معمولا در مراسم خاصی مانند جشن عروسی، تولد و عید نوروز خیلیها سعی میکنند تغییری در ظاهرشان برای زیباتر شدن یا تنوع ایجاد کنند ولی تعجیل در این کار در بسیاری از مواقع میتواند مشکلساز باشد. هر گونه دستکاری اشتباه روی بدن میتواند یک عمر پشیمانی به دنبال داشته باشد.عمل زیبایی را فقط در مراکز علمی و درمانی انجام دهیدتقریبا همه کلینیکهای پزشکان، چند روز قبل از عید نوروز مملو از جمعیتی است که میخواهند قبل از عید با پزشک خود ملاقات کنند و ممکن است این ملاقات به دلیل ابتلا به یک بیماری خاص پوست و مو یا بهدلیل زیباتر شدن و رفتن به استقبال عید نوروز باشد.
در کلینیکهای پوست و مو معمولا شاهد مراجعان متعددی هستیم که به 2 دلیل مراجعه میکنند:
1) گروهی که دچار بیماریهای پوستی مانند آکنه هستند و میخواهند ظرف مدت کوتاهی آکنهها را از بین ببرند. تاثیر درمان آکنه یا همان جوشهای دوران بلوغ بعد از 1 ماه مصرف دارو دیده میشود. بنابراین حصول نتیجه در چند روز امکانپذیر نیست. افرادی که قصد دارند جوشهای صورت را از بین ببرند، بهتر است 3-2 ماه زودتر از زمان مورد نظر اقدام کنند.
2) گروه دوم افرادی هستند که بیماری پوستی و ظاهری ندارند و بهدلیل اعمال زیبایی مراجعه میکنند اما نتیجه بیشتر اعمال زیبایی به سرعت حاصل نمیشوند. تاثیر واقعی تزریق بوتاکس و ژل و... نیز به زمانی حدود 2 هفته نیاز دارد. همچنین ممکن است تزریق بوتاکس و ژل باعث عوارض جانبی کوتاهمدتی مانند تورم، کبودی و خونمردگی زیر پوست و... شود که قطعا ممکن است حضور فرد را در جمع با اختلال مواجه کند. اصولا اعمالی که با عجله انجام میگیرند، ممکن است با دلخواه و رضایت بیمار نباشند و به ترمیم و اصلاحات اضافی نیاز داشته باشند. اگر این کار با شروع تعطیلات و بسته شدن کلینیکهای زیبایی و سفر رفتن پزشکان مصادف شود، ترمیم و اصلاحات با تاخیر زیاد، به بعد از عید موکول خواهد شد.
بهترین پیشنهاد این است که افراد حتما فاصله زمانی بین 2 تا 4 هفته را برای به دست آوردن نتیجه مناسب از اعمال زیبایی در نظر بگیرند.مورد بعدی اشتباهاتی است که مردم سهوا یا به دلایل خاص برای زیباسازی انجام میدهند و آن، رفتن به مراکز غیرعلمی و غیربهداشتی است. یکی از اعمالی که در بسیاری از آرایشگاهها انجام میشود لیزر است. شاید لیزر به خودیخود خطرناک نباشد ولی متخصص پوست با آناتومی و فیزیولوژی بدن آشناست. بهعنوان مثال برای برطرف کردن جای آکنه ممکن است در شرایط خاص لازم باشد تا مراحل درمانی را اولویتبندی کند، در حالی که در مراکز غیردرمانی اولویت اقتصادی است و جنبههای تجاری مطرح است. افرادی که به غیرمتخصص مراجعه میکنند اولویت درمان را به از بین بردن جای باقیمانده از جوش توسط لیزر اختصاص میدهند و از خود جوش غافل میمانند. در این مواقع شاهد تشدید جوشها خواهیم بود و بیمار نتیجه معکوسی از درمان خواهد گرفت. به همین دلیل است که پزشکان توصیه میکنند بیماران به متخصص مراجعه کنند.
عمل زیبایی را به آرایشگران نسپارید
دخالت افراد غیرمتخصص مانند آرایشگران در اعمال زیبایی صورت و پوست کاملا غیرمجاز است و اگر مشتری دچار مشکلی شود و از آرایشگاه شکایت کند، آرایشگاه تعطیل خواهد شد اما با وجود سختگیریها از نظر قانونی، ظاهرا آرایشگران توجهی به هشدارها ندارند و به کار خود ادامه میدهند. یکی از موارد شایعی که در آرایشگاهها بهطور مکرر انجام میشود، پیلینگ شیمیایی است. این روش کاملا پزشکی است و برای کم کردن لکههای روی پوست، جوانسازی و کمعمق کردن چروکهای روی صورت استفاده میشود. در پیلینگ، موادی استفاده میشود که باید با توجه به نوع پوست و شرایط بیمار انتخاب شوند. بنابراین فردی که قرار است از این روش استفاده کند باید کاملا علم استفاده از مواد و نوع کاربرد آن را داشته باشد تا نتیجه خوبی هم به دست آید.
