یائسگی یا منوپوز به حالتی از گذران طبیعی زندگی زنان گفته می شود كه در آن عادات ماهیانه قطع می گردد. این مسأله بین ۴۵ تا ۵۵ سالگی رخ می دهد. در این وضعیت علائم و نشانه های كاهش هورمون استروژن مثل برافروختگی، گرگرفتگی، تغییرات در خلق و... در زنان دیده می شود. البته بایستی توجه داشت كه زنان بین ۴ تا ۶ سال قبل از یائسگی این علائم را كم و بیش تجربه می كنند.مصرف برخی از مواد غذایی كه حاوی استروژن گیاهی هستند، در حفظ تعادل این هورمون و كاهش علائم و عوارض مربوط به یائسگی بسیار مفیدند. فیتو استروژن ها (استروژن های گیاهی) از نظر ساختمانی شبیه استروژن بوده و مصرف آن توصیه می گردد. از جمله این مواد غذایی «لوبیای سویا» است كه حاوی تركیبات طبیعی از استروژن به نام ایزوفلاون می باشد كه در درمان پوكی استخوان، بیماری های قلبی عروقی و سرطان های مربوط به هورمون استروژن مثل سرطان سینه بسیار مفید است.
همچنین طی تحقیقات به عمل آمده «تخم بذرك» نیز در زنانی كه دوران یائسگی را تجربه می كنند، باعث فعالتر شدن اثرات استروژنیك در بدن می شود. یك استكان از «لوبیای سویا» حدود ۳۰۰ میلی گرم ایزوفلاون دارد كه معادل استروژن موجود در قرص «پرمارین» (كه برای این بیماران تجویز می گردد) است. در اینجا لازم می دانم عرض كنم كه دو ماده غذایی معرفی شده در عطاری های ایران نیز موجود هستند.جایگزینی هورمون استروژن در این افراد بایستی همراه با پروژسترون نیز باشد. آنتی هیستامین ها، داروهای ادرارآور، كافئین و الكل باعث افزایش خشكی مخاطات بدن می شود، بنابراین بایستی از مصرف این تركیبات حتی المقدور پرهیز نمود. ورزش منظم باعث كاهش گرگرفتگی، برافروختگی و سایر علائم مربوط به یائسگی می شود.
1. ویتامین E : همراه با توكوفرول باعث كاهش علائم می شود. این ویتامین را می توان به شكل تركیبات موضعی برای جلوگیری از خشكی مخاط بدن استفاده كرد.
2 . ویتامین C : بهتر است با تركیبات حاوی بیوفلاونوئید مصرف شود.
لوبیای سویا، شیر سویا، گندم كامل، برنج سبوس دار، تخم بذرك، میوه های تازه، سیب، توت فرنگی، گلابی، انگور، خرما، انجیر، كشمش، بادام، جعفری، آجیل ، انار، هلو، گوجه فرنگی ، سبزیجات تازه، مارچوبه، كلم بروكلی، چغندر، سیب زمینی، فندق، عسل ، شوید، زیره، دارچین ، گشنیز، رازیانه، آب سیب، كرفس، آب هویج، آب انگور و اسفناج.