واژه مزوتراپی از دو بخش «مزو» و «تراپی» تشکیل شده است. مزو (Meso) در زبان لاتین به معنی «میانی» بوده و تراپی (Therapy) هم به معنی «درمان» است. همانطور که از اسم این روش برمی آید، در مزوتراپی لایه ی میانی پوست را درمان می کنیم.
اگر بخواهیم خیلی ساده بگوییم، پوست از سه لایه اپی درم (روپوست)، درم و هیپودرم تشکیل شده است:
اپی درم سطحی ترین لایه ی پوست است که از سلول های شاخی و مرده تشکیل شده. این لایه حدود ۱ میلی متر ضخامت دارد و سلول هایش مدام در حال تقسیم، مرگ و ریختن از روی پوست هستند.درم (Derma) لایه ی میانی پوست بوده که از بافت پیوندی انعطاف پذیر تشکیل شده است. درم حاوی رشته های پروتئینی کلاژن، الاستین و هیالورونیک اسید است. این رشته های پروتئینی باعث سفتی، حفظ رطوبت و انعطاف پذیری پوست می شوند. وقتی سن ما زیاد می شود، مقدار این رشته ها کم شده و در نتیجه پوست شل، کدر و خشک می شود. فولیکول های مو، غدد چربی و غدد عرق نیز در این لایه قرار دارند.
هیپودرم یا بافت زیرپوستی عمقی ترین لایه ی پوست است که از بافت چربی و پیوندی تشکیل شده است. این لایه وظیفه دارد که درم را به ساختارهای زیرین (عضلات) متصل کند.
پس تا اینجا متوجه شدیم که مزوتراپی یک روش خاص برای دسترسی به درم یا لایه ی میانی پوست است. در حالت عادی روپوست یا اپی درم به طور کامل روی پوست را می پوشاند و به ندرت چیزی از آن عبور می کند. مثلاً در بین عناصر طبیعی، تنها جیوه (که یک فلز بسیار سمی است) قدرت عبور از اپی درم را دارد. پس داروهای موضعی خیلی سخت می توانند به اپی درم نفوذ کرده و به لایه ی میانی (درم) برسند.
در مزوتراپی برای رسیدن به لایه ی میانی مجبوریم از سوزن استفاده کنیم. البته روش های بدون سوزن (Needle Free) هم برای مزوتراپی موجود هستند که سازوکار دیگری دارند. ولی به صورت رایج برای مزوتراپی از سوزن های بسیار نازک و کوتاهی استفاده می شود.
مثلاً برای مزوتراپی پوست سر و درمان ریزش مو ، می توانیم داروی ماینوکسیدیل را مستقیم به لایه ی درم بفرستیم. ماینوکسیدیل در حالت عادی به سختی از اپی درم رد می شود. برای همین ماینوکسیدیل استفاده شده در مزوتراپی اثر بهتری نسبت به استفاده ی موضعی دارد.
این روش درمانی سابقه ی زیادی در پزشکی سنتی و مدرن دارد. اولین استفاده ها از این روش به قرن ۱۲ میلادی و کشور فرانسه باز می گردد. در آن سال ها آمبروز پاره (پزشک دربار فرانسه) با استفاده از سوزن، سوراخ هایی روی پوست ایجاد می کرد و داروهای گیاهی را روی سوراخ ها می ریخت تا بهتر جذب پوست شوند.
مزوتراپی به شکل امروزی و مدرن توسط پزشک فرانسوی دیگری در سال ۱۹۵۲ معرفی شد. دکتر میچل پیستور برای درمان بیماری آسم تزریق وریدی دارویی به نام پروکائین را تجویز می کرد. وی بعد از مدتی دید که ریزش موی برخی بیماران بهبود یافته است. دکتر پیستور برای درمان ریزش موی برخی از بیماران، پروکائین را به صورت زیر پوستی تزریق می کرد. وی نهایتاً در سال ۱۹۷۶ نام روش ابداعی خود را «مزوتراپی» گذاشت.
امروزه مزوتراپی یکی از روش های درمانی و جوانسازی مشهور در جهان و به ویژه اروپا است. البته در کشورهایی مثل انگلیس یا آمریکا به اندازه ی فرانسه طرفدار ندارد ولی شناخته شده است.
