پولیپ بینی
پولیپ بینی از گرفتاریهای بسیارشایع در بیمارانی است که دچار علایم بینی، دستگاه تنفس فوقانی وتحتانی یا ریه هستند. پولیپ از نظر تعریف توده نرمی است که بعلت ورم شدید مخاط دستگاه تنفس ایجادمیگردد. تورم شدید موجب میشود که بتدریج مخاط فضای داخل بینی ویا سینوس را پرکند. با تشدید مشکل ، مخاط بصورت توده هاییکه مشابه دانه انگور و برنگهای مختلف، قرمز، قهوه ای ،صورتی یاخاکستری هستند، دیده میشودکه در واقع همان پولیپ است.علل مختلفی ممکنست سبب ایجاد تورم شدید ودر نتیجه پولیپ شود.عفونت مزمن ،حساسیت به عوامل مختلف شناخته شده وناشناخته محیط، نقص ایمنی،عفونتهای قارچی، وجودجسم خارجی وهرعاملیکه موجب تحریک طولانی مدت مخاط شود ،سبب ایجاد پولیپ میشود.
علایم پولیپ بینی
پولیپهای کوچک ممکنست موجب علامت خاصی نشوند ولی با بزرگ شدن پولیپ ،بیمار دچار علایم میشود.مشکلات تنفسی،گرفتگی بینی،تنفس دهانی وگاهگاهی خرخر،ترشح ته حلق یا ترشح از سوراخهای بینی،بوی بد دهان،خشکی دهان،احساس درد یا فشار درصورت و بینی از علایم هستند .گاهی پولیپ از سوراخ بینی خارج ومنظره ناخوشایندی ایجاد میکند.در مواردیکه پولیپ در قسمت عقب بینی قرار دارد،ممکنست در داخل دهان و پشت کام آویزان گردد.
پولیپ شدید بویژه درسنین رشد،موجب تغییر شکل ظاهری بینی وصورت میشود.پولیپ بینی بعلت اختلال در تنفس ،در عملکرد بیمار بویژه در تمرکز ،اشکال ایجاد میکند.همینطور در ورزش وفعالیت سنگین باعث محدودیت میشود.درمان پولیپ سبب بهبود کیفیت زندگی میگردد. البته همه علایم وباهم ممکنست دربیمار وجود نداشته باشد.
نکته مهم و قابل توجه درمورد پولیپ بینی ،مشکل تشخیص است.بسیاری ازبیماران که بعنوان سینوزیت مزمن تحت درمان قرار میگیرند ولی نتیجه مناسبی از آنتی بیوتیک نمیگیرند ،مبتلا به پولیپ هستندو عدم تشخیص پولیپ در آنهاموجب شکست درمان میشود.از طرف دیگر گاهی از موارد تومورهای بینی با پولیپ اشتباه میشوند.با توجه به اینکه تومورهای بینی وسینوس نیازمند تشخیص و درمان سریع هستند، لازم است در تمام موارد پزشک اطمینان حاصل کند که بیمار دچار تومور نیست.گاهی پولیپ بینی همراه آسم تنفسی دیده میشود.انسداد بینی سبب بدتر شدن و مشکل شدن کنترل آسم میشود.
درمان پولیپ
یکی از نکات مهم در درمان پولیپ ،تشخیص علت زمینه ایست.در صورت عدم تشخیص ودرمان علت زمینه ای ،احتمال عود وجود دارد.مراحل درمان شامل:
درمان علت زمینه ای
درمان دارویی :برخی از پولیپها ممکنست با درمان دارویی مناسب بهبود یابند.
درمان جراحی:بعضی از پولیپها بدرمان دارویی جواب نمیدهند یا بعد از بهبود دچار عود میشوند ولذا نیازمند جراحی هستند:پولیپهای بزرگ ،پولیپهاییکه از قسمت پشتی بینی وارد دهان شده اندوپولیپهاییکه بعلت عفونت قارچی ایجاد شده اند.درمان جراحی از طریق بینی وبروش اندوسکوپی سینوس انجام میشود.در این روش ،بدون ایجاد برش در صورت یا داخل دهان ،پولیپها خارج و همزمان جهت جلوگیری از عود ،دهانه سینوسها بازمیشود.
گاهی جهت جلوگیری از عود ،ممکنست درمان موضعی بصورت شستشو و اسپری تا چند ماه بعد از عمل ادامه یابد.
جراحیهای همزمان
در مواردی این امکان وجود دارد که بعضی جراحیها همراه و همزمان با جراحی پولیپ بینی انجام گیرد:
جراحی انحراف بینی یا سپتوپلاستی
جراحی زیبایی بینی یا رینوپلاستی
عود پولیپ بینی
یکی از مشکلات مطرح در جراحی بینی و سینوس ،عود پولیپ بعد از عمل است.در گذشته ،دربسیاری موارد بعد از جراحی،بیمار با عود پولیپ روبرو میشد.با روشهای دقیق و موثر امروزی ،شانس عود زیاد نیست.این اقدامات عبارتند از :
بررسی کامل قبل از عمل شامل اندوسکوپی تشخیصی ،سیتی اسکن و...
شروع درمان دارویی مناسب قبل از عمل
جراحی اندوسکوپیک کامل بینی و سینوس:خارج کردن پولیپ به تنهایی کافی نیست و باید دهانه سینوسها هم باز شود.
پیگیری و مراقبت بعد از عمل
آسم و پولیپ بینی
تعداد زیادی از بیماران مبتلا به آسم دچار اشکال تنفس بینی و پولیپ هستند.درمان وکنترل پولیپ از طریق جراحی اندوسکوپیک سینوس ،موجب کمک به کنترل آسم و بهبود وضعیت ریوی میشود.یکی از علل آسم مقاوم به درمان ،سینوزیت یا پولیپ درمان نشده است.