در حال حاضر سرطان سینه یکی از بیماری های شایع در ایران می باشد. در سنین پایین به دلیل تراکم بافت سینه ماموگرافی تصویر خوبی ارائه نمی دهد و تصویر توده پستان غیر ممکن می شود، لذا برای تشخیص کیست در بیماران جوان، سونوگرافی نیاز است. سونوگرافی به تشخیص توده های سینه کمک می کند؛ اما باید گفت که این روش را نمی توان جایگزین ماموگرافی دانست و در واقع سونوگرافی به کمک آن می آید.
سونوگرافی پستان یک آزمون پزشکی غیر تهاجمی است که به پزشکان در تشخیص و درمان مشکل احتمالی کمک می کند. پزشکان توصیه می کنند افرادی که در خانواده ، مادر و خواهری دارند که قبل از سن 40 سالگی دچار بیماری سرطان شده اند باید هرچند مدت برای تست به پزشک مراجعه کنند. معمولاً افرادی که سابقه سرطان سینه در مادرانشان دارند در سنی کمتر از سن مادر دچار سرطان می شوند؛ اما به طور کلی برای تمام زنان 40 ساله غربالگری انجام میشود.
استفاده اولیه از سونوگرافی پستان برای تشخیص ناهنجاری های پستان صورت می گیرد که توسط پزشک در طی معاینه فیزیکی تشخیص داده شده است. استفاده از سونوگرافی می تواند به تعیین جامد بودن تومور، مملو از مایعات بودن مانند کیست های خوش خیم یا کیستیک بودن توده کمک کند.
ماموگرافی تنها ابزار غربالگری سرطان پستان است که باعث کاهش مرگ و میر ناشی از سرطان پستان از طریق تشخیص به موقع می شود؛ اما گاهی اوقات ضایعات و ناهنجاری های پستان قابل مشاهده نبوده و ماموگرافی نیز نمی تواند آنها را تشخیص دهد و یا تفسیر آنها در ماموگرافی دشوار است . همچنین در پستان هایی که متراکم بوده و دارای بافت همبند و غده های زیادی هستند و بافت چربی زیادی ندارند تشخیص سرطان پستان سخت تر است. بسیاری از مطالعات نشان داده اند که در اینگونه مواقع سونوگرافی یا ام آر آی می تواند با تشخیص سرطان پستان در پستان هایی که توده در آنها با ماموگرافی قابل مشاهده نیست به عنوان مکمل به ماموگرافی کمک کند. هنگامی که از سونوگرافی برای غربالگری استفاده می شود ممکن است ناهنجاری هایی که با ماموگرافی قابل مشاهده نیستند، از جمله مواردی که ممکن است به بیوپسی نیاز داشته باشند شناسایی شوند.
هنگامی که سونوگرافی توده مشکوک در پستان را نشان می دهد، پزشک ممکن است انجام بیوپسی با هدایت سونوگرافی را تجویز کند. با توجه به اینکه سونوگرافی تصاویر را در زمان واقعی ارائه می دهد، اغلب از آن برای هدایت روش های بیوپسی استفاده می کنند. همچنین برای برنامه ریزی روش و تعیین اینکه آیا می توان از این روش بیوپسی استفاده نمود یا خیر، سونوگرافی معمولاً باید قبل از نمونه برداری نیز انجام شود.
به طور کلی سونوگرافی را می توان به عنوان یک ابزار غربالگری برای زنانی که در معرض خطرات زیر قرار دارند استفاده نمود:
بیمار بر روی تخت دراز می کشد. سطح پستان به ژل سونوگرافی آغشته می شود. سپس پروب سونوگرافی بر روی سطح سینه قرار می گیرد و تصویربرداری انجام می شود. در سونوگرافی سینه، امواج صوتی از طریق پروب سونوگرافی وارد بدن می شود. امواج با برخورد به اندام از آن عبور می کنند یا بازمی گردند. امواج بازگشتی توسط پروب دریافت شده و تبدیل به سیگنال الکتریکی می شود. نهایتاً تصویر به صورت لحظه ای (Real-time) بر روی صفحه مانیتور قابل مشاهده است.
بهتر است یک هفته پس از تمام شدن چرخه قاعدگی این اسکن را انجام دهید؛ چراکه در این دوره حساسیت سینه ها کمتر شده است. معمولاً یک هفته قبل از شروع چرخه قاعدگی، سینه ها در حساس ترین حالت خود قرار دارند و انجام سونوگرافی در این دوره ممکن است برای فرد کمی آزاردهنده باشد. به همین خاطر اغلب پزشکان توصیه می کنند از یک هفته قبل از شروع چرخه قاعدگی برای انجام این آزمایش اقدام نکنید، بنابراین بهترین زمان سونوگرافی پستان ۴ الی ۸ روز پس از پایان چرخه قاعدگی است.
سونوگرافی پستان، هیچگونه خطری ندارد؛ چراکه از اشعه استفاده نمی شود و بعد از آن به مراقبت خاصی احتیاج ندارید.