جوانسازی پوست با شکلهای مختلف انرژی

دکتر محمد شیزرپور [ متخصص پوست و مو ]آدرس وب سایت : www.drshizarpoor.ir
آدرس مطب : تهران بلوار مرزداران روبروی قنادی ماه بانو پلاک 184 ساختمان ایمان طبقه چهارم شرقی واحد 17 تلفن مطب : 44266077 - 021

روشهای علمی مقابله با پیری پوست :
یکی از روشهای علمی مقابله با پیری پوست استفاده از شکلهای مختلف انرژی برای جوانسازی آن است. همانطور که میدانیم انرژی یعنی توانایی انجام کار که به شکلهای مختلف در طبیعت وجود دارد؛انرژی بادی،انرژی الکتریکی،انرژی خورشیدی،انرژی آبی و...

اشکال مخلتف انرژی در درمان پیری پوست :
-انرژی نورلیزر
-انرژی امواج رادیو فرکونسی (نوعی انرژی الکتریکی )
-انرژی امواج اولتراسوند
وجه مشترک مکانیسم اثر این شکلهای مختلف انرژی ایجاد یک آسیب کنترل شده یا یک زخم کنترل شده در پوست است.بلافاصله پروسه ترمیم وبازسازی در پوست (صورت ) آغازمیشود.(قدرت ترمیم وبازسازی پوست صورت بالا است)

درطی مدت ترمیم کلاژنهای تازه تولید می شوند ونتیجه جوانتر شدن پوست صورت خواهد بود.همانند ورزش کردن؛ همانطورکه شما در طی ورزش به عضلات خود فشار می آورید و عضلات خسته میشوند ،ولی در نهایت هدف اصلی که تقویت عضلات است، حاصل میشود.با توجه به مثال بالا انواع انرژی ها در واقع از ظرفیت خود بدن برای بازسازی و جوانسازی پوست ، صورت استفاده میکنند.ازبین منابع مختلف انرژی ، که مطالعات علمی به روی آنها انجام شده انرژی نور لیزر بهترین و موثرترین راهکار در ترمیم و بازسازی پوست صورت است.

ویژگیهای خاص نورلیزرباعث شده درمان با آن برای جوانسازی پوست کاربردی تر شود :
1- نور لیزری قابلیت حمل مقادیر بالای انرژی را دارد.
2- با نور لیزر میتوانیم یک موضع خاصی(یک ارگان یا بخش خاصی) ازپوست را مورد هدف قرار داد.میتوان گفت نور لیزر مانند یک اسلحه هوشمند عمل میکند.
3- مقدار تابش و حمل انرژی نورانی با نور لیزر به صورت دقیق قابل تنظیم است.

با توجه به انواع مختلف لیزر میتوان تفاوت اصلی آنها را در طول موجشان دانست. یعنی هر طول موج خاص توسط یک مولکول خاصی جذب میشود و قسمتهای مختلف پوست برحسب وزن مولکولی ماده ی اصلی سازنده آن قسمت،یک طول موج خاص و یک لیزر خاص را بیشتر جذب میکند.نور لیزر برخلاف نور معمولی ،تک رنگ یا تک طول موج است.نور معمولی(نورلامپ و یا نور آفتاب)متشکل از چندین رنگ مختلف است که با استفاده ازمنشور میتوانیم نور آن را به رنگهای مختلف تجزیه کنیم.اما نور لیزر فقط از یک رنگ ( مثلاقرمز) تشکیل شده که دریک خط مستقیم حرکت میکند.مثال شاخص نور لیزر پوینترهای لیزری هستند.البته نور پوینترهای لیزری انرژی ناچیزی داردو قدرت تخریب ندارد.با نور لیزر میتوانیم مولکولهای آب سطح پوست را هدف قرار داده و با تبخیر سریع آب لایه سطحی را تخریب کرده و برداشت .ویژگیهای خاص لیزر این اجازه را میدهد تا عمل تخریب و برداشتن لایه سطحی پوست را بدون آسیب رساندن به لایه های عمقی تر انجام داد.

