زمانی که منافذ و غدد چربی به هر دلیلی بسته می شوند آبسه ها تشکیل می شوند. آبسه مقعدی معمولا بر اثر عفونت و یا یبوست مزمن بروز می کند. همچنین آبسه مقعدی یک شبه بروز نمی کند و معمولا به دنبال زخم شقاق درمان نشده و یا دیگر بیماری های مقعد مثل هموروئید بروز می کند. اگر آبسه مقعدی به درستی تخلیه و درناژ نشود مجدد عود می کند و عود مکرر آبسه منجر به بروز فیستول مقعدی می شود. بیمارانی که دچار آبسه مقعدی می شوند درد بسیار شدیدی را تجربه می کنند که دائم رو به افزایش است. همچنین به دلیل درد و اسپاسم آبسه دفع مدفوع برای این بیماران سخت می شود. به دنبال دفع مدفوع ناقص و امتناع بیمار از دفع منظم معمولا یبوست نیز بروز می کند که مشکل را دو چندان می نماید.
انواع آبسه مقعدی
انواع آبسه مقعدی دو نوع آبسه سطحی و عمقی می باشد. معمولا آبسه مقعدی به طور سطحی بروز می کند. اما در مواقعی که آبسه درمان نمی شود یا مکرر عود می کند در مناطق عمقی بافت مقعد نیز بروز می کند و به آن آبسه مقعدی عمقی می گوییم.
در انواع آبسه مقعدی درد و حتی سوزش و داغ شدن ناحیه آبسه به حدی زیاد می شود که حتی نشستن و راه رفتن نیز برای بیمار مشکل خواهد شد. در برخی مواقع آبسه خود به خود می ترکد و درد بیمار فروکش می کند. اما این بدان معنی نیست که درمان آبسه خود به خود انجام شده است و در مراحل بعدی با شدت بیشتری عود خواهد کرد.
آیا مي توان آبسه مقعد را با بي حسي موضعي عمل كرد ؟
بله آبسه مقعدی را می توان با بی حسی و سرپایی عمل کرد و بدون درد می باشد بیمار فقط شب اول استراحت می کند و نیاز به استراحت بیش تر ندارد. بیمار بازگشت سریع تر به محیط کار و زندگی طبیعی خود را دارد.
روش درمان آبسه مقعدی
روش درمان آبسه مقعدی کاملا مشخص است، تخلیه اصولی و خشک کردن آبسه با روش جراحی یا لیزر. به دنبال خروج چرک که با بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی و توسط جراح انجام می شود، از شدت درد کاسته می شود. پس از عمل جراحی یا لیزر آبسه مقعدی، بیمار معمولا عصر همان روز یا روز بعد از بیمارستان مرخص می شود. دوره نقاهت بعد از لیزر آبسه مقعدی بسیار کوتاهتر است و این روش سرپایی انجام می شود.
برای جلوگیری از عود آبسه مقعدی بعد از درمان و جراحی آبسه مقعدی توصیه می شود که هر روز 3 تا 4 مرتبه در لگن آب گرم و بتادین بنشینید. هر بار که در لگن آب و بتادین می نشینید 20 دقیقه صبر کنید تا محل زخم کاملا ضدعفونی شود. بعد از هر بار نشستن در لگن آب و بتادین ناحیه را به آرامی و کاملا خشک بفرمایید.
ممکن است جراح شما آنتی بیوتیک نیز تجویز کنند. دقت کنید که بدون تجویز پزشک از آنتی بیوتیک استفاده نکنید و مقدار مصرف آن را کاهش یا افزایش ندهید. بعد از اتمام مصرف آنتی بیوتیک ها نیز استفاده از یک مکمل غذایی پروبیوتیک برای بهبود عملکرد دستگاه گوارش توصیه می شود.
