دو ماده مهم با نام های کلاژن و الاستین در پوست وجود دارد که نقش مهمی در استحکام و صاف بودن پوست را دارند. اگر پوست را در زیر میکروسکوپ مشاهده کنید، می توانید تغییرات مقدار و سازماندهی این مواد را در طول زمان ببینید. با گذشت زمان، پوست به علت تولید کمتر کلاژن و الاستین حالت کشسانی خود را از دست می دهد که منجر به تضعیف بافت همبند و افتادگی و شلی پوست می شود. چین و چروک ها به دلیل گرانش زمین به سمت پایین متمایل می شوند و افتادگی گونه ها و پلک ها نیز دیده می شود. چین های صورت به دو دسته تقسیم میشوند.

یکی خطوط دینامیک که خطوطی هستند که در حالت عادی وجود ندارند و تنها در زمان فعالیت عضلات پیشانی مانند زمان اخم کردن پدیدار میشوند. دیگری خطوط استاتیک هستند که به صورت دائمی در پیشانی وجود دارند و ربطی به فعالیت عضلانی ندارند. این خطوط معمولاً بر اثر افزایش سن و عدم درمان خطوط دینامیک ایجاد میشوند. تا حدودی می توان آثار چین و چروک و پیری پوست را کاهش داد، علائم آن را به تأخیر انداخت و موجب جوانسازی پوست شد. بوتاکس، چروک های دینامیک را از بین می برد؛ اما چین های عمیق و استاتیک ممکن است به درمانهای جایگزین مثل تزریق ژل یا چربی نیاز داشته باشند.

خطوط داینامیک صورت چیست؟

چروک های دینامیک، آن دسته از چروک ها و خطوطی هستند که وقتی صورت خود را حرکت می دهید ظاهر می شوند. این نوع چروک ها، در اثر ابراز احساسات و حرکات تکراری صورت و به خاطر انقباض عضلات متصل به پوست به وجود می آیند. متداول ترین نقاط چروک های دینامیک، خطوط اخم بین ابروها، خطوط افقی روی پیشانی و خطوطی که از گوشه خارجی چشم ها امتداد می یابند (پا کلاغی) هستند.

خطوط استاتیک صورت چیست؟

چروک های استاتیک آن دسته از خطوط چهره هستند که بدون انقباض عضلانی و حتی وقتی صورت در حال استراحت است نیز قابل مشاهده هستند. این چروک ها ناشی از فقدان کشسانی پوست در اثر آسیب های حاصل از نورخورشید، دخانیات، ژنتیک، سوء تغذیه یا چروک های دینامیک دراز مدت هستند.

علل ایجاد خطوط استاتیک و داینامیک صورت

• قرار گرفتن در معرض آفتاب: نور خورشید دلیل اصلی ایجاد چین و چروک صورت است. قرار گرفتن در معرض اشعه های مضر ماوراء بنفش (UVA و UVB) عامل تقریباً تمام علائم پیری زودرس است. پژوهش ها نشان داده است که حتی میزان کمی از نور خورشید نیز فرایند تشکیل چین و چروک را شروع می کند.
• پیری: پیر شدن سلول ها فرایندی طبیعی و ناگزیر است. تغییرات بیولوژیکی مانند کاهش تدریجی دوام و عملکرد سلولی در اثر آسیب مولکولی که از تأخیر در تکثیر و ترمیم سلولی نشأت می گیرد، فرایند پیری سلول ها را تسریع می کند.
• استعمال دخانیات: استعمال دخانیات تولید رادیکال های آزادی را در بدن افزایش می دهد که در پیری زودرس نقش دارند.
• آلودگی: آلاینده های هوا میزان ویتامین E موجود در پوست را کاهش می دهند.
• کاهش وزن سریع: لاغر شدن بسیار سریع شل شدن و افتادگی پوست را به دنبال دارد و چین و چروک ها را بیشتر می کند.
• رژیم غذایی نامناسب: افرادی که رژیم غذایی ناسالم دارند و در مصرف فست فود، غذاهای چرب و قند تصفیه شده زیاده روی می کنند، سریع تر از افرادی با رژیم غذایی سالم پیر می شوند.
• تحرک نداشتن: ورزش نکردن و تحرک نداشتن گردش خون را مختل می کند و میزان اکسیژن پوست را کاهش می دهد که به نوبه خود به ایجاد چین و چروک صورت و سریع تر پیر شدن می انجامد.
• شرایط شغلی: اگر لازمه شغلتان کار در فضای باز و قرار گرفتن زیر آفتاب است، احتمال آسیب دیدن پوست و ایجاد چین و چروک افزایش می یابد.
• وراثت: چین و چروک در بعضی خانواده ها مشکلی رایج است که حکایت از ارثی بودن این عارضه پوستی دارد.
• رنگ پوست: افرادی که پوست روشن تر و مو و چشم های روشن دارند، سریع تر از افراد با پوست تیره با مشکل پیر شدن پوست مواجه می شوند.
• نحوه خوابیدن: وضعیت بدن هنگام خواب یکی از علل اصلی ایجاد چین و چروک های استاتیک است. اگر سال های متمادی هر روز صورت را از یک سمت روی بالش بگذارید، در نهایت با چین و چروک های ناخوشایندی روی صورت مواجه خواهید شد.

