رشد موهای صورت شامل موهای ریش و سبیل جزو صفات ثانویه جنسی در مردان است که پس از بلوغ صورت می گیرد. در فرهنگ ها، سنت ها و مذاهب مختلف ریش و سبیل اهمیت زیبایی شناختی، اجتماعی و مذهبی متفاوتی دارد. بر همین اساس نداشتن ریش و سبیل در آقایان و یا ریش و سبیل کم پشت در افراد و شرایط اجتماعی مختلف اهمیت یکسانی ندارد.
رشد مو در ناحیه صورت آقایان تحت تاثیر دو عامل اصلی می باشد اول وجود یا عدم وجود فولیکول های مو و دوم میزان اثر هورمون های جنسی مردانه. هر کدام از این دو عامل ممکن است تحت عوامل ژنتیکی یا محیطی قرار گیرند. در مردانی که فولیکول های موجود نداشته باشد و یا در مردانی که فولیکول های مو تحت تاثیر هورمون ها قرار نگیرند (به علل کاهش سطح هورمون های بدن و یا حساس نبودن گیرنده های هورمونی فولیکول ها) موها رشد نخواهند کرد.
در دسته اول (عدم وجود فولیکول های مو) امکان رشد موها وجود نخواهد داشت و تنها راه درمانی کاشت مو خواهد بود. در دسته دوم کسانی که سطح هورمونی پایین داشته باشند با درمان مقتضی مشکلات هورمونی امکان رشد موها وجود دارد. در افرادی که سطح هورمون های بدن طبیعی است و تنها مشکل در سطح گیرنده های موی صورت است استفاده از داروهای موضعی ضد ریزش مو به رشد موها کمک خواهد کرد.
به طور کلی علل طاسی ریش در آقایان به دو دسته کلی تقسیم می شود:
در اینگونه موارد موهای ریش و سبیل از ابتدا وجود دارد اما بعدا دچار ریزش می شوند. بیماری های مختلفی و عوامل محیطی ممکن است باعث ریزش موی ناحیه ریش و سبیل شود. شامل آسیب های فیزیکی مانند سوختگی، سوانح، بیماریهای قارچی، ریزش موی سکه ای، کندن موها توسط خود شخص ( تریکوتیلومانیا) و بیماری های رماتیسمی. بیماری هایی که پس از بلوغ دچار کاهش سطح هورمون های بدن شوند دچار ریزش موهای ریش و سبیل نمی شوند. تنها سرعت رشد موها کاهش خواهد یافت.
در این موارد موها از ابتدا دچار رویش مو نمی شوند این علل شامل عدم تشکیل فولیکول های مو به صورت مادرزادی. بیماری های هور مونی قبل از بروز بلوغ و عدم وجود رسپتورهای گیرنده های هورمونی است. در بعضی خانواده ها شروع رشد موها در ناحیه صورت با تاخیر صورت می گیرد. به این معنی که بیماری پوستی وجود ندارد. فولیکول های مو در دوران جنینی تشکیل شده اند اما رشد موها همزمان با بلوغ رشد نمی کند. اکثر این افراد سابقه تاخیر در رشد موهای صورت را در بستگان نزدیک خود دارند.
در اکثریت موارد با گرفتن شرح حال و معاینه بالینی می توان به علت کم پشتی ریش پی برد. در مواردی ممکن است نیاز به بررسی های تکمیلی مانند آزمایشات هورمونی، ژنتیکی و یا نمونه برداری از پوست باشد. لازم به ذکر است در صورتی که سایر صفات ثانویه جنسی مردانه ظاهر شده باشد الزاما نیازی به آزمایشات هورمونی نیست.
در موارد بیماریهای مو مانند بیماریهای خود ایمنی ، روماتیسمی و قارچی ممکن است نیاز به درمان اختصاصی باشد .
این نوع درمان ها تنها در موارد کمبودهای هورمونی کاربرد دارند. و در مواردی که شخص دچار کمبود هورمونی نیست، استفاده از هورمون های جنسی مردانه تنها موجب بروز عوارض این هورمون ها خواهد شد.
داروی عمده مورد استفاده در این دسته محلول موضعی ماینوکسیدیل می باشد. در کسانی که دارای فولیکول های مو هستند و به شکل ارثی دچار عدم رشد یا تاخیر در رشد موهای صورت هستند، استفاده از این دارو با نتایج قابل قبولی همراه است. براساس تجربه برخلاف کاربرد این دارو در درمان ریزش موی ارثی سر، پس از قطع دارو موها دچار ریزش موی قابل توجهی نمی شوند و اکثرا نیاز به درمان دایمی با این دارو نیست.
در صورتی که فولیکول های مو در اثر عوامل ارثی یا محیطی وجود نداشته باشند یا دچار تخریب شده باشند امکان رشد موها در این ناحیه به صورت خودبخود یا با روش های دارویی و جود ندارد. در اینگونه موارد کاشت مو راه حل نهایی خواهد بود. ذکر این نکته ضروری است در اکثریت موارد کاشت مو در ناحیه ریش با ایجاد نمای کاملا طبیعی همراه نیست .
نوشته شده توسط : دکتر حسن زاده متخصص پوست
جوش و جای جوش از مشکلات شایع پوستی هستند که با وجود ناخوش آیند بودن، درمانهای بسیاری برای رفع آنها وجود دارد. شما برای درمان جوش و جای جوش در سنندج می توانید با مراجعه به مراکز مجهز و تخصصی پوست از روشهای درمانی مناسب پوستتان بهره مند شوید.