چین و چروک روی پوست، بخشی از روند طبیعی افزایش سن در بدن است. در واقع، تغییرات سلولی ایجاد شده در اثر گذر عمر باعث ایجاد این خطوط روی پوست می شود. وراثت و ژنتیک یکی از اصلی ترین عوامل در میزان و زمان ایجاد چین و چروک در اطراف است، البته از نظر علمی ثابت شده است که همه چیز درمورد چین و چروک پوست به سن مربوط نمی شود و عوامل دیگر نیز در شدت و میزان ایجاد آنها مؤثر هستند. تابش مستقیم آفتاب، اعتیاد به سیگار، عدم نوشیدن آب به میزان کافی و رژیم غذایی ناسالم، برخی از داروها و عوامل محیطی و ژنتیکی در ایجاد چین و چروک و میزان آن مؤثر هستند.

چین های صورت به دو دسته تقسیم میشوند. خطوط دینامیک که خطوطی هستند که در حالت عادی وجود ندارند و تنها در زمان فعالیت عضلات پیشانی مانند زمان اخم کردن پدیدار میشوند. دیگری خطوط استاتیک هستند که به صورت دائمی در پیشانی وجود دارند و ربطی به فعالیت عضلانی ندارند. این خطوط معمولاً بر اثر افزایش سن و عدم درمان خطوط دینامیک ایجاد میشوند.

علل ایجاد چروک پوست

• قرار گرفتن در معرض آفتاب: نور خورشید دلیل اصلی ایجاد چین و چروک صورت است. قرار گرفتن در معرض اشعه های مضر ماوراء بنفش (UVA و UVB) عامل تقریباً تمام علائم پیری زودرس است. پژوهش ها نشان داده است که حتی میزان کمی از نور خورشید نیز فرایند تشکیل چین و چروک را شروع می کند.
• افزایش سن: پیر شدن سلول ها فرایندی طبیعی و ناگزیر است. تغییرات بیولوژیکی مانند کاهش تدریجی دوام و عملکرد سلولی در اثر آسیب مولکولی که از تأخیر در تکثیر و ترمیم سلولی نشأت می گیرد، فرایند پیری سلول ها را تسریع می کند.
• استعمال دخانیات: استعمال دخانیات تولید رادیکال های آزادی را در بدن افزایش می دهد که در پیری زودرس نقش دارند.
• آلودگی: آلاینده های هوا میزان ویتامین E موجود در پوست را کاهش می دهند.
• کاهش وزن سریع: لاغر شدن بسیار سریع شل شدن و افتادگی پوست را به دنبال دارد و چین و چروک ها را بیشتر می کند.
• رژیم غذایی نامناسب: افرادی که رژیم غذایی ناسالم دارند و در مصرف فست فود، غذاهای چرب و قند تصفیه شده زیاده روی می کنند، سریع تر از افرادی با رژیم غذایی سالم پیر می شوند.
• تحرک نداشتن: ورزش نکردن و تحرک نداشتن گردش خون را مختل می کند و میزان اکسیژن پوست را کاهش می دهد که به نوبه خود به ایجاد چین و چروک صورت و سریع تر پیر شدن می انجامد.
• شرایط شغلی: اگر لازمه شغلتان کار در فضای باز و قرار گرفتن زیر آفتاب است، احتمال آسیب دیدن پوست و ایجاد چین و چروک افزایش می یابد.
• وراثت: چین و چروک در بعضی خانواده ها مشکلی رایج است که حکایت از ارثی بودن این عارضه پوستی دارد.
• رنگ پوست: افرادی که پوست روشن تر و مو و چشم های روشن دارند، سریع تر از افراد با پوست تیره با مشکل پیر شدن پوست مواجه می شوند.
• نحوه خوابیدن: وضعیت بدن هنگام خواب یکی از علل اصلی ایجاد چین و چروک های استاتیک است. اگر سال های متمادی هر روز صورت را از یک سمت روی بالش بگذارید، در نهایت با چین و چروک های ناخوشایندی روی صورت مواجه خواهید شد.
• از دیگر علل ایجاد چین و چروک صورت و افتادگی و شل شدن پوست می توان به اختلال های پوست، استرس، تغییرات هورمونی، سبک زندگی و بیماری های مختلف اشاره کرد.

خطوط استاتیک

چروک های استاتیک آن دسته از خطوط چهره هستند که بدون انقباض عضلانی و حتی وقتی صورت در حال استراحت است نیز قابل مشاهده هستند. این چروک ها ناشی از فقدان کشسانی پوست در اثر آسیب های حاصل از نورخورشید، دخانیات، ژنتیک، سوء تغذیه یا چروک های دینامیک دراز مدت هستند.

خطوط داینامیک

چروک های دینامیک، آن دسته از چروک ها و خطوطی هستند که وقتی صورت خود را حرکت می دهید ظاهر می شوند. این نوع چروک ها، در اثر ابراز احساسات و حرکات تکراری صورت و به خاطر انقباض عضلات متصل به پوست به وجود می آیند. متداول ترین نقاط چروک های دینامیک، خطوط اخم بین ابروها، خطوط افقی روی پیشانی و خطوطی که از گوشه خارجی چشم ها امتداد می یابند (پا کلاغی) هستند.

روشهای درمان چروک پوست

رتینوئیدهای موضعی

رتینوئیدهایی مانند ترتینوئین (رنووا، رتینا) و تازاروتن (اویج، تازاروک) که از ساختار ویتامین A استخراج می شوند، علاوه بر کاهش سرعت ایجاد چین و چروک در بهبود شرایط چین و چروک های سطحی نیز مؤثر هستند. البته استفاده از این ترکیبات به صورت موضعی نیاز به استفاده از کرم ضد آفتاب با درصد محافظت بالا دارد. کرم های مورد استفاده برای درمان چروک دور چشم معمولاً حاوی این ترکیبات هستند.

