سرطان بیضه یکی از نوع های شایع سرطان در مردان جوان است که اغلب در سنین بین ۱۵ تا ۳۵ سالگی تشخیص داده می شود. این نوع سرطان از سلول های بیضه، که در آنها تولید نخاع اسپرماتوژنز انجام می شود، شکل می گیرد. علایم این بیماری ممکن است شامل تورم یا تغییر اندازه بیضه، درد یا ناراحتی در ناحیه بیضه، احساس سنگینی یا فشار، و وجود ضایعات یا تورم در منطقه بیضه باشد. تشخیص سرطان بیضه به وسیله ام آر آی، سونوگرافی بیضه، آزمایش خون (مانند آلفا فتوپروتئین) و در صورت لزوم بیوپسی انجام می شود. درمان این بیماری شامل جراحی (مانند اخراج بیضه)، درمان های شیمیایی و درمان های تابشی است. پس از درمان، پیگیری منظم و مراقبت های پساعلاجی از جمله ارزیابی های پزشکی مداوم برای زندگی بهتر بیمار اساسی می باشد.

علائم سرطان بیضه پیشرفته

• برآمدگی یا بزرگ شدن هر دو بیضه
• درد بیضه ها یا درد در کیسه بیضه
• احساس سنگینی در کیسه بیضه
• درد در شکم یا کشاله ران
• جمع شدن ناگهانی مایع در کیسه بیضه
• بزرگ شدن یا حساسیت سینه ها
• کمردرد.
• تنگی نفس
• درد قفسه سینه
• سرفه کردن
• گیجی

علت سرطان بیضه

در حال حاضر علت اصلی ایجاد سرطان بیضه هنوز ناشناخته است. سرطان بیضه زمانی ایجاد می شود که سلول های سالم در بیضه دچار یک تغییر غیرطبیعی شوند. سلول های سالم به شکلی منظم رشد کرده و تقسیم می شوند تا عملکرد طبیعی بدن ما را حفظ کنند. اما گاهی اوقات برخی از سلول ها دچار ناهنجاری می شوند. در نتیجه ی این ناهنجاری، رشد طبیعی سلول ها از کنترل خارج شده و باعث افزایش غیرطبیعی تعداد سلول ها (که معمولا ظاهری غیرطبیعی نیز دارند) می شوند. که در نتیجه تجمع این سلول ها در بیضه با عث ایجاد یه توده می شود.

چه عواملی می تواند خطر ابتلا به سرطان بیضه را افزایش دهد؟

عواملی که می توانند خطر ابتلا به سرطان بیضه را افزایش دهند عبارتند از:

• سن
• داشتن سابقه خانوادگی این بیماری
• داشتن رشد غیر طبیعی بیضه
• داشتن یک بیضه نزول نکرده که به آن کریپتورکیدیسم می گویند.
• شرایطی که باعث رشد غیرطبیعی بیضه ها می شود، مانند سندرم کلاین فلتر، ممکن است خطر ابتلا به سرطان بیضه را افزایش دهد.

راههای تشخیص سرطان بیضه چگونه است؟

راه های مختلفی برای تشخیص سرطان بیضه وجود دارد از جمله :

• تست خون

در این روش مارکرهای سرطانی مانند آلفا فیتوپروتئین، گونادوتروپین جفتی انسانی و لاکتات دهیدروژناز چک می شود. هرچند ممکن است با وجود سرطان، آزمایش خون طبیعی باشد.

• سونوگرافی بیضه

سونوگرافی بهترین ابزار تصویربرداری برای تشخیص سرطان بیضه می باشد (با دقت بالای ٩٠٪؜) که می تواند وجود یک تومور و اندازه ی آن را مشخص کند.

• نمونه برداری بیضه ای

در این روش نمونه ای کوچک از بافت بیضه تهیه کرده و آن را با میکروسکوپ مشاهده می کنند تا تشخیص دهند توده بدخیم (سرطانی) است یا خوش خیم (غیر سرطانی)

درمان سرطان بیضه

درمان سرطان بیضه شامل جراحی، پرتو درمانی، شیمی درمانی یا ترکیبی از این ها است.

جراحی اركیدكتومی

در این روش بیضه ها را با جراحی خارج می کنند تا از گسترش تومور به دیگر اعضای بدن جلوگیری کنند. اگر در مرحله ی اول بیماری تشخیص داده شود، ممکن است جراحی تنها درمان موردنیاز باشد. اركیدكتومی یک جراحی تقریباً ساده است. بیمار یک بیهوشی کلی دریافت می کند. یک برش کوچک در ناحیه ی کشاله ی ران ایجاد کرده و بیضه از طریق آن برداشته می شود. این جراحی به هدایت برنامه درمانی کمک می کند.