انواع دستگاههای لیزر در جوانسازی پوست :
لیزرها را به دودسته کلی تخریبی و غیر تخریبی تقسیم می کنند :
(لیزرهای تخریبی یا قوی ،لیزرهای غیرتخریبی یا ملایم)بیان این نکته لازم است، که در لیزر تخریبی (ablative) بصورت مکانیسم ایجاد آسیب کنترل شده عمل میکنند وتبخیر بافت اتفاق می افتد ،اما در لیزرهای غیر تخریبی((nonablativeآسیب ویا تخریب بوجود آمده میکروسکوپی و غیرقابل دیدن و یا جزئی است وبافت فقط گرم شده ولی بخار نمیشود.

1- لیزرCO2:
این لیزر طول موج 10600 نانومتر وقابلیت حمل انرژی با مقدار بالا و قدرت تخریب بسیاری که دارد یکی از انواع لیزرهای تخریبی است. در این نوع لیزر دستگاههایمختلف با قابلیتهای متفاوت وجود دارند.لیزرCO2نسبت به اربیوم (لیزر تخریبی )حرارت جانبی بیشتری ایجاد میکند و هدف که سفت شدن بیشتر پوست است را ایجاد میکند. برخی از انواع لیزرCO2 پیش رفته تر هستند.سیستم آنها طوری است که خروجی لیزر با تنظیمات دقیق تر خارج میشود.مثلا اگر لیزری مجهز به تنظیماتdwell time(زمان توقف پالس)باشد،بدین معناست که بسیار دقیق و پیش رفته تر است.

2- لیزر اربیوم :
طول موج این لیزر2940نانومتر است.مولکول هدف این لیزر مثل لیزرCO2آب است. ولی خیلی اختصاصی تر از لیزرCO2برای آب است(ده بار اختصاصی تر) یعنی بدون ایجاد حرارت اضافی،میتواند فقط لایه سطحی پوست را تخریب کند.البته اشکال کار در این است که چون حرارت اضافی ندارد، نمیتواند انعقاد خون ایجاد کند و پس بنابر این خاصیت جوانسازی آن از لیزرCO2 ضعیف تر است.اما امتیاز آن نسبت به لیزرCO2پائین بودن خطر عوارض جانبی و احتمال لک در افراد رنگین پوست است.

لیزر فراکشنال چیست ؟
تصور کنید نور لیزر را از درون یک آبکش عبور دهیم و آن را به پوست بتابانیم .با این کار فقط بخشی از پوست تحت تاثیر لیزر قرار میگیرد و قسمتهایی از پوست سالم میماند.قسمتهای تخریب شده با لیزر با کمک بخشهای سالم به سرعت بازسازی میشوند این ترمیم مطئمن و سریع انجام میشود و احتمال بروز عوارض کاهش می یابد.هم لیزرهای تخریبی و هم غیر تخریبی قابلیت استفاده به شکل فراکشنال را دارند.لیزررفراکشنال بخصوص در لیزرهای تخریبی کمک کننده است. لیزرCO2فراکشنال بسیار کاربردی و مفیدتر است.برخلاف نسلهای قبلی این دستگاه، کارایی آن در این نوع جدید افزایش یافته است.بطور معمول با لیزر فراکشنال در یک جلسه ده تا پانزده درصد پوست تحت تاثیر قرار میگیرد.

جدول1: مقایسه لیزرCO2 و اربیوم

لیزرهای غیرتهاجمی :
لیزرافیرم :
باطول موج 1440 نانومتر آسیب کنترل شده ومیکروسکوپی در پوستایجاد میکند که روشی ایمن ومؤثر درجوانسازی پوست است و پس از لیزر به مدت چند روز التهاب مختصری درپوست ایجاد شده و سپس بهبود می یابد.

