در سال های اخیر سرطان پستان شایع ترین سرطان در بین زنان میباشد و میانگین سنی بروز آن روبه کاهش است. با توجه به نسج متراکم پستان (dense breast) در زنان جوان تر (کمتر از 49 سال) که باعث کاهش حساسیت ماموگرافی در تشخیص کارسینوم می شود، استفاده از سونوگرافی با وضوح بالا به عنوان مکمل ماموگرافی در تشخیص آن بسیار مفید است. آگزیلا یا حفره زیر بغلی، به شکل تقریبی هرمی است که مابین انتهای فوقانی بازو و قسمت فوقانی سطح خارجی توراکس (قفسه سینه) قرار گرفته است و دارای چهار جدار (قدامی، خلفی، داخلی، خارجی)، یک قاعده و یک رأس است. توده های آگزیلاری بسیار شایع هستند و به طور معمول در اثر گره های لنفاوی متورم یا غده زیر بغل ایجاد می شوند. گره های لنفاوی ساختارهای کوچک و بیضی شکل هستند که در کل سیستم لنفاوی بدن قرار دارند و نقش مهمی در سیستم ایمنی بدن دارند. علل بسیاری زیادی برای توده های زیر بغل وجود دارند که برخی از آنها ممکن است نیاز به درمان داشته باشند. در برخی موارد این توده ها می توانند نشان دهنده یک بیماری جدی باشند.

سونوگرافی اگزیلا، روشی غیرتهاجمی، ارزان و در دسترس است و معمولاً در بیماران با تشخیص سرطان پستان به طور روتین و برای تعیین تعداد، سایز و محل تومور و همچنین بررسی وضعیت غدد لنفاوی انجام می شود. مرحله بندی یا «staging» یکی از ارکان مهم در تشخیص و درمان بیماران سرطانی خصوصاً سرطان پستان است. مرحله بندی به تعیین نقشه درمانی موضعی و سیستمیک و تعیین پیش آگهی بیماری کمک می کند. در این میان بررسی وضعیت غدد لنفاوی زیر بغل، مهم ترین فاکتور تعیین کننده در این خصوص و از اجزای مهم تعیین مرحله بیماری است. به این معنا که درگیری یا عدم درگیری «آگزیلا» یا زیر بغل و همچنین وسعت درگیری در موارد مثبت بیماری، در تعیین پیش آگهی بیمار و نیز طرح درست نقشه درمان وی بسیار مؤثر است. سونوگرافی نواحی آگزیلاری در کنار روش های دیگری چون معاینه بالینی و ماموگرافی برای بررسی، تشخیص و درمان برخی از توده ها مورد استفاده قرار می گیرد. از این روش همچنین می توان برای مقاصد درمانی مانند تخلیه کیست ها یا نمونه برداری از توده ها استفاده نمود.

علائم توده آگزیلاری

بارزترین علامت اختلال، وجود خود توده است. توده ها می توانند از اندازه بسیار ریز تا بزرگ متغیر باشند. بافت توده زیر بغل ممکن است بسته به علت آن، متفاوت باشد. به عنوان مثال، یک کیست عفونی یا چربی در هنگام لمس می تواند نرم باشد؛ اما فیبرونونوما و تومورهای سرطانی ممکن است سفت و متحرک احساس شوند. برخی از افراد همراه با توده زیر بغل، درد را تجربه می کنند. توده های دردناک غالباً با عفونت ها و واکنش های آلرژیک همراه هستند که باعث ایجاد توده های نرم تر می شوند. عفونت غدد لنفاوی همچنین می تواند باعث ایجاد توده های دردناک در زیر بغل شود. توده هایی که با مرور زمان اندازه آنها تغییر می کنند و یا از بین نمی روند ممکن است علائم نشان دهنده شرایط جدی تر از قبیل سرطان پستان، لنفوم و لوسمی باشند.

مزایای انجام سونوگرافی اگزیلا

1. این روش یک روش غیر تهاجمی است.
2. این روش بدون درد است.
3. استفاده از این روش می تواند بافت های نرم موجود را نیز به طور دقیق نمایان کند و این امکان در تصویر برداری با اشعه ایکس ممکن نیست. علاوه بر این استفاده از این روش تصاویر را در لحظه ایجاد می کند و می توان به کمک آن به نمونه برداری از طریق بیوپسی پرداخت و استفاده از امواج به جای اشعه می تواند در صورت متراکم بودن بافت پستان داده های مناسبی ارائه دهد.

نحوه انجام سونوگرافی اگزیلا

برای انجام سونوگرافی اگزیلاری، بیمار بر روی یک تخت به پشت دراز کشیده و ممکن است از او خواسته شود که دست خود را بالای سر قرار دهد. سپس رادیولوژیست، ژل مخصوص سونوگرافی را بر سینه و زیر بغل می ریزد. این ژل باعث از بین بردن حباب های هوا بین مبدل و پوست می شود و از عبور امواج صوتی به بدن جلوگیری می کند. سونوگرافیست پس از اعمال ژل با قرار دادن مبدل بر روی بدن و حرکت آن به جلو و عقب تصاویر مورد نظر را ضبط می کند. این روش، دردی برای بیمار نداشته و تنها فشار جزئی مبدل بر روی پوست احساس می شود.

اقدامات لازم قبل از انجام سونوگرافی اگزیلا

• قبل از مراجعه سعی کنید دوش بگیرید و بهداشت فردی را رعایت نمایید.
• برای انجام سونوگرافی دقیق، پستانهای بیمار باید برهنه و فاقد پوشش باشند.
• قبل از انجام سونوگرافی، پزشک خود را از سابقه اعمال جراحی خود مطلع نمایید.
• زخم های باز با انجام سونوگرافی مغایرت دارند؛ زیرا ژل سونوگرافی موجب تحریک زخم یا آلودگی بیشتر آن می شود.

عوارض جانبی سونوگرافی آگزیلاری

سونوگرافی مانند سی تی اسکن و رادیوگرافی از اشعه X-ray استفاده نمی‎کند، بنابراین روشی امن و بی خطر است و عارضه جانبی ندارد.

نسخه اصلی مطلب کارآرایی سونوگرافی اگزیلا قبل از عمل سرطان پستان را در سایت دکتر محمد اعظمی بخوانید.

---