تبخال از ویروسی به نام هرپس سیمپلکس به وجود می آید. بروز تبخال به صورت تاول های کوچک در نواحی مبتلا است . این عارضه پوستی معمولا در اطراف لب و نواحی مخاطی دیگر مانند اندام تناسلی ظاهر می شود. سرایت تبخال هم به طور مستقیم از طریق بزاق یا تماس پوستی و هم به صورت غیر مستقیم مثل استفاده از لیوان یا فنجان فرد مبتلا یا تماس با ترشحات بزاقی، چشمی، ادرار یا مدفوع می باشد.

تاول ها و زخم های تب خال تا زمانی که بهبود نیافته باشند مسری هستند، چه در موقع اولین بروز تب خال و چه در بروز مجدد آن. سرایت تبخال به قدری شایع است که گمان بهداشت جهانی بر آن است که بیشتر افراد پیش از ده سالگی به این ویروس آلوده شده اند. ویروس تب خال مدتها قبلا از این که به صورت عفونت فعال بروز پیدا کند ، معمولا به صورت غیرفعال و نهفته در بدن باقی می ماند .

انواع ویروس های هرپس یا تبخال

ویروس تبخال نوع یک

این ویروس باعث تبخال در لب و صورت می شود و می تواند چشم را نیز درگیر کند.

ویروس تبخال نوع دو

این ویروس ناحیه تناسلی را درگیر می کند ( تبخال تناسلی ) و از طریق روابط جنسی منتقل می شود و به ندرت مشکلات چشمی ایجاد می کند.

عواملی که خطر ابتلا به تب خال را افزایش می دهند

استرس، گرما، تب، آنفلوآنزا، سرماخوردگی، فشارهای روحی و روانی، ضعف سیستم ایمنی، صدمات به لب یا جراحی های روی نواحی دهان و لب، قاعدگی، سوء تغذیه، اعمال دندانپزشکی که در آن معمولاً دهان حین انجام کار بیش از حد معمول باز میشود و قرار گرفتن در معرض نور خورشید که فرد را مستعد بروز تب خال می کند.

علائم تبخال

بسیاری از افراد یک یا دو روز قبل از بروز تبخال در ناحیه مبتلا احساس گزگز، سوزن سوزن شدن یا سوزش دارند. علائم ظاهری این عفونت ویروسی تاول های ریز روی لب ها یا نزدیک بینی است که بعد از بروز برجسته و پوسته پوسته می شوند .

علائم و نشانه های اولین آلودگی با ویروس هرپس و ابتلا به تبخال

• تاول های دردناک در لب ها، دهان، بینی و یا گلو
• احساس درد در گلو و دهان
• تورم گردن
• تب، بدن درد و احساس بیماری

درمان تبخال

برای درمان تبخال باید صبور بود تا دوره بیماری طی شود . درمان های معمول بیشتر جهت کاهش درد و پیشرفت ناحیه درگیر موثر هستند . معمول ترین درمان قرار دادن لایه نازکی ازکرم ضد ویروس آسیکلوویر (پماد تبخال) با استفاده از گوش پاک کن بر روی تب خال هر شش ساعت است.

دوره بهبودی تبخال

تبخال معمولا یک هفته یا چند روزی بیشتر طول می کشد. در طول این دوره تاول ها ممکن از ترشح داشته باشند؛ دردناک باشند یا سوزش داشته باشند. این تبخال ها معمولا در عرض یک هفته یا کمی بیشتر، از بین میروند و درمان میشوند. علائم تبخال لب و دهان معمولا ده تا چهارده روز ادامه پیدا می کند.

آیا تب خال خطرناک است؟

تبخال به خودی خود خطرناک نیست، اما سرایت ویروس به بخش های دیگر بدن می تواند خطرناک باشد. بعد از یک بار ابتلا، احتمال بروز درد و تاول مجدد وجود دارد، اما علائم مانند قبل ظاهر نخواهد شد. ضمن این که شدت علائم نیز کاهش خواهد یافت .

راه حل کاهش درد تبخال

داروهای مسکن مثل آسپیرین و استامینوفن براى کاهش درد ناشى از تب خال مورد استفاده قرار می گردند. کمپرس با سرم نمکى (یک قاشق چایخورى نمک در یک لیوان آب ) نیز در تسکین درد تبخال کمک کننده است و به پاکیزه نگه داشن تاول ها کمک مى کند. مصرف داروى آسیکلوویر یا پماد تبخال نیز در کاهش شدت علائم در عفونت هاى اولیه و ثانویه مؤثر است.

پیشگیری از تبخال

براى پیشگیرى و جلوگیری از انتقال ویروس تبخال به سایر افراد بهتر است از روبوسی و تماس پوستى با افراد مبتلا به تب خال خوددارى کرد. عدم استفاده از وسایل مشترک و شست وشوی مرتب دست ها در مصونیت از این ویروس مسری موثر است. افرادی که تبخال دارند از قرار گرفتن در معرض نور آفتاب و تماس با چشم ها باید خودداری کنند.

نسخه اصلی مطلب تبخال لب چیست و آیا واگیردار است؟ را در سایت کلینیک پوست صدف بخوانید.

---