مقبوليت اجتماعي سيگار كشيدن كاسته شده است. تقريباً همه مكانهاي اداري قوانيني مرتبط با سيگار كشيدن دارند. برخي كارفرماها ترجيح ميدهند غيرسيگاريها را استخدام كنند. بررسيها نشان ميدهد كارمندان سيگاري هزينههاي كاري را بيشتر ميكنند چون اين افراد بيشتر بيمار ميشوند و نياز به جايگزيني آنها بيشتر است. اين افراد هزينههاي مربوط به بيمه را نيز افزايش ميدهند. وجود افراد سيگاري در محيط كار همچنين هزينههاي مربوط به نگهداري محل را بيشتر ميكند.

اجارة خانه به افراد سيگاري به علت افزايش هزينههاي نگهداري ساختمان و هزينة بيمه بيشتر است.بعيد نيست دوستان از شما بخواهند در خانه يا ماشين آنها سيگار نكشيد، كشيدن سيگار در ساختمانهاي عمومي، كنسرتها و حتي مكانهاي ورزشي ممنوع است. هر روز به تعداد كشورهايي كه كشيدن سيگار در تمامي مكانهاي عمومي آنها مثل رستورانها ممنوع است، افزوده ميشود. خواهي نخواهي، يافتن مكاني براي كشيدن سيگار روزبهروز سختتر ميشود. سيگار كشيدن همچنين مشكلاتي را در زمينة ازدواج ايجاد ميكند زيرا اكثراً انتخاب آنها به ساير افراد سيگاري كه تنها 21% جامعه را تشكيل ميدهد، محدود ميشود.

سلامتي ديگران: سيگار كشيدن نه تنها سلامتي شما را بهخطر مياندازد بلكه بر سلامتي اطرافيان شما هم تأثير دارد. سيگاريهاي دست دوم دود سيگار را از سيگار روشن و دود متصاعد از رية سيگاريها استنشاق ميكنند.بررسيها نشان ِميدهد سالانه هزاران مورد مرگ ناشي از سرطان ريه، بيماريهاي قلبي در افراد سالم غيرسيگاري به علت استنشاق دود دست دوم سيگار ايجاد ميشود.

احتمال ايجاد آسم در نوزاد مادران سيگاري خصوصاً اگر طي حاملگي هم سيگار كشيده باشند بيشتر ميشود. سيگار كشيدن همچنين با سندرم مرگ ناگهاني نوزاد و تولد نوزاد با وزن كم نيز مرتبط است.احتمال بروز عفونت گوش، سرماخوردگي، برونشيت و ساير مشكلات تنفسي در كودكاني كه در خانة افراد سيگاري زندگي ميكنند بيشتر است. استنشاق دود دست دوم سيگار همچنين موجب تحريك چشمها، سردرد، تهوع و سرگيجه ميشود.

الگوبرداري فرزندان
اگر شما صاحب فرزند باشيد، يقيناً ميخواهيد الگوي خوبي براي آنها باشيد. اگر از افراد سيگاري بپرسيد، تمامي آنها ميگويند كه نميخواهند فرزندان آنها سيگار بكشند. ولي احتمال سيگاري شدن فرزندان كساني كه خود سيگار ميكشند بسيار بيشتر است. درصورت ترك سيگار شما الگوي خوبي براي فرزندانتان خواهيد بود.

كمك در دسترس است
امروزه روشهاي زيادي شامل مشاوره، خودآموز ترك سيگار و انواع داروها جهت ترك سيگار در دسترس است لذا ترك سيگار بسيار آسانتر از گذشته است. به ياد داشته باشيد اعتياد به سيگار هم جنبة جسمي و هم رواني دارد. براي بيشتر افراد بهترين روش ترك سيگار شامل تركيبي از دارو، تغيير عادتهاي شخصي و حمايت رواني است. در اين بخش روشهاي فوق توضيح داده ميشود.

شيوههاي كمك به جنبههاي رواني اعتياد به سيگار
بعضيها قادرند بدون كمك دارو يا ديگران سيگار را ترك كنند. ولي براي بيشتر افراد سيگاري با وجود علائم قطع سيگار، كنار گذاشتن وابستگيهاي رواني و اجتماعي سيگار كار مشكلي است. خوشبختانه روشهاي حمايتي زيادي در اين زمينه در دسترس است.