پرتو درمانی

پرتودرمانی از پرتوهای اشعه ی ایکس با قدرت بالا برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. ممکن است به صورت تابش خارجی یا تشعشعات داخلی تجویز شود.
تابش خارجی از دستگاهی استفاده می کند که تابش را به ناحیه سرطانی هدف قرار می دهد.
تشعشعات داخلی شامل استفاده از دانه های رادیواکتیو یا سیم هایی است که در ناحیه آسیب دیده قرار می گیرند. این فرم اغلب در درمان سمینوم ها موفق است.

شیمی درمانی

شیمی درمانی سرطان بیضه شامل استفاده از مواد شیمیایی برای از بین بردن سلول های سرطانی می باشد.شیمی درمانی از دارو برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. این یک درمان سیستمیک است، به این معنی که می تواند سلول های سرطانی را که به سایر قسمت های بدن شما سفر کرده اند، بکشد. هنگامی که آن را به صورت خوراکی یا از طریق رگ ها مصرف کنید، می تواند از طریق جریان خون شما عبور کند تا سلول های سرطانی را از بین ببرد.

مراقبت های بعد از درمان سرطان بیضه

• مصرف به موقع داروهای تجویز شده توسط پزشک
• میتوانید با استفاده از کیسه یخ و کمپرس سرد درد و التهاب خود را تا حد قابل توجهی کاهش دهید.
• بهتر است تا چند هفته بعد از عمل مراقب رژیم غذایی خود باشید. غذاهایی که ممکن است باعث یبوست شوند را مصرف نکنید. بهتر است اجابت مزاج شما بعد از درمان سرطان بیضه به راحت ترین شکل ممکن اتفاق بیفتد. از این رو لازم است که داروهای ضد یبوست که دکتر تجویز کرده را مرتبا مصرف کنید.
• در صورت جراحی استفاده از بیضه بند بعد از عمل لازم است همچنین در صورت احساس درد هنگام نشستن بهتر است از تشکچه ها و زیر نشیمنی های طبی استفاده شود.
• اغلب بعد از ۴۸ ساعت پس از عمل ارکیکتومی بیمار اجازه دوش گرفتن جزئی را دارد اما برای استحمام و شست و شوی کامل بدن باید حداقل یک هفته از عمل گذشته باشد و استحمام باید با دقت و مراقبت فراوان انجام شود.
• به مدت چهار هفته از انجام قعالیت سنگین فیزیکی خودداری کنید. بیمار باید از بلند کردن اشیا سنگین بالای ۴ کیلو و همچنین دویدن، ورزش های سخت، کوه نوردی و... خودداری کند.

آیا سرطان بیضه کشنده است؟

در صورتی که این سرطان زود تشخیص داده شود قابل درمان می باشد، حتی اگر سرطان از بیضه فراتر رفته باشد یا به اصطلاح متاستاز کرده باشد. در صورت درمان مناسب، احتمال مرگ در اثر این سرطان بسیار کم است.

بیشتر بخوانید :

آیا سرطان بیضه می تواند اثری بر باروری داشته باشد؟

در صورت جراحی برای درمان سرطان ، اگر فرد بعد از جراحی بیضه ای نداشته باشد، نابارور خواهد شد زیرا او دیگر توانایی ساخت اسپرم ندارد. اگر که فرد می خواهد در آینده صاحب فرزند شود، باید قبل از جراحی اسپرم خود را در بانک اسپرم ذخیره کند. در رابطه با دیگر درمان های سرطان بیضه، شامل پرتو درمانی و شیمی درمانی نیز می توانند روی باروری فرد تأثیر گذاشته و برای مدتی طولانی این توانایی را از فرد بگیرند. طبق توصیه پزشکان بهتر است تا یک سال بعد از پایان درمان شیمی درمانی و پرتو درمانی نسبت به فرزند آوری اقدام نکنید. این فاصله زمانی باعث می شود اسپرم های آسیب دیده از هرگونه آسیب ناشی از درمان بهبود پیدا کنند.ذالبته در نظر داشته باشید بعد از درمان ممکن است چند سال طول بکشد تا مردان قدرت باروری خود را به طور کامل به دست آورند. به طور کلی توانایی باروری مردان بعد از درمان کاهش پیدا می کند که میزان آن به شدت بیماری و نوع درمان بستگی دارد و گاهی درمان سرطان منجر به ناباروری در مردان خواهد داشت.

نتیجه گیری

به طور خلاصه، سرطان بیضه یکی از شایع ترین نوع های سرطان در مردان جوان است که معمولاً در سنین جوانی تشخیص داده می شود. شناخت علائم و نشانه های آن، اهمیت بررسی و سریعترین شناسایی ممکن، و درمان به موقع از اهمیت بالایی برخوردار است. با استفاده از روش های مدرن تشخیصی و گزینه های درمانی متنوع، امکان بهبود و مدیریت موثر این بیماری فراهم می شود، که باعث بهبود کیفیت زندگی و طول عمر بیماران مبتلا می گردد.

نسخه اصلی مطلب دانستنیهای سرطان بیضه و راههای درمان آن را در سایت دکتر عنایت الله ایزدی بخوانید.

---