ویتامین C
ویتامین C اولین ویتامین کشف شده می باشد. این ویتامین تنها در بدن انسان چند حیوان دیگر ساخته نمی شود و ضروری است . از ویتامین های محلول در آب ویتامین C می باشد که به عنوان آنتی اکسیدان در بدن کاربرد دارد . این ویتامین در بسیاری از واکنش های بدن شرکت دارد و مقاومت بدن را در برابر عوامل بیماریزا افزایش می دهد.
نسبت به حرارت و فلزات ناپایدار است و همچنین در مقابل نور و قلیا حساس بوده ولی در محیط اسیدی پایدار می باشد .در مواقع نگهداری مواد غذایی مقدار آن کاهش پیدا می کند و فریز کردن در حد انجماد باعث از بین رفتن آن می شود .جذب این ویتامین شبیه گلوکز بوده و وابسته به سدیم می باشد و چون محلول در آب است از طریق ادرار دفع می گردد.
این ویتامین دارای عملکردهای زیر می باشد :
Ø در ساخت کلاژن نقش داشته در نتیجه کمبود آن باعث عدم تکامل کلاژن و سستی بافت پیوندی می شود.
Ø در ساخت کارنیتین نقش دارد بنابراین در سوختن چربیها دخیل می باشد( کارنیتین اسیدهای چرب را جهت سوختن وارد سلول می کند)
Ø در دفع مواد سمی در بدن نقش دارد.
Ø جذب آهن و کلسیم را افزایش می دهد و باعث افزایش کارایی ویتامین E و اسیدفولیک می گردد.
منابع غذایی آن انواع میوه وسبزی بخصوص مرکبات، گوجه فرنگی، توت فرنگی، طالبی و فلفل سبز می باشد. سیب زمینی نیز مقدار کمی ویتامین C دارد. کمبود آن باعث آماس و التهاب لثه و اسکوروی ، و در حالت شدیدتر باعث خشکی دهان و چشم، ریزش دندانها ، عدم التیام زخم ها و باز شدن زخم های کهنه می گردد. باد کردن مفاصل و نقاط قرمز روی پوست و خونریزی لثه از علائم کمبود آن می باشندو معمولا" مسمومیت ندارد. بیماریهای عفونی کودکان ممکن است با ضعف تغذیه بویژه فقدان ویتامین C ارتباط داشته باشد .
نکته: این ویتامین در درمان سرماخوردگی هیچ اهمیتی ندارد اما با توجه به اینکه در سیستم ایمنی بدن نقش دارد قبل از سرماخوردگی گاها" به عنوان پیشگیری استفاده می گردد.