مشاورة تلفني ترك سيگار:یکی از راههای مؤثر برای اقدام در جهت ترک سیگار انجام مشاوره با متخصصین است. این مشاوره حتی میتواند بهصورت غیرحضوری و تلفنی صورت پذیرد. بهعنوان مثال از سال 2009 در تمامي 50 ايالت آمريكا تلفنهاي رايگان جهت مشاوره با افراد آموزش ديده در زمينة ترك سيگار در دسترس است. اين افراد در تنظيم برنامة ترك سيگار مخصوص هر فرد به وي كمك ميكنند. احتمال ترك سيگار در كساني كه از اين مشاورههاي تلفني استفاده ميكنند 2 برابر افزايش مييابد.

مشاورة تلفني از بسياري از روشهاي ديگر مشاوره آسانتر است. در اين روش نيازي به تغيير محل و رانندگي نيست و در تمامي اوقات روز و آخر هفتهها نيز در دسترس است. مشاوران معمولاً از مجموعهاي از داروها، كلاسهاي آموزشي، بروشورها و شبكههاي خانوادگي و دوستان در اين مورد استفاده ميكنند.

حمايت خانواده و دوستان و برنامة ترك سيگار
نقش حمايتي خانواده و دوستان در ترك سيگار بسيار اهميت دارد. همكاران و پزشك خانوادگي هم در اين زمينه مؤثر هستند. سعي كنيد وقت بيشتري با افراد غيرسيگاري و كساني كه سيگار را ترك كردهاند بگذرانيد.

برنامة ترك سيگار شامل چه مراحلي است؟
برنامة ترك سيگار به گونهاي طراحي شده است تا جهت تشخيص و كنار آمدن با مشكلاتي كه حين قطع مصرف سيگار ايجاد ميشود، به فرد كمك كند. اين برنامه همچنين از وي حمايت ميكند و موجب دلگرمي او ميشود. مطالعات نشان ميدهد بهترين برنامهها شامل مشاوره رودررو و گروه درماني است. ارتباط قوي بين مدت زمان انجام برنامه و ميزان موفقيت آن وجود دارد. بهطور كلي هرچه برنامه كاملتر باشد احتمال موفقيت آن بيشتر است.

مثلاً با افزايش تعداد يا زمان جلسات يا تعداد هفتههاي برگزاري آنها ميتوان برنامة كاملتري داشت. در اين برنامه توجه به اين موارد لازم است:

مدت زمان هر جلسه حداقل بين 15-30 دقيقه باشد حداقل 4 جلسه بايد برگزار شود جلسات بايد حداقل 2 هفته (يا بيشتر) ادامه داشته باشد

اطمينان پيدا كنيد كه مسئول برگزاري جلسات در زمينة ترك سيگار آموزش ديده باشد. در برخي مناطق، جلسات گروههاي ترك نيكوتين بهطور منظم برگزار ميشود. اين گروه 12 مرحلة ترك الكل را نيز به برنامة ترك سيگار اضافه كردهاند. در صورت وابستگي به نيكوتين ميتوان به گروه وارد شد و در صورت نياز به كشيدن سيگار با مشاور صحبت كرد. اين جلسات اكثراً رايگان است.

البته همة برنامههايي كه براي ترك سيگار ارائه ميشوند، مفيد نيستند. در صورت وجود هريك از موارد زير بررسي دقيقتر برنامه الزامي است:

برنامهاي كه بدون نياز به تلاشي از جانب شما به سادگي قول ترك سيگار را ميدهد. برنامهاي كه در آن از داروها بهصورت تزريقي يا خوراكي با تركيب نامشخص استفاده ميشود. مطالبة پول بسيار زياد جهت برنامه. وقتي كه اطلاعاتي در مورد ساير افراد شركتكننده در برنامه در اختيار شما نميگذارند.

كمك به ترك اعتياد جسمي سيگار: درمان جايگزين نيكوتين و ساير داروها
درمان جايگزين نيكوتين
همانطور كه قبلاً ذكر شد، نيكوتين موجود در سيگار موجب وابستگي جسمي به آن ميشود. كمبود اين ماده در صورت قطع مصرف، موجب علائم ناخوشايندي ميشود. با درمان جايگزين نيكوتين (NRT)، اين ماده بهصورت آدامس، برچسب و اسپري بدون ساير مواد مضر سيگار، مصرف ميشود. اين روش برخي از علائم ترك را از بين ميبرد و شما ميتوانيد بر جنبة رواني وابستگي به سيگار تمركز كنيد.

