سونوگرافی بیوفیزیکال پروفایل BPP چه زمان، چگونه و به چه دلیل انجام میشود؟

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

بیوفیزیکال پروفایل، یکی دیگر از روش های ارزیابی های سلامت جنین است که اغلب زمانی که سایر تست های مانند تست ( NST) نیاز به پیگیری دارند انجام میشود. زمانی که همه نتایج نرمال و طبیعی هستند، به احتمال زیاد جنین در وضعیت مناسب قرار دارد. اگر هیچکدام از این روش ها رضایت بخش نباشد، ممکن است آزمایش های بیشتری برای ارائه تصویر دقیق تر از وضعیت جنین ارائه شود. سونوگرافی بیوفیزیکال پروفایل یک راه ساده، نسبتاً ارزان و غیر تهاجمی برای ارزیابی سطح سلامت جنین است. برخی از پزشکان انجام آن را در مراحل پایانی بارداری برای تمامی مادران تجویز می کنند در حالی که برخی دیگر انجام این تست را فقط در برخی شرایط لازم می دانند. به طور معمول این کار زمانی انجام میشود که موعد زایمان گذشته باشد. اگر بارداری در معرض خطر باشد میتوان این تست را در سه ماهه سوم بارداری نیز انجام داد. هدف این سونوگرافی ، جلوگیری از سقط و شناسایی به موقع و زودهنگام کمبود اکسیژن در نوزاد است تا بتوان به سرعت در مورد زایمان تصمیم گیری کرد و از آسیب‎های دائمی به مادر جلوگیری نمود.

دلایل انجام سونوگرافی بیوفیزیکال پروفایل (BPP)

• شما مبتلا به دیابت هستید که با دارو درمان شده است. دیابت بارداری، فشار خون بالا یا سایر مشکلات سلامتی که می توانند بر بارداری تأثیرگذار باشند.
• جنین کوچکتر از حد معمول است و یا باتوجه به سن بارداری رشد مناسبی نداشته است.
• جنین کمتر از حد طبیعی تحرک دارد.
• مایع آمنیوتیک شما بسیار کم یا بسیار زیاد است. متخصص شما یک تست بون استرس را برای اطمینان از سلامت و رشد جنین تان انجام می دهد.
• از موعد زایمان شما گذشته است و پزشک می خواهد از وضعیت جنین در رحم آگاه شود.
• قبلاً یک جنین را در نیمه دوم بارداری به علت ناشناخته یا به علت یک مشکل که ممکن است دوباره تکرار شود، از دست داده اید.
• شما یا جنین دچار یک بیماری هستید که نیاز به مراقبت دارید.

تفسیر بیوفیزیکال پروفایل

بعد از آنکه روند تست بیوفیزیکال پروفایل تکمیل شد پزشک نتایج را فوراً بررسی خواهد کرد. هر کدام از مواردی که در سونوگرافی بیوفیزیکال پروفایل اندازه گیری و ارزیابی می شود امتیاز 0 یا 2 را دریافت می کند. برای مثال:

1. مانیتور قلب جنین: نتایج این بخش از تست که تست بدون استرس نامیده می شود به صورت واکنشی یا غیر واکنشی تعریف می شود. اگر ضربان قلب جنین در طول 20 دقیقه دو برابر یا بیشتر شود نتایج به صورت واکنشی در نظر گرفته می شود و امتیاز 2 به آن اختصاص داده می گردد. اگر در طول بازه زمانی 40 دقیقه تسریعی در ضربان قلب جنین ایجاد نشود در آن صورت نتایج غیر واکنشی بوده و امتیاز 0 به آن داده می شود. به خاطر داشته باشید نتایج غیر واکنشی می تواند به دلیل خواب بودن جنین حین انجام تست به دست آید.
2. تنفس جنین: اگر جنین بتواند حداقل یک اپیزود از تنفس ریتمیک را به مدت 30 ثانیه نشان دهد امتیاز 2 را دریافت خواهد کرد در غیر این صورت امتیاز 0 داده خواهد شد.
3. حرکت جنین: اگر جنین بدن یا دست و پاهای خود را سه بار یا بیش از سه بار در طول 30 ثانیه حرکت دهد امتیاز 2 را دریافت خواهد کرد. در غیر این صورت امتیاز 0 خواهد بود.
4. تون ماهیچه ای جنین: اگر جنین بتواند یک پا یا دست خود را در موقعیت خمیده قرار داده سپس آن را کشیده و دوباره در وضعیت خمیده قرار دهد امتیاز 2 را دریافت خواهد کرد، در غیر این صورت امتیاز 0 در نظر گرفته می شود.
5. سطح مایع آمنیوتیک: برای بررسی سطح مایع آمنیوتیک بزرگ ترین کیسه قابل رؤیت مایع آمنیوتیک در سونوگرافی بررسی خواهد شد. چنانچه اندازه آن مقدار مشخصی داشته باشد امتیاز 2 داده می شود. در غیر این صورت امتیاز 0 در نظر گرفته خواهد شد.

