مزایای سیستم های رادیولوژی دیجیتال

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

در سال های اخیر نوع خاصی از رادیوگرافی ساده رایج شده كه به آن رادیوگرافی دیجیتال میگویند. تفاوت این روش با روش سنتی در كاست مورد استفاده است. این همان تفاوتی است كه دوربین های جدید دیجیتال با دوربین های قدیمی دارند. دوربین های عكاسی قدیمی تصویر را بر روی یك فیلم ضبط می کردند و آن فیلم باید در لابراتوار ظاهر و سپس بر روی كاغذ چاپ می شد؛ اما در دوربین های دیجیتال تصویر بجای فیلم بر روی یك صفحه الكترونیك حساس به نور تابیده می شود كه اطلاعات نوری تصویر را تبدیل به سیگنال های الكتریكی می کند.

رادیوگرافی دیجیتال

در رادیوگرافی دیجیتال هم به جای فیلم رادیولوژی ، كاست حاوی یك صفحه الكترونیك است كه همان كار را انجام می دهد. برخورد اشعه ایكس كه از بدن بیمار عبور كرده است بر روی صفحه الكترونیك موجب تحریك نیمه هادی هایی كه بر روی آن قرار دارد می شود. این نیمه هادی ها برحسب شدت اشعه ای كه به آنها برخورد كرده شدت جریان الكتریكی را ایجاد می کنند. اطلاعات این سیگنال های الكتریكی توسط كامپیوتر پردازش شده و بر روی مانیتور قابل دیدن است. البته می توان تصویرهای حاصل از این نوع رادیوگرافی را بر روی فیلم هم چاپ كرد.

اجزای عملکردی رادیولوژی دیجیتال

رادیولوژی دیجیتال توسط یک سیستم شامل اجزای عملکردی زیر انجام می شود:

• گیرنده تصویر دیجیتال
• واحد پردازش تصویر دیجیتال
• یک سیستم مدیریت تصویر
• دستگاه های تصویر و ذخیره سازی داده ها
• رابط کاربری به یک سیستم اطلاعاتی بیمار

انواع روشهای رادیوگرافی دیجیتال

1. رادیوگرافی دیجیتال غیرمستقیم (Indirect Digital Radiography)
2. رادیوگرافی دیجیتال مستقیم (Direct Digital Radiography DDR)

مزایای سیستم های رادیولوژی دیجیتال

در رادیولوژی تمام دیجیتال نسبت به رادیولوژی سنتی ضریب خطا بسیار پایین تر می باشد؛ زیرا بر اساس نرم افزار داخلی دستگاه دز اشعه و تمامی کمیت های تصویربرداری به صورت خودکار (نیمه خودکار) تنظیم و بهینه شده و اثر نقش بسته بر روی دتکتور به طور هم زمان شدت پرتو خروجی از تیوپ رادیولوژی را کنترل می نماید. این خود باعث می شود علاوه بر کاهش دز اشعه و حذف تعداد دفعات تکرار تصویربرداری،تصویر بسیار مطلوبی ایجاد شود.
همچنین بر اساس مشخصات دتکتور مورد استفاده در این سیستم ها، نرم افزار داخلی سیستم به صورت خودکار اقدام به اصلاح تصویر خروجی از دتکتور می نماید تا تصویری در نهایت دقت و کیفیت ایجاد شود. البته به جز امکانات تغییر و اصلاح نرم افزاری بر روی تصاویر و کمی بهتر شدن کیفیت آنها (به دلیل ماهیت کاست های CR)، شاهد بهینه شدن تابش پرتو ایکس (در نتیجه کاهش دز دریافتی بیمار) و کنترل هم زمان بر روی تصویر در حال ثبت در سیستم های سی ار نمی باشیم.

پشتیبانی از سیستم Pacs و (picture archiving communication systems):

این سیستم شامل تجهیزات نرم افزاری و سخت افزاری جهت ایجاد یک شبکه داخلی بین تمامی تجهیزات تصویربرداری در مرکز درمانی، سیستم ذخیره و آرشیو تصاویر با فرمت دایکام (که خود شامل مکانی امن دارای حجم بسیار بالایی از حافظه سخت افزاری (Hard Disc) جهت ذخیره تصاویر و سایر مشخصات بیماران می باشد)، ارتباط با محل مشاهده و تفسیر تصاویر گرفته شده (Work Station) و در نهایت قابلیت تبادل اطلاعات تصاویر با سایر مراکز درمانی و اینترنت می باشد. این سیستم در محیطی امن (جلوگیری از احتمال هرگونه دست کاری در تصاویر رادیوگرافی به خصوص در پزشکی قانونی جهت ارائه به مراکز قانونی توسط حفظ و نگهداری اصل تصاویر در مرکز تصویربرداری) امکان مشاهده و دسترسی پزشکان به تصاویر و سابقه بیماران را به صورت آنلاین (که نیازمند خطوط پرسرعت اینترنتی می باشد) فراهم می آورد.

با حذف فیلم در رادیوگرافی دیجیتال، هزینه تهیه فیلم رادیولوژی، داروهای ظهور و ثبوت فیلم، خرید و نصب تجهیزاتی نظیر پاس کاست، دستگاه ظهور و ثبوت فیلم (پروسسورها) و آلودگی های زیستی ناشی از فیلم های رادیولوژی کاهش می یابد.

با استفاده از رادیولوژی دیجیتال فاصله زمانی بین اقدام جهت تصویربرداری و تحویل تصویر نهایی رادیولوژی بسیار کاهش می یابد. از این رو این سیستم ها جهت استفاده در موارد اورژانس بسیار مناسب خواهند بود. مزایای دیگر این روش شامل بهبود راندمان زمانی از طریق دور زدن لزوم وقوع رخدادهای شیمیایی، توانایی انتقال دیجیتالی و بهبود تصاویر است. همچنین برای ایجاد یک تصویر با کنتراست مشابه با رادیوگرافی معمولی، می توان از تابش اشعه ایکس کمتر استفاده کرد.به طور کلی مزایای رادیولوژی دیجیتال به شرح زیر است:

• سرعت بالای تهیه تصویر
• کاهش هزینه ها به جهت حذف کاست و ظهور و ثبوت فیلم
• امکان آرشیو تصاویر و کپی فیلم با سهولت بیشتر
• امکان دسترسی پزشک رادیولوژیست به تصاویر به محض انجام تصویربرداری
• امکان ارسال تصاویر از طریق اینترنت به مراکز درمانی دیگر
• امکان تنظیم کردن تصاویر به صورت بزرگنمایی یا سایه روشن یا علامت گذاری به جهت گزارش دقیق تر
• رادیولوژی تمام دیجیتال نسبت به رادیولوژی ساده ضریب خطا بسیار پایین تر می باشد؛ زیرا بر اساس نرم افزارهای داخلی دستگاه، دز اشعه و تمامی کمیت های تصویربرداری به صورت خودکار یا نیمه خودکار تنظیم و بهینه شده و اثر نقش بسته بر روی دتکتور به طور هم زمان شدت پرتو خروجی را کنترل می نماید. این خود باعث می شود علاوه بر کاهش دز اشعه و حذف تعداد دفعات تکرار تصویربرداری، تصویر بسیار مطلوبی ایجاد شود.

عوارض رادیولوژی دیجیتال

معمولاً اشعه ایکس در دوران بارداری بی خطر است؛ اما همیشه در مورد این موضوع مناقشه بوده است. نتایج مطالعات نیز متناقض بوده و بنابراین فقط زمانی باید عکس برداری به وسیله اشعه ایکس انجام شود که مزایای آن بیش از خطرات احتمالی آن باشد.