درمان جايگزين نيكوتين چگونه عمل ميكند؟
درمان جايگزين نيكوتين در كاهش علائم شديد قطع سيگار مؤثر است.95%-70 سيگاريها علت ترك موفق سيگار را تنها استفاده از NRTذكر ميكنند. NRTعلائم ترك سيگار را كمتر ميكند.

بسياري از افراد ميتوانند بدون استفاده از NRTسيگار را ترك كنند اما اكثراً در اولين نوبت قادر به اين كار نيستند. در حقيقت افراد سيگاري قبل از كنار گذاشتن كامل سيگار معمولاً چندين بار (گاهي 8 تا 10 بار) آن را موقتاً كنار ميگذارند.

اين عدم موفقيت معمولاً مربوط به بروز علائم ترك است. بيشتر افراد طي سه ماه اول پس از قطع سيگار مصرف آن را از سر ميگيرند. بنابراين، اگر دوباره سيگار كشيدن را شروع كرديد، نااميد نشويد؛ فقط سعي كنيد سيگار را مجدداً كنار بگذاريد و با اضافه كردن ترفندها و روشهاي ديگر احتمال موفقيت خود را بالا ببريد.

شما ميتوانيد با استفاده از NRTعلائم قطع را كمتر كنيد، و از روشهاي حمايتي نيز استفاده كنيد كه اين مسئله احتمال ترك موفق سيگار را بيشتر ميكند.

علاوه بر NRTچه كار بايد كرد؟
درمان جايگزين نيكوتين (NRT) تنها بر وابستگي جسمي به سيگار مؤثر است. لذا اين روش تنها راه كمك به ترك سيگار نيست. شما بايد NRTرا با ساير روشهاي ترك سيگار كه بر جنبههاي رواني (احساسي و عادتي) سيگار كشيدن مؤثر است تركيب كنيد.مطالعات نشان ميدهد كه اين شيوه (اضافه كردن NRTبه برنامة تغيير عادت مصرف سيگار) احتمال ترك موفق سيگار را دو برابر ميكند.

سازمان كيفيت و تحقيقات بهداشتي (AHRQ) در راهنماي عملي ترك سيگار در سال 2000 استفاده از NRTرا براي تمام سيگاريهاي بالغ بهجز زنان باردار و بيماران قلبي عروقي توصيه ميكند.ولي مطالعات جديد نشان ميدهد NRT(بهخصوص برچسب نيكوتين) تحت نظارت پزشك متخصص حتي در بيماران قلبي عروقي انجامپذير است. اين بررسيها نشان ميدهد فوايد ترك موفق سيگار از خطر ات احتمالي NRTدر اين افراد بيشتر است.

هنوز شواهد كافي در زمينة بيخطر بودن NRTدر زنان حامله وجود ندارد. مطالعهاي در سال 2009 نشان داد كه استفاده از NRTدر طي حاملگي با احتمال بيشتر تولد نوزاد كموزن و زايمان زودرس همراه است.با اين حال اين موارد تنها جزئي از خطراتي است كه نوزاد يك مادر سيگاري با آن مواجه است.

مشخصاً كنار گذاشتن سيگار قبل از حاملگي بهترين گزينه است:
اما ترك سيگار در اوايل حاملگي با كاهش زيادي در خطرات جنيني همراه است. خانمهاي باردار سيگاري بايد در مورد بهترين روش كمك به ترك سيگار با پزشك خود مشورت كنند.بهترين موقع شروع NRTزماني است كه براي اولين بار سيگار را كنار ميگذاريد بعضي از سيگاريها ميپرسند: آيا ميتوان برنامة NRTرا همزمان با كاهش مصرف سيگار شروع كرد؟جواب منفي است.

بعضي از مطالعات نشان ميدهد كه ميتوان NRTرا همزمان با سيگار تجويز كرد ولي هنوز شواهد براي توصية اين امر كافي نيست.مسئله مهم اطمينان از عدم مصرف زياد نيكوتين است كه بر دستگاه قلب و عروق شما تأثير ميگذارد.بهتر است اگر ميخواهيد هنگام كاهش مصرف سيگار برنامة NRTرا شروع كنيد حتماً تحت نظر پزشك باشيد.