از دیگر علل ایجاد چین و چروک صورت و افتادگی و شل شدن پوست می توان به اختلال های پوست، استرس، تغییرات هورمونی، سبک زندگی و بیماری های مختلف اشاره کرد.

روشهای درمان خطوط استاتیک و داینامیک صورت

لایه برداری شیمیایی پوست

در این روش از کنترل قدرت اسیدهای طبیعی و عناصر فعال برای لایه برداری عمیق پوست استفاده می شود. این درمان موجب تحریک رشد سلول های جدید و تولید کلاژن شده و کمک می کند تا پوستی جوان تر، شفاف تر و مقاوم تر داشته باشیم.

تزریق بوتاکس

عضلات بر اثر سیگنالی که از مغز و از طریق عصب ها فرستاده می شود منقبض می شوند. تزریقات ضد پیری پوست از طریق قطع کردن این سیگنال کار خود را انجام می دهند که این باعث می شود تا عضلات ریلکس باقی مانده و نتوانند در پوست چین و چروک ایجاد کنند. تزریقات ضد پیری پوست مانند بوتاکس می توانند بر روی عضلاتی اعمال شوند که موجب ایجاد چین و چروک های پیشانی و خطوط اخم می شوند تا به آرامی پوست را نرم و هموار کنند.

تزریق ژل یا فیلر

فیلرهای پوستی می توانند برای چین و چروک های عمیق تر و پایدارتر گزینه مناسبی باشند. این درمان فوراً نتیجه بخش بوده و تا ۱۲ ماه ثبات دارد. در این روش از تزریق یک محلول ویژه در زیر پوست استفاده می شود که موجب پر کردن چین و چروک ها می شود.

اسکالپترا (Sculptra)

از اسکالپترا برای درمان مجموعه ای از مشکلات پوستی استفاده می شود که شامل چین و چروک ها نیز است. زمانی که این درمان توسط پزشک بر روی پیشانی صورت می گیرد به آرامی چین و چروک های پیشانی و خطوط اخم را نرم و هموار می سازد.

کرم های موضعی

کرم های حاوی رتینوئید باعث ضخیم شدن لایه های پوست شده و در نتیجه چین و چروک ها و خط لبخند ایجاد شده در نواحی اطراف دهان را حداقل می نمایند. مصرف این کرم ها باعث شل شدن خطوط ماریونت شده و ایجاد ظاهر مناسب و هماهنگ را برای خطوط صورت به همراه دارد. علاوه بر این مصرف کرم ها یا لوسیون های حاوی آلفا- هیدروکسی نیز می توانند به حداقل شدن این خطوط کمک کنند.

میکرودرم آبریژن

میکرودرم آبریژن یک درمان کوتاه و غیر تهاجمی است که عملکرد آن از طریق لایه برداری پوست به منظور کاهش حجم و عمق چین و چروک های اطراف دهان همچون خطوط لبخند است. این درمان به آرامی لایه بالای پوست را با استفاده از میکرو کریستال های اکسید آلومینیوم یا کریستال های الماسی بر می دارد. در ادامه این فرآیند می تواند به تحریک لایه زیر پوست برای ترمیم نقاط آسیب دیده و بهبود شرایط چین و چروک کمک کند. به این ترتیب پس از ترمیم پوست، چین و چروک و خطوط ایجاد شده در ناحیه صورت همچون خط لبخند به طور مشخص کاهش خواهد یافت.

