سرکلاژ یک روش جراحی است که در موارد نارسایی دهانه رحم (سرویکس) برای جلوگیری از باز شدن دهانه رحم و خروج محصولات حاملگی (جفت و جنین) و سقط انجام می گیرد.سرکلاژ یک روش جراحی است که در موارد نارسایی دهانه رحم (سرویکس) برای جلوگیری از باز شدن دهانه رحم و خروج محصولات حاملگی (جفت و جنین) و سقط انجام میگیرد.
نارسایی دهانه رحم به حالتی گفته میشود که بافت دهانه رحم توانایی تحمل وزن محصولات حاملگی را نداشته و در طول حاملگی بدون هیچگونه علامتی (درد، انقباضات رحمی و …) باز شده و باعث خروج محصولات حاملگی و سقط میشود. معمولاً سقط ناشی از نارسایی دهانه رحم در اولین بارداری در سه ماهه دوم بارداری رخ میدهد ولی ممکن است در بارداری های بعدی زودتر هم اتفاق افتد.
در اثر باز شدن دهانه رحم کیسه آب به سمت خارج از رحم کشیده شده و در نهایت به خروج محصولات حاملگی و سقط منتهی میگردد.علل نارسایی دهانه رحم متفاوت است نارسایی دهانه رحم میتواند مادرزادی باشد و در اثر ناهنجاری های ساختمانی دهانه رحم ایجاد شود. در بعضی مواقع به دنبال آسیبهای وارده به دهانه رحم در اثر دستکارهای جراحی و درمانی، عفونت، پارگی در اثر زایمان سخت یا سقط عمدی و … نارسایی ایجاد میشود.
نارسایی دهانه رحم معمولاً زمانی تشخیص داده میشود که بیمار سابقه سقط های بدون درد در سه ماهه دوم حاملگی داشته باشد. البته معاینه فیزیکی و سونوگرافی نیز در تشخیص نارسایی کمک کننده میباشد. درمان نارسایی دهانه رحم جراحی است.در نارسایی دهانه رحم برای حفظ و تداوم حاملگی، عمل سرکلاژ (دوختن حلقهای دهانه رحم) انجام میشود. ولی در صورت هرگونه شک به سقط اجتناب ناپذیر، سقط فراموش شده و یا پارگی کیسه آب این عمل نباید انجام گیرد.
عمل سرکلاژ دهانه رحم تحت بیحسی نخاعی یا بیهوشی عمومی انجام میگیرد و چند ساعت بعد از انجام عمل در صورت تثبیت وضعیت عمومی، بیمار مرخص میشود. سرکلاژ از سقط و زایمان زودرس جلوگیری نموده و در ۸۵ الی ۹۰ درصد موارد نارسایی دهانه رحم، موفقیت آمیز بوده است. بطورکلی در عمل سرکلاژ با استفاده از نخ بخیه مخصوص دهانه رحم به روش خاص بسته میشود.
بیمار باید چند روز در منزل استراحت کرده و از انجام کارهای سنگین تا پایان دوران بارداری خودداری نماید. انجام کارهای روزمره پس از اتمام دوره استراحت بلامانع است. بعد از سرکلاژ در بعضی مواقع کمی خونریزی و لکهبینی ایجاد میشود که ممکن است طی یک الی دو روز ادامه داشته باشد و سپس قطع میگردد. فرد باید یک هفته قبل و یک الی دو هفته بعد از عمل سرکلاژ از نزدیکی پرهیز نماید.
۱- بروز انقباض رحمی و درد زیر شکم و کمر مثل دردهای زایمان
۲- خونریزی واژینال
۳- تب بالای ۳۸ یا لرز
۴- تهوع و استفراغ
۵- ترشح زیاد واژینال
۶- پارگی کیسه آب
قبل از شروع دردهای زایمانی باید بخیه های دهانه رحم برداشته شود تا زایمان امکان پذیر باشد. برداشتن بخیه دهانه رحم معمولاً در انتهای حاملگی انجام میشود و یک عمل بدون درد بوده و نیاز به بیحسی و بیهوشی ندارد و در عرض چند دقیقه انجام می گیرد.در صورت بروز دردهای زود هنگام و زایمان زودرس باید بخیه سرکلاژ باز شود.