پیش از این که به سراغ کاربردهای مزوتراپی برویم باید ببینیم که این روش چه تاثیری بر پوست می گذارد و چگونه به ما کمک می کند.
مزوتراپی بر هر سه لایه پوست اثر می گذارد. اثرات درمانی این روش بر روپوست، لایه ی میانی و همچنین بافت های پیوندی زیرین پوست مشاهده می شود. همین مسئله باعث شده که کاربردهای متنوعی داشته باشد و برای درمان ریزش مو، سلولیت و موارد دیگر موثر باشد.
فواید مزوتراپی را می توان به دو بخش تقسیم کرد، یکی فواید ناشی از مواد تزریق شده به پوست و دیگری تاثیر سوراخ های بسیار ریز ایجاد شده توسط سوزن. بگذارید با فایده ی دوم شروع کنیم که برای بیشتر خوانندگان ناشناخته است.
یکی از فواید بسیار جالب مزوتراپی، اثری است که ریزآسیب های ایجاد شده توسط سوزن های نازک مورد استفاده در این روش بر پوست می گذارند. سوزن تا عمق متوسط در پوست فرو می رود و آسیبی جزئی به آن وارد می کند. این آسیب باعث می شود که فرآیندهای ترمیمی پوست فعال شوند.با فعال شدن فرآیندهای ترمیمی پوست، سلول های پوستی سالم شروع به ساخت و ترشح کلاژن، فاکتورهای رشد، پروتئین های بین بافتی و مواد دیگر می کنند. رگ های خونی جدیدی شکل می رد و سلول های بنیادی به سمت نواحی آسیب دیده حرکت می کنند.
مجموعه وقایعی که در بالا توضیح دادیم به جوانسازی پوست و درمان مشکلاتی مثل ریزش مو کمک می کنند. بخش عمده ای از اثرات درمانی این روش به خاطر همین آسیب های جزئی و کنترل شده است.
همانطور که اشاره کردیم در جریان مزوتراپی موادی به درون پوست تزریق می شوند. محلول تزریق شده در این روش را اصطلاحاً کوکتل می نامند. فرمول کوکتل بسته به نیاز شما تعیین می شود. مثلاً برای درمان ریزش مو، کوکتل مزوتراپی را به شکلی ترکیب می کنند که حاوی داروهای ضد ریزش و مواد غذارسان به فولیکول های مو باشد.
برخی از موادی که به طور معمول در کوکتل های مزوتراپی یافت می شوند در زیر فهرست شده اند:
در مزوتراپی به علت این که دارو به شکل موضعی و دقیقاً در محل دچار مشکل تزریق می شود، عوارض جانبی نادر و محدود هستند. برخی عوارضی که تا کنون گزارش شده اند عبارت اند از:
تقریباً همه ی این عوارض و خطرات نادر هستند و تنها التهاب است که ممکن است در برخی از بیماران به شکل موقتی ایجاد شود. به هر حال تا امروز عوارض شدید یا آسیب به پوست در کلینیک های مجاز پس از مزوتراپی رخ نداده است.
خیر؛ مزوتراپی معمولاً باعث درد نمی شود. هم سوزن های دستگاه مخصوص آن (مزوگان) بسیار نازک هستند و هم در محلول تزریقی از داروهای بی حسی موضعی استفاده می شود. در صورتی که با سوزن مشکل داشته باشید، اجرای مزوتراپی بدون سوزن نیز ممکن است ولی در مقایسه با روش اصلی، اثرات ضعیف تری دارد.
هزینه مزوتراپی بسته به علت دریافت درمان، محل تحت درمان و سرم استفاده شده متفاوت است. به طور متوسط هزینه هر جلسه مزوتراپی کمتر از بسیاری از خدمات زیبای است. معمولا عوامل موثر بر قیمت در جلسه مشاوره توسط پزشک و مشاورین مرکز درمانی بررسی و قیمت نهایی به شما اعلام می شود.
شبکه پزشک آنلاین در برگیرنده اطلاعات وسیع در حوزه پزشکی می باشد. در این مجموعه می توانید مطالب مفید و مستندی را پیرامون تغذیه، پوست و مو، زنان و زایمان و ... بیابید. همچنین امکان دسترسی به پرسش و پاسخ پزشکی در این حوزه ها را داشته باشید.