لیزر فراکشنال

لیزر درمانی یکی از بهترین روش های درمان برای رفع خطوط دور دهان و بطور خاص خطوط لبخند در زمانی است که بیمار به دنبال دستیابی به نتایج دائمی در این ارتباط باشد. در این درمان با تمرکز بر لایه اپیدرم، چین و چروک ها و خطوط پوست از طریق تحریک تولید کلاژن برطرف می شود. به این ترتیب با ترمیم این لایه کلاژن سالم توسط پوست تولید شده و در نتیجه این کار، ظاهر پوست جوان تر و سفت تر خواهد شد. این درمان در هر مرحله بر روی یک بخش کوچک پوست انجام شده و به منظور دستیابی به نتایج کلی لازم است از چندین جلسه درمان برای بیمار استفاده شود.

تزریق چربی

در این روش چربی مورد نیاز از سایر نقاط بدن که دارای چربی اضافی هستند، گرفته می شود. رایج ترین نقاط بدن برای خارج کردن چربی شکم، ران ها و پهلوها است. به این ترتیب چربی خارج شده را می توان به عنوان یک ژل طبیعی در محل ایجاد خطوط دور دهان همچون خطوط لبخند تزریق کرده و به این ترتیب به صاف شدن و رفع این خطوط از روی صورت کمک کرد.

لیزر

لایه برداری با لیزر یک روش درمانی است که توسط پزشکان صورت می گیرد. در این روش از امواج لیزر جهت بهبود بافت و ظاهر پوست استفاده می شود. بسته به نیاز شما پزشک ممکن است روش های تخریبی (Ablative) یا غیرتخریبی (non-ablative) را برای این کار برگزیند. لیزرهای تخریبی شامل لیزر کربن دی اکسید ( لیزر CO2 فرکشنال ) و اربیوم (Erbium) خواهند بود. درمان لایه برداری با لیزرهای CO2 به منظور از بین بردن اسکار، زگیل و چین و چروک های عمیق به کار برده می شود. لیزر اربیوم را می توان برای خطوط و چروک های ظریف تر و نیز رفع مشکلات سطحی پوست به کار برد. هر دو نوع این لیزرهای تخریبی لایه خارجی پوست را از بین می برند. پس از بهبود زخم ناشی از لیزر یا امواج نورانی، پوست جدید نرم تر و محکم تر خواهد بود. بهبود زخم ناشی از لایه برداری با لیزر تخریبی ممکن است تا چندین ماه به طول بیانجامد. این در حالی است که لیزرهای غیرتخریبی، هیچ یک از لایه های پوست را از بین نمی برند. این لیزرها عبارتند از نور پالسی، لیزرهای pulsed-dye و لیزرهای فرکشنال ( لیزر فرکسل ). چین و چروک های ظریف و ریز پوست را نیز می توان با این لیزرها (مانند لیزر فرکسل) از بین برد.

رادیوفرکوئنسی (ترماژ)

امواج رادیوفرکوئنسی (RF) لایه های زیرین درم پوست را در معرض حرارت قرار داده و موجب تحریک ساخت رشته های کلاژن جدید می گردند. این روش پوست را سفت کرده و چین و چروک را کاهش می دهد. درمان با رادیوفرکوئنسی برای موارد خفیف و چروک های ریز بیشترین کاربرد را دارد.

هایفوتراپی

روش HIFU که مخفف امواج متمرکز فراصوت با شدت بالا (High Intensity Focused Ultrasound) است، به عنوان روشی غیرتهاجمی برای مقابله با پیری صورت به کار برده می شود. این روش درمانی ضدپیری مزایایی مشابه با لیفت صورت را در بر داشته و شما را از این قبیل جراحی های تهاجمی و پردردسر بی نیاز می کند. گرمای ناشی از امواج فراصوت در این روش سلول های مورد هدف در پوست را از بین برده و واکنشی التهابی را در محل ایجاد می کند. در طی این واکنش، بدن برای کمک به رشد مجدد سلول ها کلاژن می سازد.

لیفت صورت با نخ

لیفت صورت با نخ (Thread lift) روشی جایگزین برای عمل جراحی در نظر گرفته می شود. در این روش با استفاده از قراردادن نخ های جراحی بر روی پوست و سپس سفت کردن این نخ ها پوست صورت کشیده و سفت می گردد. این اقدام درمانی عمدتاً ریسک پایینی به دنبال داشته و دوره نقاهت کوتاهی نیز دارد. با این حال عوارض جانبی آن از قبیل قرمزی، کبودی و تورم را باید مدنظر داشت.

نسخه اصلی مطلب خطوط استاتیک و داینامیک صورت کدامند؟ را در سایت دکتر علیرضا واعظ شوشتری بخوانید.

---