مورد بعدی تزریق هرگونه دارو یا مواد داخل پوست است. متاسفانه تزریق بوتاکس و ژل نیز توسط افراد غیرمتبحر انجام میشود. تزریق ژل حتی به مقدار بسیار اندک نیز حتما باید توسط پزشک متخصص در این حوزه مانند جراحان پلاستیک، متخصصان گوش و حلق و بینی و متخصصان پوست انجام شود. وقتی به مطب یا مرکزی برای انجام اعمال زیبایی مراجعه میکنید حتما از متخصص بودن پزشک در این 3 رشته مطمئن شوید.لیزر نیز به وفور در مراکز غیرعلمی انجام میشود. استفاده از لیزر برای از بین بردن موهای زائد، خال، لکههای صورت و... توسط افراد غیرمتخصص کاملا ممنوع است.
دستگاه لیزر بسیار مفید عمل میکند ولی این وسیله باید با توجه به نوع کار تنظیم شود. اگر انرژی خروجی دستگاه از حد استاندارد و مناسب بالاتر برود، توان خروجی دستگاه زیاد میشود و لیزر بیش از حد روی پوست تاثیر میگذارد و این کار باعث میشود پوست بیمار تیره شود. گاهی تاول هم دیده میشود. کنار این عوارض احتمال بروز عفونت نیز وجود دارد. رعایت نکردن بهداشت نیز ممکن است باعث انتقال بعضی از بیماریهای پوستی شود. بسیاری از همکاران متخصص پوست با بیمارانی مواجه هستند که در اثر لیزر دچار عارضه شدهاند. گاهی عوارض قابل جبران نیستند و پزشکان نیز نمیتوانند کار زیادی برای بیمار انجام دهند.
قبل از هر عمل زیبایی با پزشک خود مشورت کنید
آمارهای جراحیهای زیبایی معمولا در پایان سال بالاتر میرود. اغلب جراحیها به این علت انجام میگیرد که فرد قسمتی از چهره خود را دوست ندارد و میخواهد تغییراتی در آن ایجاد کند، مثلا بینی زیبایی ندارد یا گوش بهطور مادرزادی زاویه زیادی با جمجمه سر دارد. این نوع جراحی به هیچ وجه نفی نمیشود چون جراحی میتواند در این افراد باعث بالا رفتن اعتماد بهنفس شود ولی در این میان افراد اقدامات غیرمتعارفی هم در شکل و ظاهر خود ایجاد میکنند که ممکن است تنها برای جلب توجه باشد. گاهی دیده میشود فرد به متخصص مراجعه میکند و از پزشک میخواهد در گوش او تغییری غیرعادی ایجاد یا حلقه و گوشوارهای به نقاط دیگری از گوش غیر از نرمه آن یا به بینی متصل کند. این کارها علاوه بر اینکه با فرهنگ و سنت ما سازگاری ندارند، از جنبه پزشکی نیز در بسیاری موارد مشکل ساز میشوند.
سوراخ کردن غضروف گوش، احتمال عفونت را بالا میبرد
یکی از اشتباهات مهم که امروزه زیاد هم در میان نوجوانان و جوانان مشاهده میشود، سوراخ کردن غضروف گوش است. این کار چه به صورت بهداشتی و چه به صورت غیربهداشتی که برای نصب گوشواره یا سایر وسایل تزیینی انجام میشود، بسیار خطرناک است. عفونت مقاوم به درمان در غضروف باعث میشود قسمتی از آن از بین برود. در این مواقع پزشک مجبور است برای کنترل عفونت و جلوگیری از گسترش آن، قسمتی از غضروف را خارج کند. بعضی از متقاضیان با وجود توصیههای پزشک به مراکز غیربهداشتی مثل آرایشگاهها مراجعه میکنند و اغلب مشکلات از همین مراکز آغاز میشوند. وقتی فردی برای چنین اعمال غیرمتعارفی به پزشک مراجعه میکند پزشک حتما باید در مورد عوارض احتمالی آن توضیح دهد. متاسفانه تبلیغات ماهوارهای و چهرههایی که در فیلمها و... مشاهده میشود تاثیر نامطلوبی روی افکار جوانها دارد.
نتیجه اعمال جراحی زیبایی، فوری نیستند
مورد دیگری که باید به آن اشاره کنیم، تصور اشتباه از نتیجه عمل جراحی است. بیمارانی که جراحی بینی انجام میدهند باید بدانند که نتیجه حاصل از عمل به سرعت مشخص نمیشود؛ یعنی اگر 20-10 روز قبل از عید بخواهند عمل جراحی انجام دهند ممکن است نتیجه، آن چیزی نباشد که میخواهند. بنابراین برای حصول نتیجه خوب بهتر است این نوع اعمال جراحی چند ماه قبل از انجام مراسم و... انجام شوند. البته روشهایی مانند بوتاکس و تزریق ژل روشهای فوری هستند و تقریبا در همان ساعات اولیه نتیجه مشخص میشود.