اغلب سيگاريها سعي ميكنند ابتدا سيگار را كنار بگذارند و بعد NRTرا شروع كنند. اين شيوه با حداكثر موفقيت همراه نيست اما باز هم نااميد نباشيد هنوز روشهاي زيادي براي كمك به ترك سيگار وجود دارد.توجه داشته باشيد كه NRTدر كسانيكه كمتر از 10 سيگار در روز مصرف ميكنند مؤثر نيست.

اگر كمتر از نصف پاكت سيگار در روزمصرف ميكنيد و جايگزين كردن نيكوتين را لازم ميدانيدميتوانيد با پزشك خود در زمينة ميزان كمتر NRTمشورت كنيد.

درمان جايگزين نيكوتين را كي شروع كنيم؟شما ميتوانيد به محض كنار گذاشتن آخرين سيگار NRTرا شروع كنيد.لازم نيست براي استفاده از آدامس، برچسب يا اسپري نيكوتين صبر كنيد. شما ميتوانيد اين مسئله را با مسئولين برنامة جايگزين نيكوتين خود مجدداً بررسي كنيد اما بهطور كلي براي شروع NRTنيازي به صبر كردن نيست.

چگونه متوجه شويم كه سيگاري غيرحرفهاي، متوسط يا قهار هستيم؟توصيههاي بعضي از انواع NRTبسته به ميزان سيگار كشيدن شما مختلف است اما تقسيمبندي دقيقي در اين رابطه وجود ندارد.بهطور كلي سيگاري غيرحرفهاي كمتر از 10 سيگار در روز ميكشد.

يك سيگاري قهار معمولاً يك پاكت يا بيشتر سيگار در روز ميكشد.و سيگاري متوسط بين اين دو قرار ميگيرد.گاهي پزشكان از واژة پاكت × سال براي نشان دادن ميزان مصرف سيگار استفاده ميكنند. يك پاكت × سال بهصورت تعداد پاكت سيگاري كه فرد در يك روز استفاده ميكند ضرب در تعداد سالهاي مصرف، محاسبه ميشود.

از آنجا كه يك پاكت حاوي 20 سيگار است، كسي كه در طول يك سال روزانه 20 نخ سيگار ميكشد بهصورت يك پاكت × سال تلقي ميشود.كسي كه براي 3 سال روزانه 30 نخ سيگار كشيده باشد در واقع 5/4 پاكت × سال سيگار كشيده است.اين مسئله در حقيقت نشاندهندة احتمال خطر بالاتر بيماريهاي مرتبط با سيگار است.

انواع درمان جايگزين نيكوتين چيست؟
سازمان غذا و داروي ايالات متحده (FDA) پنج روش جايگزين نيكوتين را تأييد كرده است:

برچسب نيكوتين (نيكوتين پوستي):
اين برچسبها يك ميزان مشخص از نيكوتين را از طريق پوست وارد بدن ميكند. در طي چند هفته با كاهش مقادير برچسب نيكوتين بهتدريج وابستگي به نيكوتين از بين ميرود.اين برچسبها با يا بدون نسخه در دسترس است. و انواع مختلف آنها را ميتوان تهيه كرد.

روش استفاده از آنها موارد قابل توجه و عوارض احتمالي بر روي هر بسته ذكر شده است اگر شما بهصورت سبك تا متوسط سيگار ميكشيد استفاده از برچسب 16 ساعته كافي است.احتمال بروز عوارض جانبي مانند تحريك پوستي، تپش قلب، اختلالات خواب و سردرد زياد نيست. اما اين برچسبها شبها نيكوتين آزاد نميكنند بنابراين در كساني كه صبح زود دچار علائم ترك هستند مفيد نيست.

برچسبهاي 24 ساعته ميزان ثابتي از نيكوتين را آزاد ميكنند. اين برچسبها در كاهش علائم ترك در صبح زود مؤثر است ولي احتمال بروز عوارض جانبي مانند: اختلال خواب و تحريك پوست با مصرف آنها بيشتر است.

بسته به اندازة بدن بيشتر افراد سيگاري بايد ابتدا ابتدا از برچسب با قدرت كامل (22-15 ميليگرم نيكوتين) به مدت 4 هفته و سپس برچسب ضعيفتر (14-5 ميليگرم نيكوتين) به مدت 4 هفته ديگر استفاده كرد.

