تعریف بیماری :
اختلالی که در ان بافتی مشابه پوشش داخلی رحم (اندومتر)در نقاطی غیر معمول مثل سطح تخمدان،پشت رحم ودر حفره لگنی،روی دیواره روده وندرتا در نقاطی دورتر بوجود می اید.
این اختلال در هر سنی از بلوغ تا یائسگی رخ می دهد.اما در سنین 20 تا 30 سال بیشتر تشخیص داده می شود.در بسیاری از خانمها در طی درمان ناباروری در لاپاروسکوپی تشخیص داده می شود.
اندومتریوز با ایجاد اختلال در کیفیت تخمک وتحرک لوله ها و چسبندگی ایجاد شده در نازایی نقش مهمی دارد و 1/3 زنانی که نازایی به علت ناشناخته دارند به اندومتریوز مبتلا هستند.
علایم بیماری :
درد لگنی فزاینده به هنگام عادت ماهانه خصوصا روزهای اخر،درد لگنی در هر زمان غیر از عادت ماهانه،درد به هنگام مقاربت جنسی، لکه بینی قبل از عادت ماهانه ، وجود خون در ادرار یا مدفوع ، کمر درد ودرد همراه انقباضات روده ای ، نازایی ، بعضی افراد هیچ علامتی ندارند.
علل :
اکثرا ناشناخته می باشد.ارث نقش مهمی در بروز اندومتریوز دارد.بافت تخریب شده اندومتر که در هنگام عادت ماهیانه باید از بدن خارج شود ،تجمع یافته واز راه لوله های رحمی به درون حفره لگن میریزد وازادانه خود را به سایر بافتها می چسباند ودر هر ماه رشد می کند وگسترش می یابد وباعث درد وسایر علایم میشود.
افرادیکه در معرض بیماری هستند شامل :
خانمهایی که حامله نمی شوند ویا حاملگی خود را به تعویق انداخته اند سابقه خانوادگی اندومتریوز تنگ شدن ویا بسته شدن گردن رحم زنان با سیکل های کمتر از 28 روز و پریود های طولانی تر از 7 روز شروع پریود قبل از 12 سالگی
تشخیص : با معاینه لگن وتخمدانها گاهی می توان چسبندگی های ایجاد شده را تشخیص داد.سونوگرافی و سی تی اسکن وMRI نیز گاهی کمک کننده است.اما لاپاروسکوپی راه قطعی تشخیص می باشد.
درمان :
برای کاهش درد و بهبود علائم موارد زیر کمک کننده است :
استفاده از مسکن هایی مثل ایبوبروفن وناپروکسن ، داروهای جلوگیری از بارداری ، داروهای پروژسترونی ، دانازول ، صفحه گرم کننده یا شیشه داغ که روی شکم وکمر قرار بگیرد تا عضلات شل شوند ، کاهش مصرف کافئین ، استفاده از نوار بهداشتی به جای تامپون ، ورزش کردن
اندومتریوز بیماری عود کننده است که در صورت قطع داروها مجددا عود می کند .درمان جراحی با لاپاروسکوپی از سایر گزینه های درمانی می باشد که امکان باروری را بهبود می بخشد ودر صورت عدم موفقیت درمانIVF انجام می شود.