لیزراستارلوکس :
طول موج آن 1540 بوده و با عمق بیشتری از لیزر افیرم نفوذ میکند و نوعی لیزر غیر تهاجمی است.اما در عمل کم اثرتر از لیزر افیرم است .این لیزر هم برمبنای اصول فرکشنال مؤثر است.

لیزر فرکسل :
یک نوع لیزر غیر تهاجمی و فراکشنال است.بزرگترین مزیت این نوع لیزر در فراهم آوردن مقدار بالای انرژی در زمان بسیار کوتاه است.که به این ترتیب عمل میکند :
قبل از اینکه گرما و وتخریب به بافتهای جانبی برسد، بافت مورد هدف را تخریب کرده و نتیجه حاصل شده است.با لیزر فرکسل میتوان یک هدف مخصوص ویا یک ارگان خاص یا بخش خاصی از بافت بدن(ازجمله پوست)را هدف قرار داده و تخریب یا گرم کرد و این کار را با کم ترین آسیب به بافتهای اطراف انجام داد.تابش لیزر معمولا به شکل پالسی است. مدت زمان تابش لیزر در هرپالس در لیزرهای تخریبی مثلCO2کمتر از یک میلی در ثانیه است.

مقدار تابش اشعه لیزر باید در لیزرهای تخریبی به حدی باشد که بافت هدف را تبخیر کند.واحداندازه گیری مقدار اشعه تابیده شده توسط لیزر با ژول محاسبه میشود. پس برای گرم کردن یک سانتیمترمکعب آب به 4.2 ژول انرژی نیاز است.برای تبخیر همین مقدار آببه دو هزار ژول انرژی نیاز است.یک لیزر تخریبی باید بیشتر از دوهزارو پانصد ژول انرژی برای تبخیر یک سانتیمتر مکعب از بافت پوست فراهم کند.مهمترین نکته در کار کردن با دستگاه لیزر شناخت اثر فوری لیزر روی بافت پوست است.مثلا موقع کار با لیزرCO2انقباض و جمع شدن پوست به معنی زیاد بودن انرژی بوده و هشداری برای بوجود آمدن عوارض است.
- اندازه گیری دوز لیزر با فلونس است .
- وات واحد اندازه گیری توان است.
- یک وات عبارتست از یک ژول در یک ثانیه.
- ژول واحد اندازه گیری انرژی است.
یک لامپ صد واتی معمولا ده وات نور تولید میکند.دستگاههای لیزر معمولا صد تا یک بیلیون وات نور تولید میکنند.

نور دو خاصیت دارد :
1- فرمی از انرژی است .ذرات نور یا فوتون ها حامل مقدار مشخصی از انرژی هستند.
2- به نوعی جزء امواج الکترومگنتیک هم هست،یعنی طول موج و فرکانس دارد.

به طور خلاصه همانطور که بیان کردیم :
لیزر هم نوعی نور است. اما نور خاصی که چندین ویژگی از جمله انرژیزیاد و قابلیت هدف گیری را داراست.لیزر یک نور تک رنگ است ،هر تک رنگ ویژگی خاص خود را دارد وهر رنگ دارای یک طول موج است و همین طول موج باعث تفاوت لیزرها با هم میشود. اما نور معمولی مجموعه ایی از رنگهااست چنانچه اگر منشوری جلوی نور معمولی بگذاریم به چندین رنگ مختلف تجزیه میشود. همچنین لیزر همانند یک تفنگهوشمند است میتواند یک هدف خاص را در پوست تخریب کند ،بدون اینکه به بافتهای مجاور آسیب برساند. هر مولکولی برحسب وزن وشکل خود یک نوع خاصی از لیزر را جذب میکند.بنابراین برای بازسازی و ترمیم هر پوستی به نوع خاصی از لیزر نیاز داریم که احتیاج به فردی متخصص در این امر را دارد تا با کمترین آسیب و بهترین کیفیت به نتیجه ای مطلوب دست یابد.
ادامه دارد...