برچسب پوستي را بايد صبحها روي پوست تميز و خشك بدون مو چسباند.برچسب را بايد زير گردن و بالاي شانه چسباند، مثلاً بالاي بازو يا قفسه سينه. FDAمصرف برچسب را براي 5-3 ماه توصيه ميكند.

عوارض جانبي به اين موارد بستگي دارد:
ميزان نيكوتين
مارك برچسب
خصوصيات پوست (مانند واكنش پوستي به چسب)
مدت زمان استفاده از برچسب
چگونگي استفاده از آن

بعضي از عوارض جانبي احتمالي برچسب نيكوتين شامل اين موارد است:
تحريك پوستي، قرمزي و خارش.
سرگيجه
تپش قلب
اختلال يا ديدن خواب آشفته

سردرد
تهوع
استفراغ
درد و سفتي عضلاني

روش برخورد با عوارض:
هنگام استفاده از برچسب سيگار نكشيد
در صورت بروز تحريك پوستي از مارك ديگري استفاده كنيد
با استفاده از برچسب با دوز كمتر ميزان نيكوتين مصرفي را كاهش دهيد

اختلالات خواب كوتاه مدت است و طي 4-3 روز از بين ميرود در غير اينصورت، اگر از برچسب 24 ساعت استفاده ميكنيد آن را به برچسب 16 ساعته تغيير ديد
مصرف چسب را كنار بگذاريد و از ساير روشهاي NRTاستفاده كنيد

آدامس نيكوتيندار:

آدامس نيكوتيندار يك روش زودبازده از جايگزيني نيكوتين است كه جذب نيكوتين از طريق غشاء مخاط دهان انجام ميشود.در اغلب كشورها شما ميتوانيد بدون نياز به نسخه، آدامس نيكوتيندار را خريداري كنيد.اين آدامس با 2 ميليگرم و 4 ميليگرم نيكوتين موجود است.

براي نتيجه بهتر به دستورالعمل داخل جعبه عمل كنيد.آدامس را آهسته بجويد تا وقتي كه متوجه مزة تند شويد. سپس آدامس را در گوشة دهان خود قرار دهيد و بعد آن را به مدت 30-20 دقيقه بجويد.غذا و نوشيدني بر كيفيت جذب نيكوتين تأثير ميگذارد.از خوردن غذاهاي اسيدي و نوشيدنيهايي مانند قهوه و آبميوهها و بهطور كلي مايعات براي حداقل 15 دقيقه قبل و هنگام جويدن آدامس پرهيز كنيد.

اگر بيشتر از يك پاكت در روز سيگار ميكشيد، ظرف 30 دقيقه پس از بيدار شدن سيگار ميكشيد و يا براي سيگار كشيدن در مناطق ممنوع مشكل داريد، بايد با دوز بالاتر (4 ميليگرم) شروع كنيد.هرگز بيشتر از 20 تكه آدامس در يك روز نجويد.

آدامس نيكويتن اغلب براي 3-1 ماه و حداكثر 6 ماه از شروع مصرف توصيه ميشود. كاهش تدريجي ميزان جويدن براي قطع مصرف آن به شما كمك ميكند.اگر حساسيت پوستي داريد، آدامس را به برچسب ترجيح ميدهيد.

يك مزيت ديگر آدامس نيكوتيني اين است كه شما ميتوانيد ميزان نيكوتين دريافتي را كنترل كنيد.آدامس راميتوان هر زمان كه نياز داريد و يا يك زمان مشخص در طي روز بجويد.بنابر بيشتر تحقيقاتي كه اخيراً انجام شده است، استفاده در زمان مشخص كارآيي بهتري دارد.زمانبندي 2-1 قطعه در هر ساعت بهتر است. در روش ديگر كه براساس نياز است، هر زمان كه اشتياق بيشتري داشتيد ميتوانيد آدامس بجويد.

بعضي از عوارض احتمالي آدامس نيكوتيني:

مزة بد
تحريك گلو.
زخم دهان
سكسكه

تهوع
ناراحتي جويدن
تپش قلب

همچنين آدامس ميتواند به دندانها و فعاليت آنها آسيب برساند.علائم مربوط به معده و جويدن به علت استفاده نامناسب از آدامس مانند بلع نيكوتين و يا جويدن سريع آدامس است.يكي ديگر از مضرات آدامس نيكوتيني وابستگي طولانيمدت است.در حقيقت تحقيقات اخير نشان دادهاند كه 20-15 درصد از استفادهكنندگان آدامس نيكوتيني كه سيگار را ترك كردهاند يكسال يا بيشتر مصرف آدامس را ادامه ميدهند.

