پوست یکی از حساس ترین ارگان های بدن است که عکس العمل های متفاوتی مانند تورم، قرمزی، تاول و...نسبت به کوچکترین فشار وارد شده به این منطقه نشان می دهد. یکی از واکنش هایی که به علت فشار بیش از حد در یک قسمت مانند کف پا ایجاد می شود میخچه پا است که نوعی ضایعه پوستی و واکنش طبیعی بدن برای حفاظت از خود است. میخچه یکی از مشکلات شایع پوستی است که به دلایل گوناگون، در نواحی مختلف دست و پا ظاهر می شود. با این حال می توان گفت که این مشکل عمدتاً در ناحیه پا به وجود می آید و دلیل اصلی آن نیز اصطکاک مکرر، مالش، تحریک و یا فشار بر روی پوست است. میخچه پا یک عارضه کوچک اما آزار دهنده است و همانطور که با مراقبت و رسیدگی می تواند به خوبی درمان شود، عدم رسیدگی به آن هم به شدت مخرب است و مشکلات بزرگی را به وجود می آورد.

میخچه چیست؟

این زائده نوعی پینه است که از پوست مرده ساخته شده است. میخچه به انگلیسی Corn نامیده می شود. میخچه ها معمولاً روی سطوح صاف و بدون موی بدن به ویژه در بالای انگشتان پا یا در کناره های انگشتان پا شکل می گیرند. میخچه ها معمولا ًکوچک و مدور هستند و دارای یک هسته با حاشیه مشخص که قوام هسته ی آن می تواند از نرم تا سخت متغیر باشد. میخچه های سفت و سخت، کوچک بوده و در مناطق ضخیم پوست یا مناطق دارای پینه و یا در نواحی استخوانی پا دیده می شود. میخچه های نرم، سفید رنگ و دارای بافت لاستیک مانند و ارتجاعی هستند. آنها معمولاً بین انگشتان پا و در مناطقی از پوست مرطوب و عرق کرده رخ می دهد.

علت میخچه

فشار و اصطکاک ناشی از اعمال تکراری، باعث بروز و رشد میخچه ها می شود. برخی از این منابع فشار و اصطکاک عبارت اند از:
پوشیدن کفش های تنگ و پاشنه بلند نامناسب
پوشیدن کفش های گشادی که پای شما در آن می لغزد.
خودداری از پوشیدن جوراب باعث ایجاد اصطکاک بین پا و کفش می شود.
پوشیدن صندل به مدت طولانی هم می تواند باعث ایجاد میخچه شود.

عدم درمان قوس کف پا

افزایش وزن و حاملگی
دویدن زیاد و مکرر
ساعات طولانی سرپا ایستادن
پوشیدن جوراب های نامناسب
بالا بودن سن که میتواند باعث کاهش چربی میان بافت ها، پوکی استخوان و ناهنجاری های استخوانی ناشی از آن شود.
برهنه راه رفتن روی سطوح بدون فرش یا کف پوش

علائم میخچه

• در صورت مشاهده موارد زیر، ممکن است به میخچه پا دچار شده باشید:
• ناحیه ای از پا که پوست آن خشن و ضخیم شده است.
• نقاطی روی پاهایتان ایجاد شده که سخت و دردناک است.
• پوست آن ناحیه، پوسته پوسته، خشک و فلس مانند است.
• پوست آن ناحیه به لمس حساس و تحریک پذیر شده است.

انواع میخچه

• میخچه سخت
• میخچه نرم
• میخچه دانه ای شکل
• میخچه عروقی، عروقی عصبی
• میخچه زیر ناخن
• میخچه فیبروزی
• میخچه پا

بیشترین ناحیه ای که درگیر میخچه می شود، پا است. میخچه ممکن است در قسمت نوک انگشتان، بین انگشت ها یا در کف پا ایجاد شود. در ناحیه ای که میخچه به وجود آمده است، پوست ضخیم شده و دردناک می شود.

میخچه کف پا

میخچه کف پا معمولاً کوچک و گرد است. این زائده ها بیشتر در قسمت بالایی یا کناره انگشتان پا ایجاد می شوند. میخچه پا چندین نوع مختلف دارد که عبارتند از:

• میخچه سخت: این میخچه ها باعث ضخیم شدن پوست در ناحیه بزرگ تری می شوند. معمولاً در بالای انگشتان پا به وجود می آیند. در این قسمت ها فشار استخوان روی پوست وجود داشته و احتمال ایجاد میخچه سخت وجود دارد.
• میخچه نرم: این میخچه ها سفید یا خاکستری هستند و بافت آنها نرم تر و لاستیکی است. معمولاً این نوع میخچه بین انگشتان پا ایجاد می شود.
• میخچه بذری: این نوع میخچه معمولاً ابعاد کوچکی دارد و بیشتر در کف پا ایجاد می شوند.

میخچه دست

میخچه بیماری شایعی است که بیشتر بین انگشتان پا و کف پا ایجاد می شود؛ اما گاهی ممکن است روی دستان خود نیز این زائده ها را مشاهده کنید. روی پوست دست همانند پا به دلیل اصطکاک و ساییدگی طولانی مدت می تواند میخچه ایجاد شود. به عنوان مثال افرادی مانند کارگران ساختمان، باغبان، مکانیک، نوازندگان گیتار و ورزشکاران که از دست خود زیاد استفاده می کنند، ممکن است دچار میخچه دست شوند.