چقدر طول می کشد زخم جراحی آبسه مداوا شود؟
از روز دوم به بعد زخم آبسه بسیار کوچک می شود و رو به محو شدن می رود
تمامی زخم ها بین ۱۰ تا ۱۴ روز به طور نرمال و در افراد عادی با سرعت بهبودی متوسط کاملا باید محو شود
آيا مي توان عمل فيستول و آبسه را همزمان انجام داد؟
اگر سوراخ داخلي فيستول مشخص بوده و پايين باشد بهتر است هنگام تخليه ابسه فيستول نيز عمل شود تا از عمل مجدد جلوگيري شود اما اگر ابسه وسيع باشد و سوراخ داخلي مشخص نباشد يا بالا باشد بهتر است دستكاري نشود تا بيمار دچار عارضه بي اختياري نشود
اگر آبسه مقعدی به موقع درمان نشود چه عوارضی ایجاد می کند؟
عدم درمان به موقع این بیماری باعث می شود که علائم عفونت گسترش پیدا کند و عفونت در بدن پخش شود. در صورت شدید شدن این عارضه، باید بافت های مرده در اطراف محل آبسه را برداشت.
عدم درمان به موقع آبسه در افراد مسن و افراد مبتلا به بیماری قند یا افرادی که توان جسمی کمی دارند، می تواند خطر جانی هم داشته باشد خونریزی از دستگاه گوارش تمام اشکال خونریزی در دستگاه گوارش، از دهان تا راست روده و مقعد را شامل می شود. هنگامی که خون قابل توجهی در یک زمان کوتاه در این قسمت از دست می دهید به عنوان خونریزی گوارشی شناخته می شود، علائم ممکن است شامل استفراغ های قرمز و خونی، خون استفراغ ممکن است سیاه باشد، مدفوع خونی یا مدفوع سیاه و قیری مانند از علائم مشخص خونریزی گوارشی از خفیف تا شدید است و با توجه به از دست رفتن گلبول های قرمز خون و ایجاد کم خونی تهدید کننده حیات بیمار است.
عدم درمان به موقع این بیماری باعث می شود که علائم عفونت گسترش پیدا کند و عفونت در بدن پخش شود. علت بروز فیستول مقعد می تواند همین آبسه ها باشد. در صورت شدید شدن این عارضه، باید بافت های مرده در اطراف محل آبسه را برداشت.عدم درمان به موقع آبسه در افراد مسن و افراد مبتلا به بیماری قند یا افرادی که توان جسمی کمی دارند، می تواند خطر جانی هم داشته باشد.
عود آبسه يا فيستول مقعد
٣٥درصد آبسه ها يا فيستول های مقعد عود می كنند. سن جوانتر از ٤٠ سال مهمترين فاكتور عود در ٣٨ ماه اول بعد از عمل آبسه مقعدی می باشد. پيك شيوع آبسه مقعد در ٤٠ سالگي است به همین دلیل عود آبسه مقعدی در بيماران جوانتر از٤٠ سال دو برابر بیشتر است. زمان تخليه آبسه با عود آن ارتباط مستقيم دارد يعني هرچه زودتر اقدام به تخليه آبسه شود عود آن كاهش ميابد و در بيمارانیكه ديرتر اقدام به مراجعه و تخليه آبسه مقعد میكنند عود بيشتر است. مردان ٤-٢ برابر بيشتر به فيستول بعد از آبسه دچار مي شوند. سيگار احتمال عود آبسه مقعدیو فيستول را بيشتر می كند.
آیا آبسه مقعد بازگشت دارد؟
اگر عمل جراحی آبسه مقعدی با جراحی سنتی انجام شود و مراقبت های بعد از عمل را رعایت نکنید احتمال بازگشت وجود دارد. به خصوص که این بیماری بسیار عود کننده است.به همین دلیل توصیه می شود برای کاهش احتمال عود آبسه مقعدی از روش جراحی با لیزر پرتوان سود ببرید. با این روش تا حد قابل توجهی از عود آبسه جلوگیری می شود. زیرا لیزر به خوبی ناحیه آبسه را خشک و در عین حال ترمیم می کند. جراحی بدون درد و خونریزی آبسه با لیزر باعث می شود دوره نقاهت بعد از جراحی با لیزر کوتاه شود. به همین دلیل زخم آبسه فرصت کافی برای عود و عفونی شدن مجدد نخواهد داشت.