امتیازات مجزایی که از هر بخش به دست آمده با هم جمع می گردد. به دست آمدن امتیاز 8 از 10 راضی کننده خواهد بود؛ اما در صورتی که امتیاز 6 باشد نیاز به تکرار تست بیوفیزیکال پروفایل در طول 24 ساعت وجود دارد. اگر زمان زایمان نزدیک باشد ممکن است انجام زایمان توصیه شود. به دست آوردن امتیاز 4 یا کمتر از آن نشان دهنده لزوم انجام تست های بیشتر می باشد. فاکتورهایی مانند استفاده از کورتیکواستروئیدها در مدت اخیر به منظور تسریع بلوغ ریه ها بر نتایج تست بیوفیزیکال پروفایل تأثیر خواهد داشت. مصرف برخی داروها مانند مورفین نیز بر نتایج تست بیوفیزیکال پروفایل تأثیر می گذارد.

آمادگی قبل از انجام سونوگرافی بیوفیزیکال پروفایل

• قبل از انجام آزمایش غذا بخورید. این روش ممکن است در وادار کردن جنین به تحرک و بیدار شدنش اثر مثبت داشته باشد.
• نیازی به پر بودن مثانه نیست.
• مقداری مایعات شیرین میل کنید.
• در صورت داشتن درد، خونریزی و هر علامت ناراحت کننده دیگری، به متخصص سونولوژی اطلاع دهید.
• در صورت مصرف داروهای خاص مانند کورتیکواستروئیدها، حتماً سونولوژیست را در جریان بگذارید؛ زیرا این داروها بر نتایج این آزمایش اثر می گذارد.

کاندید مناسب انجام سونوگرافی بیوفیزیکال پروفایل

به طور کلی تست بیوفیزیکال برای زنانی که ریسک بالایی در ابتلا به عوارض جانبی یا مشکلات زایمان دارند و در معرض خطر از دست دادن نوزاد هستند، توصیه می‎شود.در صورتی که تاریخ زایمان شما گذشته باشد و یا در معرض خطرات بالایی در طول دوره بارداری خود قرار داشته باشید، ممکن است دکتر شما تست BPP را درخواست کند. ممکن است به علت شرایط بالینی مانند دیابت یا پره اکلامپسی (پرفشاری خون مزمن) در معرض خطر بالاتری برای از دست دادن جنین خود قرار داشته باشید. همچنین در حوادثی مانند زمین خوردن یا تصادفات به این تست نیاز دارید تا از سلامت نوزاد (جنین) خود مطمئن شوید.

روش انجام سونوگرافی بیوفیزیکال پروفایل

بر روی تخت معاینه دراز می کشید و رادیولوژیست پروب (مبدل) دستگاه سونوگرافی را بر روی شکم شما نگه می‎دارد. قسمت دیگر این تست مربوط به آزمون غیر استرسی می باشد که ضربان قلب نوزاد را در طی 20 دقیقه می سنجد. پزشک یک کمربند الاستیک را همراه با دو سنسور، دور شکم شما قرار می‎دهد تا ضربان قلب جنین را بیابد. این بخش معمولاً قبل از سونوگرافی جنین انجام می‎گیرد. در صورتی که جنین خوابیده باشد باید تا زمانی که بیدار می‎شود و شروع به حرکت می‎نماید منتظر بمانید. در برخی موارد ممکن است رادیولوژیست، با ایجاد صداهایی سعی کند جنین را از خواب بیدار کند. برخی پزشکان تنها بخش سونوگرافی این تست را انجام می‎دهند و بخش غیر استرس آن را در صورت درخواست اطلاعات بیشتر توسط پزشک معالج انجام می‎دهند.

عوارض جانبی سونوگرافی بیوفیزیکال پروفایل

تست بیوفیزیکال پروفایل، یک آزمایش غیر تهاجمی است که هیچگونه خطر یا عوارض جانبی را برای مادر یا جنین به وجود نمی آورد.