اگرچه حداكثر زمان توصيه شده براي استفاده از آدامس 6 ماه است ولي شايد ادامة استفاده از آدامس مناسبتر از بازگشت به سيگار باشد.اما از آنجا كه تحقيقات كمي بر تأثيرات استفاده طولانيمدت آدامس نيكوتين بر سلامتي انجام شده است اكثر مراقبان بهداشت هنوز استفاده بيشتر از شش ماه را محدود ميكنند.

اسپري بيني نيكوتين:
اسپري بيني، نيكوتين را كه به آهستگي از بيني جذب ميشود وارد جريان خون ميكند اسپري بيني نيكوتين فقط با نسخة پزشك قابل خريداري است.اسپري بيني علائم ترك را به سرعت كاهش ميدهد و به شما كمك ميكند تا اشتياق به نيكوتين را مهار كنيد.سيگاريها اسپري را به علت طرز استفاده آسان آن دوست دارند.

اما سازمان غذا و دارو (FDA) به استفادهكنندگان اخطار داده است از آنجايي كه اين محصول حاوي نيكوتين است در صورت ادامه مصرف، خود سبب اعتياد ميشود.سازمان غذا و دارو (FDA) مصرف اسپري را به مدت 3 ماه توصيه كرده است و استفاده از آن نبايد طولانيتر از 6 ماه بشود.
شايعترين عوارض 1 تا 2 هفته طول ميكشد و شامل اين عوارض است:

تحريك بين
آبريزش بيني
اشكريزش

عطسه
تحريك گلو.
سرفه

همچنين خطر استفاده بيش از حد نياز وجود دارد.اگر شما آسم، حساسيت، پوليپ بيني و يا مشكلات سينوسي داريد پزشك شما يك شكل ديگر از NRTرا پيشنهاد ميدهد.

نيكوتين استنشاقي:
نوع استنشاقي را نيز فقط با نسخه پزشك ميتوان خريد.نيكوتين استنشاقي از لولهاي پلاستيكي تشكيل شده است با يك خشاب نيكوتين.وقتي شما يك پاف را فشار ميدهيد خشاب ذرات نيكوتين را به بيرون پرتاب ميكند. برخلاف ساير انواع استنشاقي كه اكثريت دارو به ريهها ميرسد، نيكوتين استنشاقي بيشتر ذرات نيكوتين را به دهان ميرساند.

نيكوتين استنشاقي به تأييد سازمان غذا و دارو (FDA) رسيده است و براي استفادة جايگزيني نيكوتين به علت بيشترين شباهت به سيگار كشيدن براي بعضي از سيگاريها مفيد است.ميزان توصيه شده 6 تا 16 خشاب در يك روز و به مدت حداكثر 6 ماه است.

شايعترين عوارض جانبي در اولين استفادة استنشاقي شامل اين موارد است:

سرفه
تحريك گلو.
ناراحتي معده

در حال حاضر روش استنشاقي گرانترين روش در دسترس NRTاست.برخلاف سيگارهاي الكترونيك، در آزمايشهاي باليني ثابت نشده است كه در ترك سيگار مؤثر است و به تأييد سازمان غذا و دارو هم نرسيده است.

قرصهاي مكيدني نيكوتيندار:
قرصهاي مكيدني نيكوتيندار جديدترين شكل NRTموجود در فروشگاههاست.بدون نياز به نسخةپزشك ميتوان خريد.مانند آدامس نيكوتيني قرصهاي مكيدني در دو اندازه در دسترس هستند: 2 ميليگرم و 4 ميليگرم.فرد سيگاري بر اساس اينكه چه زماني بعد از بلند شدن از خواب اولين سيگار خود را ميكشد يكي از اين دو نوع را انتخاب ميكند.