تشخیص میخچه

پزشک متخصص معمولاً می تواند میخچه های پا را با پرسش در مورد سبک زندگی شما و نگاه کردن به پاها و کفش های شما تشخیص دهد. آنها ممکن است بخواهند اشعه ایکس را انجام دهند اگر مشکوک باشند که ممکن است مشکل اساسی در استخوان وجود داشته باشد که باعث ایجاد میخچه روی پاهای شما می شود. گاهی اوقات، اگر توده قابل توجهی در پا وجود داشته باشد، ممکن است بیوپسی انجام دهند.

پیشگیری از میخچه

• کفش و جوراب مناسبی تهیه کنید. برای داشتن کفش مناسب، کفشی را انتخاب کنید که خیلی گشاد یا خیلی تنگ نباشد. یک نکته برای تهیه کفش با سایز صحیح این است که در پایان روز کفش بخرید، زمانی که پاهای شما ممکن است کمی ورم کرده باشد.
• ناخن های پای خود را کوتاه کنید. اگر ناخن های پای شما بیش از حد بلند باشد، می تواند باعث فشار انگشتان به کفش شود. می تواند فشاری ایجاد کند که باعث ایجاد میخچه در طول زمان می شود.
• از پدهای میخچه استفاده کنید. پدهای میخچه به محافظت در برابر فشار اضافی یا اصطکاک اطراف میخچه شما کمک می کند. آنها در مواد مختلفی از جمله فوم، نمد و پوست وجود دارند.
• پاهای خود را تمیز نگه دارید. روزانه پاهای خود را با آب، صابون و برس اسکراب مناسب بشویید.
• پاهای خود را مرطوب نگه دارید. برای جلوگیری از خشکی و اصطکاک از کرم پا به طور منظم استفاده کنید.

درمان پزشکی میخچه

زمانی که میزان حضور میخچه ها روی پوست پایتان طولانی شد، باید درمان های تخصصی را از سر بگیرید. متخصصان پوست برای حذف میخچه ها از روی پوست ممکن است از روش های زیر استفاده کنند:

• تجویز چسب مخصوص میخچه: این چسب ها دارای سالیسیلیک اسید ۴۰ درصد هستند و میخچه را از بین می برند. البته برخی از متخصصان به دلیل محتوای اسیدی آنها، این چسب ها را توصیه نمی کنند.
• عمل جراحی: گاهی اوقات میخچه ها کمی عمیق هستند و با چسب های مخصوص از بین نمی روند. در این صورت پزشکان انجام اعمال جراحی سرپایی را پیشنهاد می کنند. این جراحی ها بسیار ساده با دوره نقاهت کوتاه هستند.
• لیزردرمانی: اگر میخچه ها بسیار عمیق باشند و پزشک صلاح نداند با تیغ به عمق پوست نفوذ کند، لیزردرمانی را پیشنهاد می کند. این کار هم میخچه را به صورت ریشه ای از بین می برد و دوره نقاهت کوتاهی دارد؛ اما اگر میخچه بر اثر عواملی مانند عفونت های قارچی یا بیماری خاصی ایجاد شده باشد، در این صورت درمان آن با استفاده از لیزر، بی فایده بوده و باید علت های زمینه ای آن درمان شود.
• فریز کردن میخچه پا: یکی دیگر از روش هایی که پزشکان در درمان میخچه کف پا استفاده می کنند، فریز کردن میخچه یا کرایوتراپی است. در این روش درمانی، یخ دی اکسیدکربن یا نیتروژن مایع به عمق ضایعه نفوذ می کند و ممکن است با خونریزی همراه باشد. پس از آن ممکن است شما در محل میخچه شاهد تاول های بنفش یا قرمز باشید.

درمان خانگی میخچه

• گاهی می توان با اقدامات ساده و درمان های خانگی میخچه را درمان کرد. اگر دیابت یا بیماری مربوط به گردش خون دارید، حتماً برای رفع میخچه به پزشک مراجعه کنید؛ اما اگر هیچ مشکل یا بیماری ندارید، می توانید روش های زیر را امتحان کنید.
• قرار دادن میخچه یا پینه در آب گرم به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه، سپس سوهان کشیدن یا خراش دادن منطقه با سنگ پا مفید است. حرکات دایره ای یا جانبی به حذف پوست های مرده کمک می کند.
• استفاده ی روزانه از مرطوب کننده و محصولاتی که حاوی اسید سالیسیلیک، اوره، آمونیوم لاکتات هستند، به نرم کردن پوست های خشک کمک کرده و پوست را برای سوهان زدن آماده می کند.
• اگر حرکت های تکراری باعث ایجاد میخچه شده اند، اجتناب از این اقدامات اغلب می تواند مشکل را حل کند.
• استفاده از کفش و جوراب با سایز مناسب، استفاده از نوار محافظ یا کفی کفش به درمان کمک می کند.
• قرار دادن فوم یا سیلیکون بین انگشتان پا برای کاهش فشار بر روی میخچه مفید می باشد.
• اگر میخچه شما دردناک شده است، هر روز ۱۰ تا ۲۰ دقیقه از کمپرس یخ استفاده کنید تا درد و تورم کاهش پیدا کند.

نسخه اصلی مطلب میخچه چیست و چگونه درمان میشود؟ را در سایت دکتر فاطمه عندلیب بخوانید.

---