نحوه شروع و ادامه غذای کمکی :
غذای کمکی در پایان 6ماهگی(180روزگی)شروع می شود.همزمان یا شروع غذای کمکی تغذیه با شیر مادر ،همچنان مکرر و برحسب میل و تقاضای شیرخوار،ادامه داشته و حتی دفعات تغذیه با شیر مادر افزایش می یابد.
هفته اول ماه هفتم :
شروع غذای کمکی با فرنی آرد برنج است که روز اول از یک قاشق مرباخوری یکبار در روز(ظهر)شروع شده و کم کم به مقدار و دفعات آن اضافه می شود به طوری که روز دوم به دو قاشق مرباخوری(یک قاشق ظهر و یک قاشق عصر)،روز سوم سه قاشق مربا خوری(صبح،ظهر،عصروشب،هربار یک قاشق)،روز پنجم 8 قاشق مرباخوری(صبح،ظهر،عصروشب هربار 2قاشق)و روز ششم و هفتم به 12 قاشق مرباخوری(صبح،ظهر،عصروشب،هربار 3قاشق)میرسد.
توجه :
1. باشروع غذای کمکی،دادن آب جوشیده خنک شده به دفعات وحجم مورد علاقه شیرخوار،لازم است.
2. علاوه بر قطره مولتی ویتامین،دادن قطره آهن به میزان 15 قطره در روز ضروری است.
3. اگر از قطره هایی که حاوی مولتی ویتامین وآهن است استفاده می شود30قطره در روز کافی بوده و نیازی به استفاده از قطره آهن و یا ویتامین به طور جداگانه نیست.
4. بعد از دادن قطره آهن به شیرخوار باید به او داده شود تا از سیاه شدن دندانها جلوگیری شود.
طرز تهیه فرنی :
از دو روش زیر می توان استفاده کرد.
روش اول :
1. آرد برنج- یک قاشق مرباخوری سرصاف
2. شکر- نصف قاشق مرباخوری سرصاف
3. شیر(ترجیحاً شیر مادر)-5قاشق مرباخوری آرد برنج باکمی آب و شکر(به مقدار فوق)کاملاً پخته شود.سپس 5قاشق شیر اضافه گردد.قوام فرنی باید کمی بیشتر از شیر مادر باشد.اگر از شیری به جز شیر مادر استفاده می شود حتماً باید قبلاً جوشانده شود.
روش دوم :
1. آرد برنج -یک قاشق مرباخوری سرصاف
2. شکر- نصف قاشق مرباخوری سرصاف
3. شیر پاستوریزه -120 سی سی (معادل نصف لیوان معمولی) اول شیر پاستوریزه را به مدت 20 دقیقه می جوشانند،سپس آب جوشیده خنک شده را به آن می افزایند تا حجم شیر مجدداً به 120 سی سی برسد.سپس آرد و شکر را به شیر اضافه می کنند و مجدداً حرارت می دهند تا قوام بیاید.
هفته دوم ماه هفتم :
در این هفته می توان حریره بادام را اضافه نمود.مانند فرنی از یک قاشق مرباخوری در روز شروع شده،تا روز ششم و هفتم به 12 قاشق در روز می رسد.در این هفته به تدریج که مقدار و دفعات تغذیه با حریره بادام افزایش می یابد مقدار و دفعت تغذیه با فرنی کم می شود بنابراین در هر وعده و یا در تمام دفعات می توان حریره بادام را جایگزین فرنی نمود.
طرز تهیه حریره بادام :
1. بادام شیرین- 5عدد
2. آرد برنج -یک قاشق مربا خوری سرصاف
3. شکر -نصف قاشق مرباخوری سرصاف
4. شیر پاستوریزه -120سی سی معادل نصف لیوان معمولی اول بادام هار را در حدود چند ساعت در آب جوش خیس کرده،پوست آنها را جدا نموده و نرم می کنند(با رده یا هروسیله دیگری که در خانه وجود دارد)سپس همراه با آرد برنج و شکر در شیر آنقدر می جوشانند تا قوامی مثل فرنی داشته باشد.
دو هفته اخر ماه هفتم :
در این هفته به رژیم غذایی،سوپ اضافی می شود.روز اول،صبح و عصر و شب هر بار از سه قاشق مرباخوری فرنی یا حریره بادام استفاده می کند و ظهر یک قاشق سوپ می خورند.به این ترتیب هرروز یک قاشق مربا خوری به سوپ ظهر و شب اضافه می شود تا بر حسب اشتهای کودک به 3تا 6 قاشق مرباخوری در هر وعده برسد.
طرز تهیه سوپ :
1. گوشت بدون چربی/به اندازه یک تکه خورشتی(معمولاً به اندازه یک تخم مرغ متوسط) به ترتیب اولویت و ارجحیت گوشت گوسفند،مرغ،گوساله
2. برنج -یک قاشق مرباخوری
3. هویج -متوسط یک سوم بعد از این که گوشت کمی پخته شد،برنج و هویج اضافه می شود.پس از پختن کامل،باید همه مواد سوپ را مخلوط و نرم کرد تا به غلظت فرنی برسد.
توجه :
1. هرسه روز یکبار یک نوع سبزی به سوپ اضافه می شود مانند:جعفری،گشنیز،لوبیا سبز،کدو سبز،کرفس و...
2. به سوپ،نمک،شکر یا چاشنی نباید اضافه کرد.
3. بهتر است که کدو یا لوبیا سبز را اول پخته و بعد به سوپ اضافه کنند.
4. سبزیها باید در آخرین لحظات پخت سوپ اضافه شود.در ظرف نیز برای حفظ ویتامین ها بسته شود.
5. اسفناج تا یک سالگی مجاز نبوده و نباید به سوپ شیر خوار اضافه شود.
دوهفته اول ماه هشتم :
برنامه قبل ادامه یافته و زرده تخم مرغ به رژیم غذایی شیرخوار اضافه می شود.یک تخم مرغ را در آب به مدت 20دقیقه جوشانده کاملاً سفت می کنند،سپس زرده سفت شده را از سفیده آن جدا نموده و روز اول به اندازه یک نخود از زرده تخم مرغ را در کمی آب جوشیده یا شیر مادر نرم و حل کرده به شیرخوار می دهند.هر روز صبح همراه با فرنی مقدار زرده تخم مرغ را به تدریج اضافه می کنند تا ظرف ده روز به یک زرده کامل برسد.از آن به بعد یا هر روز نصف زرده تخم مرغ همراه با 3قاشق مرباخوری فرنی(یا حریره بادام)به کودک می دهند یا یک روز در میان یک زرده کامل به او داده می شود.در این زمان کم کم می توان سبزی های نشاسته ای مثل سیب زمینی،کدو حلوایی و نخود فرنگی(نخود سبز)را نیز به فاصله هر سه روز به سوپ اضافه کرد ضمناً غلظت سوپ باید به اندازه حلیم باشد.
توجه :
سیب زمینی بعد از شستن کامل،با پوست به سوپ اضافه شده،بعد از پختن،پوست ان جدا گردد. یک چهارم سیب زمینی برای هر وعده سوپ و یک سیب زمینی متوسط برای سوپ تمام روز کافی است. یک تکه کوچک از کدو حلوایی(به اندازه یک قوطی کبریت)برای سوپ تمام روز کفایت می کند. افزون گوجه فرنگی به سوپ به فاصله سه روز از اضافه کردن یک نوع سبزی اشکالی ندارد.