نحوة استفاده از قرصهاي مكيدني نيكوتين بهصورت برنامة 12 هفتهاي است.ميزان مصرف توصيه شده 1 قرص هر 2-1 ساعت به مدت 6 هفته، سپس 1 قرص هر 4-2 ساعت براي 9-7 هفته و در نهايت 1 قرص هر 8-4 ساعت براي 12-10 هفته است.توليدكنندة قرصهاي لوزي شكل همچنين اين موارد را توصيه كرده است:

وقتي استفاده از قرص را شروع كرديد، ديگر به هيچوجه سيگار نكشيد.
15 دقيقه قبل از مصرف قرص هيچچيز نخوريد و ننوشيد (بعضي از نوشيدنيها باعث كاهش اثربخشي قرص ميشوند)
قرص را تا زماني كه كاملاً حل شود بمكيد، حدود 30-20 دقيقه

قرص را مانند يك آبنبات سفت گاز نزنيد و نجويد و نخوريد. دارو از طريق بافت دهان جذب ميشود
هرگز بيشتر از 5 قرص در طي 6 ساعت و يا بيشتر از 20 قرص در يك روز مصرف نكنيد
بعد از 12 هفته مصرف قرص را متوقف كنيد. اگر شما هنوز نياز به قرص داريد با پزشك خود مشورت كنيد

اگر هنوز سيگار ميكشيد، تنباكو ميجويد، از انفيه استفاده ميكنيد يا هر محصولي كه حاوي نيكوتين است (مانند چسب نيكوتين يا سيگار نيكوتين) از قرصهاي مكيدني، استفاده نكنيد.

عوارض احتمالي قرصهاي مكيدني شامل اين موارد است:

اختلالات خواب
تهوع
سكسكه
سوزش سر معده
سردرد
نفخ

كداميك از انواع جايگزيني براي شما مناسب است؟هيچ شواهدي وجود ندارد كه نشان دهد يك روش درماني جايگزيني نسبت به روش ديگر برتري دارد.وقتي شما ميخواهيد يكي از روشهاي درمان جايگزين (NRT) را براي استفاده انتخاب كنيد، بايد فكر كنيد كدام روش براي روش زندگي و نحوة سيگار كشيدن شما مناسب است.

آيا شما به بعضي چيزها براي جويدن يا سرگرم كردن دستان خود نياز داريد؟ و يا به دنبال راحتي زندگي روزمره هستيد؟
بعضي نكات مهم براي فكر كردن دربارة آنها:

آدامس نيكوتين، قرص مكيدني و استنشاقيها انواعي هستند كه شما ميتوانيد در دهانتان بگذاريد و ميزان مصرف را براي حفظ اشتياق به مصرف به بهترين وجه كنترل كنيد
آدامسهاي نيكوتين و قرصهاي مكيدني عموماً بدون شكر هستند، ولي اگر شما ديابت داريد يا مشكوك به ديابت هستيد، از توليدكننده بپرسيد
اسپري بيني وقتي شما به آن احتياج داريد بسيار سريع اثر ميكند

با نيكوتين استنشاقي ميتوانيد اداي سيگار كشيدن را از طريق فوت كردن و توقف استنشاق درآوريد
برچسب نيكوتين راحت است و فقط يكبار در روز بايد مصرف شود

اسپري بيني و استنشاقي هردو نياز به نسخة پزشك دارند
بعضيها نميتوانند از برچسب پوستي، استنشاقي و يا اسپري بيني به علت حساسيت و يا ساير عوارض استفاده كنند.

هر نوعي كه شما استفاده ميكنيد، به اندازة توصيه شده و به طول مدتي كه توصيه شده است، مصرف كنيد.اگر شما ميزان متفاوتي مصرف كرديد يا مصرف را متوقف كرديد نميتوانيد انتظار داشته باشيد بهطور مناسب عمل كند.اگر شما سيگاري قهار هستيد و يا بسيار كم سيگار ميكشيد بهتر است دربارة چگونگي تغيير ميزان مصرف به بهترين ميزان مورد نيازتان با پزشك مشورت كنيد.

تركيب برچسب و ساير جايگزينهاي نيكوتين:
استفاده از برچسب نيكوتين همراه با محصولات كوتاهاثري مانند آدامس، قرصهاي مكيدني، اسپري بيني و استنشاقي يكي ديگر از روشهاي جايگزيني نيكوتين (NRT) است.

هدف اين است كه يك اندازة ثابتي از نيكوتين از طريق برچسب پوستي دريافت شود و وقتي اشتياق زيادي داشتيد كه يكي از محصولات كوتاهاثر را استفاده كنيد مطالعات كمي كه بر روش جايگزيني تركيبي بهصورتي كه در بالا شرح داده شد- انجام شده نشان دادهاند كه اين روش نسبت به روش تكمحصولي بهتر عمل ميكند.