در تعطیلات نوروز ارتباط خود را با پزشکتان حفظ کنید
جراحیهای زیبایی را میتوان در آخر سال هم انجام داد. معمولا پزشکانی که چنین جراحیهایی را انجام میدهند قبل از رفتن به سفر باید پزشک دیگری را به بیمار معرفی کنند یا شمارهای در اختیار او بگذارند تا در صورت بروز مشکل، بیمار سردرگم نماند. متقاضیان عمل جراحی زیبایی دقت کنند به هیچ وجه نباید پزشک جراح را با عجله انتخاب کنند. اگر قصد چنین کاری را دارند حتما از چند ماه قبل برنامهریزی کنند. سپردن اعمال جراحی به افرادی که در این کار تبحری ندارند خطرناک است و نباید به صرف کم بودن قیمت، پزشک را انتخاب کرد. اگر مشکلی ایجاد شود، بیمار مجبور است برای برطرف کردن عارضه، چند برابر هزینه صرف کند.
قبل از هر عمل زیبایی 4 نکته را رعایت کنید
جراحیهای زیبایی گاهی با برنامهریزی قبلی و گاهی هم بدون برنامهریزی انجام میشوند. جراحیهای زیبایی پلاستیک انواع مختلفی دارند. جراحیهایی که روی صورت انجام میشوند مانند جراحی بینی، لیفتینگ، غبغب و جراحیهای دیگری مانند بزرگ و کوچک کردن پستان و ساکشن چربیهای اضافه در ران و شکم و... که در سایر نقاط بدن انجام میگیرند اما جراحی پلاستیک یک تغییر دائمی در چهره و اندام است و نکات بسیار ظریفی دارد که همه مردم برای اینکه از نتیجه عمل رضایت داشته باشند، باید به آن توجه کنند.
1) برنامه ریزی زمانی داشته باشید
همه جراحیهایی که گفته شد، زمانبر هستند و فرد باید زمانی که کوتاه هم نیست را به رفت و آمد به پزشک متخصص، بیمارستان و... اختصاص دهد. برای بیشتر افرادی که شاغل هستند این کار دشوار است. ندادن مرخصی از سوی کارفرمایان و امکانپذیر نبودن ترک محل کار، باعث میشود بسیاری از مردم بهترین زمان برای انجام اعمال زیبایی را نزدیک تعطیلات طولانی عید نوروز بدانند چون میتوانند به اندازه کافی استراحت و دوران نقاهت خود را سپری کنند. اگر این موضوع با برنامهریزی باشد و از قبل آزمایشها و مشاورههای لازم انجام گرفته باشد و پزشک نیز دارای تخصص لازم و اعتبار باشد، کار به بهترین شکل و با حداقل خطر انجام خواهد شد.
2) هدف داشته باشید
موردی که میتواند خطرناک باشد در مورد افرادی است که هدفشان از انجام جراحی پلاستیک این است که قصد دارند سال جدیدشان با سال قبل تفاوت داشته باشد و همانطور که وسایل خانه، لباس و... را عوض میکنند، چهره یا اندام خود را هم تغییر دهند. متاسفانه زیاد شاهد چنین مراجعانی در مطبهای زیبایی هستیم که وقتی از آنها پرسیده میشود برای چه قصد داری این کار را انجام دهی و شکایت تو از عضو چیست؟ پاسخ مناسبی شنیده نمیشود. حتی میگویند نمیدانم، فقط دوست دارم تغییر کنم. این افراد مشکلساز هستند.
3) آگاه باشید
بسیاری از مردم تفاوت بین جراح عمومی، فوقتخصص پلاستیک، پزشک عمومی حتی تکنیسین اتاق عمل را نمیدانند. بازار داغ جراحی پلاستیک و زیباسازی باعث شده بسیاری از افراد غیرمتبحر با مدارک غیرمرتبط وارد عرصه شوند و عوارض جبرانناپذیری به جای بماند؛ مثلا ساکشن عملی است که حتما باید جراح پلاستیک انجام دهد ولی این کار در کشور ما به وفور توسط دیگران انجام میشود و گاه استفاده از ژلهای ارزانقیمت یا استفاده از تکنیک اشتباه باعث عفونت صورت و اعمال جراحی بعدی شده و گهگاه بیمار دیگر نمیتواند زیبایی اولیه خود را به دست آورد. پس مهم است که حتما پزشک خود را به خوبی بشناسیم و قبل از انجام عمل جراحی پلاستیک درباره او تحقیق کنیم.
4) عجله نکنید
تعجیل در اعمال جراحی جایز نیست. فرض کنید فردی قصد دارد 10 روز قبل از عید عمل ساکشن شکم را انجام دهد. نتیجه گرفتن از ساکشن زمان طولانیتری لازم دارد و حداقل 3-2 ماه طول میکشد. جراحی بینی نیز همینطور است و بعد از جراحی، بینی چند ماه متورم است تا بهتدریج فرم اصلی خود را پیدا کند. گاهی هم افراد 3-2 ماه قبل از عروسی جراحی بینی انجام میدهند که اصلا زمان مناسبی نیست.
هفته نامه سلامت شماره 612