لیزر درمانی

با استفاده از پرتودرمانی، لایه بیرونی پوست از بین می رود و باعث تحریک لایه های زیرین برای تولید کلاژن می گردد. پوست، ارتجاعی تر شده و بعد از چندین جلسه درمان، طراوت لازم را باز می یابد.

بوتاکس

سم بوتولینوم نوع A که اغلب با نام بوتاکس در بین عامه مردم شناخته می شود، در دوز کم به عضلات مشخصی تزریق می شود. این عمل باعث می شود که عصب های عامل شکل گیری چروک، به صورت موقت غیر فعال شوند. تزریق بوتاکس می تواند خطوط پیشانی ، خطوط اخم بین چشم ها و مواردی از این دست را کاهش دهد.

پرکننده های تزریقی

این مواد شامل ژل، اسید هیالورونیک و چربی طبیعی بدن هستند. این مواد به محل دقیق چین و چروک ها تزریق می شوند تا پوست، حالت مدنظر فرد را پیدا کند و مانند بوتاکس، برای نتایج ماندگار، تزریق باید هر چند ماه یک بار تکرار شود.

لایه بردارها

این محصولات که تنها به صورت موضعی تجویز می شوند با برداشت و پاک کردن لایه ای از سلول های مرده از سطح پوست، آن را برای تکثیر سلول های جوان تحریک می کنند. لایه بردارها به صورت لوسیون، ماسک، اسکراب و پماد عرضه می شوند. مؤثرترین لایه بردارها حاوی آلفا هیدروکسی اسیدها یا ترکیبات گلیکولیک اسید و لاکتیک اسید هستند. تأثیر این ترکیبات بر روی چین و چروک های عمیق نامحسوس است و در واقع بیشتر جنبه پیشگیرانه دارند.

آنتی اکسیدان های خوراکی

ویتامین های A، E و C بیشترین میزان آنتی اکسیدان های مؤثر در سلامت سلول های پوست را دارند. آنتی اکسیدان های موجود در این ویتامین ها در کاهش التهاب و آسیب پوستی مؤثر بوده و تأثیرات ناشی از اشعه ماوراء بنفش را کاهش می دهند. مصرف این ویتامین ها علاوه بر اشکال موضعی، به صورت خوراکی نیز برای تقویت پوست تجویز می شود.

کلاژن های خوراکی

کلاژن که اصلی ترین ماده برای حفظ خاصیت الاستیکی پوست است، در کرم ها و لوسیون های موضعی بسیار به کار می رود؛ اما مصرف کلاژن به صورت خوراکی تأثیری چند برابر از مصرف آن به صورت موضعی دارد. مصرف مکمل های کلاژن از بهترین درمان های دارویی برای کاهش سرعت پیری پوست است.

رادیوفرکوئنسی (ترماژ)

امواج رادیوفرکوئنسی (RF) لایه های زیرین درم پوست را در معرض حرارت قرار داده و موجب تحریک ساخت رشته های کلاژن جدید می گردند. این روش پوست را سفت کرده و چین و چروک را کاهش می دهد. درمان با رادیوفرکوئنسی برای موارد خفیف و چروک های ریز بیشترین کاربرد را دارد.

هایفوتراپی (HIFU)

روش هایفوتراپی که مخفف امواج متمرکز فراصوت با شدت بالا (High Intensity Focused Ultrasound) است، به عنوان روشی غیرتهاجمی برای مقابله با پیری پوست به کار برده می شود. این روش درمانی مزایایی مشابه با لیفت صورت را در بر داشته و شما را از این قبیل جراحی های تهاجمی و پر دردسر بی نیاز می کند. گرمای ناشی از امواج فراصوت در این روش سلول های مورد هدف در پوست را از بین برده و واکنشی التهابی را در محل ایجاد می کند. در طی این واکنش، بدن برای کمک به رشد مجدد سلول ها کلاژن می سازد.

پیشگیری از چین و چروک پوست

• پوست خود را از اشعه آفتاب محفوظ نگه دارید : پوست خود را محافظت کرده و از بروز چین های بعدی از طریق محدود کردن زمان سپری شده زیر نور آفتاب پیشگیری کنید و همیشه لباس های محافظ پوست مثل کلاه های لبه پهن، پیراهن آستین بلند، و عینک آفتابی استفاده کنید. همچنین نباید در فضای بیرون حتی در اوقات زمستان استفاده از کرم ضد آفتاب را فراموش شود.
• از محصولات حاوی ضد آفتاب استفاده کنید : در هنگام انتخاب محصولات مخصوص پوست باید آن گروه از این محصولات را انتخاب کنید که در ترکیب آنها ضد آفتاب به کار رفته است، که به معنی بلوک شدن هر دو نوع اشعه UVA و UVB است.
• از مرطوب کننده استفاده کنید : پوست خشک می تواند به بروز زودهنگام چین و چروک در پوست منجر شود.
• عدم استعمال دخانیات: با ترک دخانیات می توان به بهبود حالت و بافت پوست کمک کرده و از ایجاد چین و چروک بیشتر پیشگیری نماید.
• رژیم غذایی سالمی داشته باشید : شواهدی در این مورد وجود دارد که برخی ویتامین ها در رژیم غذایی به حفاظت از پوست کمک می کنند. در مورد نقش رژیم غذایی به تحقیق بیشتری نیاز است؛ اما خوردن میوه و سبزیجات فراوان نقش مؤثری در این مورد دارد.

نسخه اصلی مطلب با انواع چروک پوست صورت آشنا شوید را در سایت دکتر رامین مدرسی بخوانید.

---