هنوز تحقيقات بيشتري نياز است تا اين مسئله ثابت شود و ميزان بيخطر و مؤثري پيدا شود. و روش استفادة تركيبي جايگزيني نيكوتين هنوز از سوي سازمان غذا و دارو مورد تأييد قرار نگرفته است.اگر شما دربارة استفادة بيش از يك روش جايگزيني نيكوتين (NRT) فكر ميكنيد بهتر است از طريق مشورت با پزشكتان مطمئن شويد.

درمان جايگزين نيكوتين با دوز بالا براي سيگاريهاي قهار:
يك روش ديگر جايگزيني نيكوتين اين است كه دوز بالاتري از نيكوتين را، نسبت به ميزان نيكوتيني كه از سيگار دريافت ميكرده است به فرد سيگاري بدهيد.گاهي اين روش نياز به ميزان بالاتري از جايگزيني نيكوتين (NRT) نسبت به آنچه قبلاً استفاده ميشده است، دارد.

ميزان بالاي درمان جايگزين نيكوتين (NRT) از طريق برچسبهايي كه 63-35 ميليگرم تيكوتين در روز به بيمار ميدهند بررسي شده است.بنابر بررسيها، علائم قطع مصرف با مصرف دوز بالا از بين ميرود و اشتياق آنها بدون اثر خرب بر قلب و جريان خون كم ميشود.بيماران در اين بررسيها به دقت تحت نظر قرار گرفته بودند براي اينكه اطمينان يابند كه آنها خوب هستند و بيمار نميشوند و يا مشكلي پيدا نميكنند.

ولي اطلاعات بيشتري در اين مورد در دسترس نيست و اين روش بايد حتماً با مشورت با پزشك يا يك راهنماي پزشكي و نظارت دقيق انجام شود.توقف درمان جايگزيني نيكوتين:همانطور كه قبلاً شرح داده شد، بيشتر انواع درمان جايگزيني نيكوتين براي مدت محدودي بايد مصرف شوند.ميزان مصرف قبل از آنكه كاملاً قطع شود بايد بهتدريج كم شود.

مطالعات هنوز براي تصحيح مصرف جايگزيني نيكوتين (NRT) ادامه دارد.مثلاً، با اينكه برچسب اغلب به مدت 5-3 ماه استفاده ميشود بنابر بعضي مطالعات مصرف 8 هفته يا كمتر بهتر است.ولي ساير مطالعات نشان ميدهند كه وقتي جايگزيني نيكوتين به پايان ميرسد، حتي بعد از 5 ماه، احتمال بازگشت به مصرف سيگار زياد ميشود.

اين تفاوتها به خوبي توضيح داده نشدهاند.مطالعات بيشتري نياز است براي اينكه بفهميم كدام فرد سيگاري بهصورت موفقيتآميز ميتواند از درمان كوتاهتر يا طولانيتر نسبت به حالت معمول استفاده كند.اگر شما احساس ميكنيدكه نياز به درمان جايگزيني نيكوتين به مدت متفاوت نسبت به زمان توصيه شده داريد بهتر است اين مورد را براي پزشك خود توضيح دهيد.

بوپروپيون (Zyban):
بوپروپيون يك داروي ضد افسردگي وسيعالطيف است كه با نسخة پزشك تهيه ميشود و سبب كاهش علائم قطع مصرف نيكوتين ميشود.اين دارو حاوي نيكوتين نيست.اين دارو بر مواد شيميايي مغز كه وابسته به اشتياق به نيكوتين است اثر ميكند.

اين دارو را ميتوان جداگانه و يا بهصورت همزمان با داروهاي جايگزين نيكوتين (NRT) استفاده كرد.بهترين شكل تأثير بوپروپيون زماني است كه اين دارو 2-1 هفته قبل از ترك سيگار مصرف شود.ميزان مصرف معمول يك يا دو قرص 150 ميليگرمي در روز است.

اگر شما سابقةصرع داشتهايد، مصرفكننده قهار الكل هستيد، ضربه شديد به سر داشتهايد، بيماري دو قطبي (سرخوشي افسردگي) داريد و يا بيماري انوركسي و يا بياشتهايي عصبي (اختلالات خوردن)داريد نبايد اين دارو را مصرف كنيد.بعضي از پزشكان معمولاً براي كساني كه شديداً به سيگار اعتياد دارند

---